‘Mi Tori’ in woord en beeld

Snijmatten, messen, silhouetten, potloden, scharen en vegers liggen kriskras op tafels binnen handbereik van negen kinderen tussen twaalf en zestien jaar die knippen, tekenen en schuiven met vormen. In een doos liggen uitgeknipte figuren klaar, handig voor wie even vastloopt of wat extra inspiratie kan gebruiken. Alles draait om verhalen tot leven brengen met beeld én met woorden: korte filmpjes elk van rond één minuut. De kinderen vormen de tweede groep die heeft deelgenomen aan de eendaagse workshop. De eerste bestond uit vijftien pupillen. Deze creatieve sessie is onderdeel van ‘Mi Tori’, een kunst- en uitwisselingsprogramma tussen stichting Villa Zapakara en de Nederlandse instelling Underdocs van Mirjam Marks.

Tekst en beeld Sharon SinghADVERTISEMENT

Jongeren volgen een ‘stop-motion’-workshop van kunstenaar en animator Ruben Cabenda, waarin ze beeldje voor beeldje hun eigen animatiefilm bouwen. Het is een boeiende bezigheid, maar vergt creativiteit en concentratie. Terwijl de ene leerling goed kan tekenen, zit de andere met een onafgemaakte figuur, maar iedereen die dat nodig heeft krijgt hulp. De deelnemers hebben het basismateriaal gemaakt, inclusief een korte tekst over zichzelf en dat materiaal wordt via een speciale app tot het eindproduct, de filmpjes, verwerkt.

“Ik vind het super creatief en leuk. Het heeft me echt aan het denken gezet. Ik heb meer over mezelf ontdekt”Deelneemster Valencia

Identiteit

Voorafgaand aan deze creatieve activiteit mochten ze deelnemen aan een spoken word-workshop verzorgd door Zulile Blinker. In de workshops hebben de deelnemers hun identiteit en verhalen van hun familie verwerkt.

Centrale vraag waarmee overigens niet alleen jongeren worstelen is: ‘wat is identiteit eigenlijk?’ “Identiteit is visie. Het is het pad naar het leren om van jezelf te houden. Het biedt ruimte om te groeien”, legt Blinker uit. “Als je het hebt over kinderen, dan betekent identiteit dat we het kunnen vertalen naar het dagelijkse leven; het geeft richting aan hoe we onszelf zien, hoe we de wereld benaderen, hoe we omgaan met anderen en hoe we keuzes maken die een positieve impact hebben, zowel in ons leven als in onze manier van werken.”

Identiteit vinden of echt kennen is lang niet altijd eenvoudig. Soms zijn mensen vijftig jaar en hebben ze nog steeds geen duidelijk beeld van wie ze zijn. Blinker stelt drie essentiële levensvragen: ‘Wie ben je?’, ‘Wat boeit je?’ en ‘waarom zou iemand naar jou willen luisteren?’ “Als iemand tegen me zegt: ‘ik weet precies wie ik ben’, dan zou ik dat niet geloven”, geeft ze aan. “Ik denk dat het leven zelf het pad is naar het ontdekken van wie je werkelijk bent. En de vraag ‘wie ben ik?’ krijgt pas echt betekenis op het moment dat je je realiseert dat je constant bezig bent met die zoektocht”, voegt zij eraan toe.

Huidskleur

Valencia is één van de deelnemers aan de workshops en is behoorlijk onder de indruk van het intensieve programma. “Ik vind het super creatief en leuk. Het heeft me echt aan het denken gezet. Ik heb meer over mezelf ontdekt.”

In haar werk beeldt ze zichzelf uit en vertelt ze haar verhaal. Ze laat zien dat discriminatie niet altijd te maken heeft met huidskleur. In tegenstelling tot de gebruikelijke afbeelding van een donkere huidskleur, is zij zelf licht van kleur en heeft vaak het gevoel niet echt ergens thuis te horen. “Ik heb geleerd dat ik niet de enige ben; er zijn zoveel andere mensen die dit ook meemaken. Als kind was ik schattig, maar naarmate ik ouder werd, werd het steeds moeilijker voor me.”

In een poging om een bruine huidskleur te krijgen, bracht ze uren in de zon door. “Ik werd rood en rose, maar nooit bruin en ben uiteindelijk gestopt toen mijn moeder me waarschuwde dat ik huidkanker zou kunnen krijgen.” Nu heeft Valencia geleerd om voor zichzelf op te komen en haar eigen stem te laten horen.

Wi Tori-project

Al sinds 2009 organiseert Villa Zapakara interactieve tentoonstellingen voor kinderen vanaf zes jaar en brengt kunst- en cultuureducatie op een toegankelijke en speelse manier naar de Surinaamse samenleving. In 2020 werd daar techniekeducatie aan toegevoegd met de oprichting van Zaplab, een Fabrication Laboratory binnen Villa Zapakara. Het Wi Tori-project begon in oktober 2024 vertelt Coco Pramy-Duivenvoorde, directeur van Villa Zapakara, aan de Ware Tijd.

In de vorige Mi Tori-workshops kwamen er heel wat bijzondere verhalen voorbij. “Er waren veel gevoelige en emotionele verhalen van jongeren die op zoek zijn naar zichzelf. Het is een nieuwe doelgroep voor Villa Zapakara, maar we merken dat er behoefte is om creatieve dingen te doen waar ze hun eigen ruimte kunnen vinden.”

Duivenvoorde legt uit dat bij de stop-motion-techniek alles wordt opgebouwd in een studio met een lichtbak die zorgt voor een diffuus, zacht licht dat de beelden perfect …

...