KWIKDAMP IN WOONBUURTEN

door

In de afgelopen weken maakten verschillende media melding van bewoners die zich zorgen maken over de vestiging van een goudopkoopbedrijf in een woonwijk in Paramaribo. Bewoners maken zich ernstig zorgen over de giftige kwikdampen die vrijkomen bij de verwerking van goud. Zij vrezen voor hun gezondheid en wijzen terecht op onvolledige en misleidende informatie in de milieueffectrapportage die het bedrijf heeft ingediend. De overheid wordt opgeroepen om direct in te grijpen en deze gevaarlijke ontwikkeling te stoppen.
Kwik is geen onbekende vijand. Wereldwijd staat dit zwaar giftige metaal bekend om zijn desastreuze effecten op mens, dier en milieu. Toch blijft de luchtvervuiling door kwikdampen in stedelijke gebieden onderbelicht, ook hier in Paramaribo. Het proces waarbij goud wordt ‘verbrand’ om het kwik te verdampen en goud te winnen, vindt vaak plaats onder primitieve omstandigheden, met slechts een simpele afzuigkap als bescherming. Geavanceerde filters ontbreken, waardoor de schadelijke dampen rechtstreeks in de lucht verdwijnen. Ondertussen wonen kinderen onder de windrichting van deze installaties.
De vergelijking met Minamata in Japan, waar in de jaren vijftig en zestig een ernstige kwikvergiftiging plaatsvond, is een waarschuwing die wij niet mogen negeren. Ondanks een officieel importverbod op kwik, dat al enkele jaren geldt, is het gemakkelijk verkrijgbaar op straat en via smokkel, vooral onder goudzoekers met Braziliaanse roots. Ramingen van wetenschappers van de Anton de Kom Universiteit (onderzoek tussen 2021 en 2022) laten zien dat er jaarlijks minstens vijftig ton kwik wordt gebruikt bij de kleinschalige goudproductie in Suriname en Frans-Guyana – een toxische bom die deels in rivieren belandt, maar vooral de lucht vervuilt.
Onderzoeken van het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling (NIMOS) en de Anton de Kom Universiteit tussen december 2021 en mei 2022 tonen aan dat de concentraties kwikdamp in Paramaribo vele malen boven internationale veiligheidsnormen liggen. De directie van NIMOS spreekt van ‘geen mooi beeld’ en pleit voor betere afzuigsystemen en aangepaste werkwijzen om de uitstoot drastisch te verminderen. Ook de minister van Ruimtelijke Ordening en Milieu erkent het probleem en benadrukt dat er snel moet worden ingegrepen.
Toch blijft de overheid vaak met de handen in het haar (of over elkaar gevouwen) zitten, lijken economische, politieke en malafide belangen zwaarder te wegen dan de volksgezondheid. Dit is naar onze mening onacceptabel. Suriname loopt achter ten opzichte van de buurlanden, die strengere maatregelen nemen en de import en het gebruik van kwik verbieden of onder nauw toezicht en restricties plaatsen. Intussen sterven er elk jaar mensen aan kwikvergiftiging in binnenlandse dorpen, worden rivieren en natuur verontreinigd, en raakt de voedselketen ernstig besmet.
Al in december 2008 waarschuwde Parbode Magazine over de ernstige gevolgen van kwikgebruik in het binnenland, zoals bij het inheemse dorp Apetina. Toenmalige politie-inspanningen, zoals de operatie Clean Sweep in 2007 bij het Brownsberg Natuurpark, zorgden voor tijdelijke verbeteringen, maar de situatie bleef zorgwekkend. Het Mijnbouwdecreet van 1986 is sterk verouderd en haastig tot stand gekomen, waardoor illegale goudzoekers vrijwel ongestoord hun gang kunnen gaan. Buurlanden als Guyana en Frans-Guyana gingen sinds 2010 en later veel strenger optreden tegen het kwikgebruik.
De tijd van uitstel en passiviteit is voorbij. De overheid moet nu concrete stappen zetten: strengere handhaving van het importverbod, het sluiten en zwaar beboeten van schadelijke bedrijven die zich niet aan de normen houden, en het stimuleren van milieuvriendelijke alternatieven in de goudsector. De gezondheid van duizenden bewoners, en vooral die van onze kinderen, mag niet langer worden aangetast door onwil, gedoogbeleid en nalatigheid.
Kwikvervuiling is een sluipmoordenaar. Het negeren ervan is onmenselijk. Suriname verdient een toekomst waarin economische ontwikkeling en milieubescherming hand in hand gaan.
The post KWIKDAMP IN WOONBUURTEN ..