Nieuwe software moet sociale uitkeringen beter stroomlijnen – expert pleit voor meer transparantie

Een besloten bijeenkomst vond donderdag 31 juli plaats tussen de Project Implementatie Unit (PIU) en beleidsmakers, waarin een nieuw digitaal systeem werd gepresenteerd dat moet zorgen voor meer inzicht in de toewijzing van sociale voorzieningen. Het systeem zal op basis van vooraf vastgestelde criteria én koppelingen met andere digitale portalen bepalen wie in aanmerking komt voor uitbetaling van sociale ondersteuning.

Volgens de betrokken softwareontwikkelaars kan het systeem fraude en dubbele inschrijvingen voorkomen, en tegelijkertijd administratieve efficiëntie opleveren. De introductie ervan is gepland binnen enkele maanden.

Een onafhankelijke software-expert die bekend is met overheidsdigitalisering, noemt het een stap in de goede richting, maar plaatst ook kritische kanttekeningen.

“Er wordt gesproken over ‘matchen met digitale portalen’, maar welke databronnen worden gebruikt? En wie beheert deze data? Zonder heldere communicatie hierover ontstaat argwaan bij burgers”, aldus de expert. “Technologie kan transparantie brengen, maar dan moet ook het implementatietraject zelf transparant zijn.”

De expert wijst erop dat het onduidelijk is of burgers toegang krijgen tot hun eigen profiel of inzicht in waarom zij wel of niet in aanmerking komen. Ook ontbreekt volgens hem publieke documentatie over de selectiecriteria, gegevensbescherming en toetsingsprocedures.

“Als dit systeem sociale rechtvaardigheid moet waarborgen, dan hoort daar ook publieke controle en inspraak bij”, besluit hij.

Voor meer openbaarheid zou de overheid nu al de architectuur, het toetsingskader en de privacywaarborgen moeten publiceren – en burgers actief moeten betrekken bij het proces.

...