Mathoera versus Santokhi: titanenstrijd of toneelspel?

Dat VHP-minister van Defensie Krishna Mathoera het presidentschap ambieert, kwam voor velen onverwacht, maar zat eigenlijk al een tijdje in de pijplijn. Zij durft het aan om de handschoen op te pakken in een poging Chandrikapersad Santokhi af te troeven voor de hoogste post. Of is het een berekend één-tweetje om zijn positie juist te redden?

Tekst Armand SnijdersADVERTISEMENT

Beeld Terence Oosterwolde

Mathoera, die twee dagen vóór de verkiezingen 62 jaar wordt, is populair bij veel kiezers. Bij de vorige verkiezingen behaalde zij de meeste stemmen in Paramaribo, waar zij de lijsttrekker van de VHP was: 20.379. Dat waren er zelfs meer dan NDP-voorzitter Desi Bouterse, die terugviel van 34.891 in 2015 naar 15.545.

“Het is niet zo vanzelfsprekend dat Mathoera Santokhi van de presidentstroon kan stoten. Ook al slaagt ze erin meer stemmen dan hem te halen, dan nog heeft ze niets”

Met het gewijzigde kiesstelsel, waarbij er slechts één landelijke lijst is, is het moeilijk in te schatten hoe Mathoera’s positie is ten opzichte van lijsttrekker Santokhi, met wie zij nu rechtstreeks de strijd moet aanbinden. In Wanica, waar hij de vorige keer de lijsttrekker was, haalde hij een glansrijke overwinning door 29.440 stemmen in de wacht te slepen. Zijn concurrent Ashwin Adhin (NDP) kreeg er slechts 5.601.

Een wijze stap

Afgaande op de geluiden ‘vanuit het veld’ maakt Mathoera een behoorlijke kans om meer stemmen te halen dan Santokhi. Want de populariteit van de VHP-voorman is sinds 2020 in sneltreinvaart achteruitgegaan. Toch zullen veel mensen die desondanks voor de oranje partij gaan kiezen, eenmaal in het stemhokje uit pure gemakzucht op de lijsttrekker stemmen. Daardoor valt er nu nog weinig te zeggen wat het effect is van de kandidatuur van Mathoera.

Binnen de partij valt wel te horen dat veel leden het van haar een wijze stap op het juiste moment vinden, omdat zij een goed alternatief zal zijn voor Santokhi. Door haar uitgesproken kandidatuur neemt Mathoera ook de NDP veel wind uit de zeilen. NDP-voorzitter Jenny Simons presenteert zich als de mogelijk eerste Surinaamse president. Kiezers die daarom juist op haar vanwege haar vrouw-zijn stemmen, maar ook hun twijfels hebben over haar staat van dienst en verleden (als assembleevoorzitter was zij in de periode 2010-2020 onder meer medeverantwoordelijk voor de crisis), zullen moeiteloos overstappen naar de meer integer geachte Mathoera.

Indrukwekkende carrière

Zij kan bovendien niet echt worden gerekend tot de oude politiek. Pas in 2015 deed ze haar intrede in de politiek na een lange en indrukwekkende carrière bij de politie, waar ze Santokhi van kent en met wie ze nauw heeft samengewerkt. Iedereen was verbaasd en teleurgesteld dat niet zíj in 2020 minister van Justitie en Politie werd omdat dit departement werd opgeëist door Abop. Uiteindelijk ‘kreeg’ ze Defensie, dat haar veel minder lag.

Lange tijd zat ze daar met zichtbare tegenzin, maar vooral de laatste twee jaar begon ze zich meer als een vis in het water te voelen en ontpopte zich tot een gedegen bewindsvrouw die haar zaakjes goed voor elkaar had. Ze wist de rust te bewaren, terwijl ook dit ministerie met tal van problemen kampt.

Mathoera onderscheidt zich van de meeste andere VHP-bewindslieden door niet constant in de publiciteit te treden en van de daken te schreeuwen hoe goed ze is en dat alles wat mis gaat de schuld is van de vorige regering. Dit gedrag van haar collega’s was een grote bron van ergernis onder veel kiezers die op een gegeven moment moe waren van deze herhalingen.

Mathoera bleef bij de les en trad alleen naar buiten als zij dat nodig vond. Ze kwam zelden in de verleiding om andere partijen of personen zwart te maken of kritiek te geven op zaken die haar niet bevielen.

Cultuur van ‘slikken of stikken’

Tot recentelijk, toen ze opeens via Facebook van zich liet horen naar aanleiding van de misstanden rond de aanleg van de weg van Nickerie naar Apoera en het verkavelingsproject FAI-Jarikaba. Zij had de president verzocht om “besluiten die het vertrouwen van onze samenleving onder druk zetten in te trekken, opnieuw te beoordelen en waar nodig corrigerend op te treden”. En “ik doe geen concessies wanneer het gaat om integriteit en het volgen van wettelijke procedures”, schreef zij onder meer.

Haar indirecte kritiek op het door Santokhi gevoerde beleid was opmerkelijk. Want ook binnen de VHP heerst van oudsher een cultuur van ‘slikken of stikken’, ofwel akkoord gaan met wat de voorzitter bepaalt of anders kan je vertrekken. Dus door haar kop boven het maaiveld uit te steken, zou Mathoera haar eigen politieke doodvonnis kunnen tekenen.

De boodschap op de billboard van Krishnakoemarie Mathoera is kort, maar krachtig: ‘gewoon eerlijk!’

Geen doorgestoken kaart

Er wordt dan ook gesuggereerd dat zij zich …

...