MONUMENTAAL PAND AHKCO STAAT OP INSTORTEN

door

De sluiting van het gebouw van de Academie voor Hoger Kunst- en Cultuuronderwijs (AHKCO) aan de Waterkant, is een pijnlijk, maar niet verrassend signaal van een dieperliggend probleem: het structurele gebrek aan zorg voor erfgoed en publieke onderwijsinfrastructuur in Suriname. Het pand verkeert volgens een recente inspectie van het Paramaribo Urban Rehabilitation Program (PURP), in zodanig slechte staat dat instortingsgevaar dreigt. Verrotte pilaren, kapotte ramen en beschadigde plafonds illustreren het verval. Hoewel het besluit van de directie om het pand tijdelijk te sluiten begrijpelijk is vanuit veiligheidsoptiek, roept het ook vragen op over hoe het zo ver heeft kunnen komen. De locatie – in het hart van het historische centrum van Paramaribo, dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat – maakt deze situatie des te schrijnender. Hoe kan het dat een onderwijsinstituut dat zich toelegt op kunst, cultuur en communicatie – disciplines die juist erfgoed en identiteit versterken – zélf wordt ondergebracht in een bedreigd stuk erfgoed?
De AHKCO, opgericht in 1981, speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van kritische denkers, kunstenaars en journalisten. Dat deze instelling nu uitwijkt naar het CPI-complex aan de Nengrekopoestraat, toont aan dat cultureel en educatief erfgoed blijkbaar geen prioriteit genieten in het overheidsbeleid. Het gaat hier niet slechts om achterstallig onderhoud van een gebouw, maar om een bredere verwaarlozing van cultureel kapitaal en educatieve ontwikkeling. Ook de bredere context moet in ogenschouw worden genomen. Het verval van houten gebouwen in de binnenstad is geen incident, maar een structureel probleem. Daarmee rijst de vraag in hoeverre de overheid haar verantwoordelijkheid neemt in het behoud van erfgoed, en hoe effectief het beleid van PURP en soortgelijke organisaties werkelijk is. Worden deze gebouwen pas geïnspecteerd als er al gevaar dreigt? Of is er een langetermijnvisie om deze panden duurzaam te onderhouden?
Een ander, wellicht onverwacht gevaar van het leegstaan van het AHKCO-pand, is de mogelijkheid dat het gebouw in handen komt van daklozen en zwervers. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties, zoals branden, gezien het gebrek aan toezicht en de vervallen staat van het gebouw. Dit is niet slechts een theoretisch risico. Afgelopen week werd dit op tragische wijze geïllustreerd toen meerdere panden aan de Henck Arronstraat in brand vlogen, mogelijk veroorzaakt door onveilige omstandigheden in leegstaande gebouwen. Het is niet ondenkbaar dat hetzelfde scenario zich herhaalt bij het AHKCO-pand, wat niet alleen een bedreiging vormt voor de directe omgeving, maar ook voor de hele stad. Dit is weer een voorbeeld van een overheidsgebouw dat niet werd onderhouden, totaal vervallen is geraakt en nu leeg zal staan, met alle risico’s van dien. Het lijkt erop dat dit geen uitzondering is, maar eerder een structureel probleem binnen het publieke beheer van gebouwen in Suriname. De sluiting van het AHKCO-pand moet dan ook niet enkel worden gezien als een technisch of logistiek probleem, maar als een culturele en politieke kwestie. Willen we werkelijk een toekomst waarin de leergebieden kunst en cultuur bloeien, dan moet er geïnvesteerd worden in de fysieke ruimte waar deze zich ontwikkelen. Dat begint bij het behoud van betekenisvolle gebouwen als dat van AHKCO. Niet alleen omwille van hun architecturale waarde, maar ook om wat ze symboliseren: de plek waar toekomstige generaties kunstenaars, denkers en verhalenvertellers gevormd worden.
The post MONUMENTAAL PAND AHKCO STAAT OP INSTORTEN ..