Kwestie-minister Somohardjo hoort in DNA en niet bij president

door

Staatsrechtgeleerde Fernandes Mendes dringt aan op herzien Grondwet
door Wilfred Leeuwin

PARAMARIBO — “Suriname kent nog steeds geen solide Grondwet”, zegt staatsrechtgeleerde Hugo Fernandes Mendes. “Er moet duidelijkheid komen in de bevoegdheden van de president en de regering in relatie tot de volksvertegenwoordiging. De afwezigheid van een memorie van toelichting en slecht geformuleerde, niet op elkaar afgestemde artikelen geven ruimte voor spreculatie.”
Fernandes Mendes benadrukt dat Suriname geen presidentieel, maar een parlementair stelsel heeft, wat ook duidelijk af te leiden moet zijn in de Grondwet. De gedachte aan een presidentieel stelsel, dat hier en daar wordt verdedigd, is volgens hem in strijd met artikel 52 van de Grondwet, waarin staat dat de politieke macht bij het volk berust.

“Er moet duidelijkheid komen in de bevoegdheden van de president en de regering in relatie tot de volksvertegenwoordiging”

Case Somohardjo
De onduidelijkheid over de bevoegdheden van de president is volgens de staatsrechtgeleerde weer eens bewezen in de kwestie rond minister Bronto Somohardjo van Binnenlandse Zaken (Biza) die zich heeft moeten melden bij de president om te worden gehoord voor vermeende corruptie praktijken. “Vanuit het parlementaire klimaat zou je verwachten dat fracties en de leiding van de DNA de lopende agenda zouden wijzigen en de president en de minister zouden uitnodigen voor uitleg en informatie om de feiten te kennen om de zaak te vervolgen”, zegt Fernandes Mendes.
Hij wijst erop dat er sprake is van een geschaad imago van de minister, te meer daar Somohardjo bezig is met het organiseren en voorbereiden van de verkiezingen van 25 mei 2025. “Misschien is er meer aan de hand. Ook dan is het belangrijk om dat snel te laten weten aan het parlement”, stelt de staatsrechtgeleerde.
Dat zaken anders gebeuren verklaart de passiviteit van het parlement. Fernandes Mendes zegt dat ook in geval het een kwestie van de president zou zijn geweest, dit ook in De Nationale Assemblee had moeten worden besproken. “Juist omdat het het parlement is dat uiteindelijk moet beslissen en oordelen over dit soort zaken.”
Politieke werkelijkheid
Fernandes Mendes was maandag één van de sprekers op de conferentie ‘Duurzame democratie’ van het Centrum voor democratie en rechtspleging (CDR). Hij wijst erop dat in een presidentieel stelsel de president electorale bevoegdheden heeft, wat in Suriname niet het geval is.
Dat de president door het parlement wordt gekozen, is in lijn met artikel 55 van de Grondwet waarin staat dat DNA het volk vertegenwoordigt en de souvereine wil van de natie tot uitdrukking moet brengen. Echter, de politieke werkelijkheid is anders.
Maandag hield de staatsrechtgeleerde opnieuw een pleidooi voor het onderbrengen van het Constitutioneel Hof bij het Hof van Justitie. Volgens hem is de rechterlijke macht er niet alleen om rechtzaken te beslechten. Daarnaast was het voor hem en andere juristen op de conferentie een vaststaand feit dat het Constitutioneel Hof wel degelijk rechterlijke uitspraken doet naast het beoordelen van wetten aan de Grondwet en internationale verdragen.