Nationale Milieu Autoriteit moet zelfstandig opereren

door

‘In het eerste jaar is vooruitgang geboekt’

De aanhouder wint, want in 2024 werd – na de Milieuraad en het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (Nimos) – eindelijk de Nationale Milieu Autoriteit (NMA) operationeel. Maar de realisatie dat de verwachtingen hoog zijn, terwijl de weg nog lang is, leeft sterk binnen de organisatie, vertelt directeur Vanuessa Gefferie aan de Ware Tijd.

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

“Men dacht toen we operationeel werden: ‘sani o pasa now – nu gaat het gebeuren, want er is nu een instituut.” Ze onderstreept haar woorden door haar gebalde vuist in haar handpalm te drukken. “Maar helaas. Het gaat langzamer dan veel mensen hadden gehoopt. Maar mooie dingen kosten nu eenmaal tijd. Belangrijk is dat er vooruitgang is en die is er zeker”, zegt Gefferie. De NMA was zaterdag officieel een jaar operationeel.

“Dat de overheid ons tot nu toe heeft gefinancierd, vind ik niet verkeerd. Het laat zien dat de overheid het doel van de NMA ondersteunt en uitdraagt”NMA-directeur Vanuessa Gefferie

Zelfstandigheid

Ook Patrick Brunings, minister van Olie, Gas en Milieu, heeft er vertrouwen in dat de NMA zal uitgroeien tot een robuust instituut waarmee rekening moet worden gehouden. “Ik heb gemerkt dat er enorme passie is bij de mensen. Jullie mogen rekenen op de volle ondersteuning van het ministerie”, meldt Brunings, die als voormalig bedrijfsleider van Paradise Oil – een dochterbedrijf van Staatsolie – nauw betrokken was bij de opstart van de NMA.

De vakbond, die al sinds 2020 bestaat, spreekt van een goede verstandhouding met de directie. Voorzitter Dino Souprayen bedankte de medewerkers die zijn overgestapt van het Nimos naar de NMA. “Want als je niet teruggaat naar de basis, ben je niet goed bezig”, zei hij in zijn feestboodschap.

Souprayen wil vooral dat de autoriteit volledig zelfstandig wordt. “Nu betaalt de overheid nog veel, maar dit instituut heeft de potentie om geheel zelfstandig te functioneren en politieke inmenging moeten we hier niet hebben.”

Ook Gefferie en haar team streven naar zelfstandigheid van de autoriteit. “Maar dat de overheid ons tot nu toe heeft gefinancierd, vind ik niet verkeerd. Het laat zien dat de overheid het doel van de NMA ondersteunt en uitdraagt.”

De basis voor die zelfstandigheid is inmiddels deels gelegd. Zo moet er nu worden betaald voor de Milieu Effecten Analyse die bepaalde bedrijven moeten laten uitvoeren alvorens zij hun bedrijfsactiviteiten mogen starten. Ook het verlenen van bepaalde vergunningen zal in de toekomst behoren tot de taak van de NMA en ook daar zal voor moeten worden betaald.

Dure consultants

Toch moet het orgaan ook veel uitgeven. Om milieunormen vast te kunnen stellen, is specifieke kennis vereist en die is niet altijd aanwezig in Suriname. “Ja, dat zijn dure consultants die we uit het buitenland moeten aantrekken. Soms zijn ze er wel in Suriname, maar dan zijn ze al overwerkt en druk met veel opdrachten. Daarnaast moet je, wanneer je een norm vaststelt, ook kunnen monitoren en handhaven. Dat vergt veel”, legt Gefferie uit.

Ook speelt de NMA in op toekomstige ontwikkelingen. Zo heeft onderdirecteur Iwan Samoender zich verdiept in de regulering van de veilige afhandeling van radioactief materiaal, dat Suriname binnenkort vaker zal binnenkomen. “Dit materiaal wordt in de olie- en gassector gebruikt bij seismisch onderzoek. Daarmee kunnen seismische gegevens worden verzameld, die aantonen waar er aardolie is.”

Samoender beschrijft dit materiaal als “zeer gevaarlijk”. “De import, het transport, het gebruik en ook het afvoeren van het restmateriaal na gebruik moeten zeer goed geregeld zijn”, zegt hij. Als voorbereiding op de vergunning verstrekkende taak die de NMA binnenkort ook voor dit materiaal zal hebben, zijn de richtlijnen al opgesteld. Er wordt daarbij samengewerkt met instanties zoals het Directoraat Nationale Veiligheid in verband met het gevaar dat dit materiaal vormt.

Terugkijkend op het afgelopen jaar zegt directeur Gefferie dat de functie waarin zij is gerold vanuit haar rol als  financieel deskundige, bijzonder uitdagend is gebleken. “Veel was nieuw. We moesten echt ontdekken hoe het is om een autoriteit te zijn. Maar intussen lukt dat aardig. We hebben veel kunnen steunen op experts die al eerder betrokken waren bij de oprichting van de NMA, zoals voormalig minister Silvano Tjong-Ahin”, verwijzend naar de ex-minister. Tjong-Ahin zwaaide de scepter van 2020 tot 2023 op het toenmalige ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu. Samen met zijn opvolger Marciano Dasai stond hij aan de wieg van de NMA.

Politieke wil

Echter, Gefferie merkt ook dat de politieke wil om het werk van de NMA te ondersteunen, niet overal aanwezig is – vooral bij diensten waar eveneens een deel van het milieubeleid ligt. Zo worden soms moeilijk gegevens gedeeld. “Maar we hebben iedereen uitgenodigd zodat we de sectoren en de actoren kennen. En we hebben ook gemeld dat wij onze rol als coördinator van het milieubeleid zullen vervullen.”

Volgens Gefferie komt het gebrek aan politieke wil soms voort uit een gebrek aan toekomstvisie. “Men denkt aan het nu. Nu zijn er nog geen grote rampen, dus het is oké. Maar als we zo doorgaan… wat zal er dan gebeuren? En wat hebben we dan om aan onze kinderen na te laten? Daarom zeg ik: de NMA staat voor balans. Een evenwicht tussen economische ontwikkeling en behoud van het milieu.”