Ketenen slavernijmonument Curaçao gestolen

door

PARAMARIBO — Niet alleen in Suriname hebben dieven het voorzien op monumenten. Ook op Curaçao zijn ze in trek. Recentelijk zijn de ketenen van het Tula-monument in het Parke Lucha pa Libertat gestolen.

Tula was de leider van de Curaçaose slavenopstand van 1795. Hij sprak daarbij met een pastoor, die hij vertelde dat hij niemand kwaad wilde doen, maar slechts de vrijheid wilde voor de mensen in slavernij. Tula verwees naar de Bijbel en de Franse revolutie. Als vrijheid voor iedereen geldt, waarom dan niet voor de tot slaaf gemaakten?

“Er is nog altijd mentale slavernij, een gebrek aan broederschap en ongelijkheid. Dat is waarom die ketting moet blijven”

Hij werd uiteindelijk gevangengenomen. De gouverneur liet Tula samen met enkele andere opstandelingen op een gruwelijke manier executeren op een plek langs de kust, net buiten Willemstad. Tula werd gemarteld en onthoofd. Zijn hoofd werd op een staak gezet en zijn lichaam in zee gegooid. Op de plek waar dit gebeurde staat nu het Tula-monument.

Het monument bestaat uit drie bronzen beelden: een man en een vrouw die nog geketend zijn en daartussen een man die een hamer omhoog houdt om de kettingen te breken. Deze centrale figuur symboliseert Tula zelf, terwijl de andere twee figuren de onderdrukte slaven vertegenwoordigen die streden voor hun vrijheid.

Hét symbool van de slavernij

Het monument staat bekend als Desenkadená (‘Ontketend’) en is voor veel Curaçaoënaars hét symbool van de slavernij en een plek die ze regelmatig bezoeken. Dat juist de kettingen zijn gestolen, wordt als schokkend ervaren. Want die weerspiegelen nog steeds de mentale slavernij en de maatschappelijke ongelijkheden die voortbestaan.

Het monument, dat in de jaren tachtig van de vorige eeuw tot stand kwam, stuitte destijds al op weerstand. “Mensen waren zelfs tegen de plaatsing ervan”, vertelt bestuurslid Gibi Basilio van de stichting die het monument beheert. “Er was discussie over de locatie, maar ook over de ketenen zelf. Sommigen willen het zelfs weg hebben, omdat ze vinden dat we geen slaven meer zijn.”

Hij betreurt de verwijdering en noemt het een respectloze daad. “Je vraagt niet, je gaat niet in discussie, maar je neemt het gewoon weg. Dat is precies waar die ketting over gaat: het bewustzijn dat er nog steeds onderdrukking en ongelijkheid bestaat”, aldus Basilio.

Ondanks de weerstand is de stichting vastberaden om de ketenen te restaureren. “We gaan nadenken over hoe we het gaan herstellen. Vóór 17 augustus, de herdenkingsdag van de opstand van Tula, moet het terug zijn.”

Basilio benadrukt dat de ketenen symbool staan voor de strijd die nog niet is gestreden. “Er is nog altijd mentale slavernij, een gebrek aan broederschap en ongelijkheid. Dat is waarom die ketting moet blijven.”