Natuurgebied in de uitverkoop

Nimos adviseerde in 2012 al tegen nieuwe zand- en schelpafgravingen in Coronie

Er is iets vreemds aan de hand in Coronie. Het vroegere district bekend als land van melk en honing, wordt geteisterd door zowel natuurgeweld als menselijk handelen. Het wordt bijna slachtoffer van de eigen rijkdom aan bouwmaterialen zoals zand en schelpen en de autoriteiten lijken machteloos te staan.

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

In en rondom het natuurreservaat Peruvia is een gebied van ruim 2.400 hectare voorzien van perceel identificatienummers en naar alle waarschijnlijk al uitgegeven. De beschikkingen, waarmee de eigenaren van de zeventien perceelidentificatienummers naar de landmeter zijn gegaan, zijn allemaal uitgegeven in januari 2023. In mei dat jaar werden vervolgens de ID’s afgegeven.

“De zaak is bij de president. Hij heeft het doorgeleid naar de minister van Ruimtelijke Ordening en Milieu. Daar is het in behandeling”dc Maikel Winter

Zeventien percelen van totaal bijna 2.300 hectare zijn uitgemeten door landmeter Ashwin Gayadin en ondertekend door de gewezen Glis-landmeter Frits Sanrawi. De ID’s staan op naam van een wirwar van stichtingen en ook privépersonen. Sommige van de voorzitters of bestuurders van de stichtingen zijn heel jong.

De bezorgdheid rondom de uitgifte van delen van Peruvia werd actueel toen het achttiende perceel een perceel-ID kreeg. Verschillende niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) kwamen toen in actie. De plek waar dit perceel ligt, is aan het einde van de lange reeks percelen die het einde van de lengte van het reservaat markeert. “Er is honderd hectare grond uitgegeven in het Peruvia-natuurreservaat”, klonken verschillende publieke figuren bezorgd.

Het achttiende perceel werd opgemeten door landmeter Giovanni Winter, de beschikking is uitgegeven in augustus 2023 en de perceel-ID is verkregen in januari 2024. Winter werkte in opdracht van Stichting Treasure Planet, opgericht in november 2022 met als bestuurder Dirk Lloyd de la Fuente. Volgens bronnen die de Ware Tijd heeft gesproken, zou hij een link hebben met het bedrijf Opal Resources, dat zich bezighoudt met de export van zand en andere bouwmaterialen.

Echter, op de website van het bedrijf staan als voornamen Derek Lloyd en niet Dirk Lloyd. Opmerkelijk is dat Opal Resources inderdaad wel zegt een zandconcessie van tweehonderd hectare in Suriname te hebben.

Tibiti Minerals

De naam Derek Lloyd komt ook in een nieuwsartikel voor als directeur en Caribbean Sales Manager van Tibiti Minerals, die in een nieuwsbericht zegt vanaf februari 2020 zand te zullen exporteren vanaf haar havenfaciliteit die nog wordt gebouwd in Boskamp, Saramacca. Het achttiende perceel dat is uitgegeven aan Stichting Treasure Planet ligt aan de Coppenamerivier, waar ook Boskamp ligt, maar dan aan de andere kant.

Bronnen bij de afdeling Lands Bosbeheer (LBB) van het ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer (GBB) zeggen dat de dienst ten einde raad is. Ze vertellen dat er al sinds de vorige regering wordt gesproken met weer een andere ondernemer die al jaren in het natuurreservaat zand afgraaft. “We hebben hem opgeroepen, maar deze man schijnt politiek heel sterk te staan”, zegt een bron, die niet bij naam wenst te worden genoemd uit vrees voor rancune, tegen de Ware Tijd.

Dezelfde naam wordt genoemd in gesprek met de kapitein van Kalebaskreek, Conchita Alkantra. Het Peruvia-natuurreservaat ligt precies aan de overkant van het dorp, dat ligt aan de rechteroever van de Coppenamerivier. “Ik heb al heel lang begrepen dat die meneer aan zandafgravingen doet in dit gebied. Maar ik heb pas vorig jaar van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname gehoord dat er delen in het natuurreservaat zijn uitgegeven.”

Ze zegt aan de rivierkant van het reservaat geen activiteit te hebben waargenomen. “Maar mijn man zegt wel dat wanneer hij op de rivier vaart hij het geluid van machines hoort.” Het Peruvia-natuurreservaat behoort tot het leefgebied van de gemeenschap van Kalebaskreek.

De oprukkende zee heeft aan de noordelijke kant van het district Coronie een groot deel veranderd in een dood en dor landschap.

Natuurreservaat?

Winter heeft in opdracht van Stichting Treasure Planet het achttiende perceel dat bijna honderd hectare groot is opgemeten, maar zegt niet te hebben geweten dat het zich in een natuurreservaat bevindt. Hij opent in zijn kantoor aan de Kaffiludistraat het systeem en ziet inderdaad dat percelen zijn uitgegeven in het natuurreservaat. “Dat stond niet op de documenten die ik kreeg van GBB. Ik heb gewerkt aan de hand van de gegevens van het naast gelegen perceel dat was opgemeten door landmeter Gayadin. Als er al percelen zijn uitgegeven, ga ik ervanuit dat het geen beschermd gebied is”, zegt Winter.

Volgens hem had GBB eerst moeten onderzoeken of het perceel in een natuurreservaat lag, alvorens de documenten vrij te geven voor verdere afhandeling. In de Natuurbeschermingswet van 1954 staat dat het beheer van verschillende natuurreservaten valt onder de directeur van de afdeling …

...