Kapitein Walden in ere hersteld: ‘De traditie wordt levend gehouden’

door

door Euritha Tjan A Way

PARAMARIBO — Michel Walden van Klaaskreek is in opperbeste stemming. Na in september 2023 te zijn ontheven uit zijn functie als hoofdkapitein is hij in het weekend in ere hersteld door de Saamaka-granman Albert Aboikoni. “Ik vind het heel goed dat ik ben hersteld. Ik ben blij dat mijn familie deze stap heeft gezet”, zegt Walden in gesprek met de Ware Tijd. Hij heeft nu de functie van kapitein. De voormalige hoofdkapitein werd twee jaar geleden – mede op aandringen van zijn familie – door de granman uit het ambt gezet.

Professor Franklin Jabini, kenner van de marroncultuur, is ingenomen met het voor hem goede nieuws van eerherstel. “Er komt zoveel negatief nieuws over het binnenland in de pers. Ik vind het mooi dat met de herinstallatie van kapitein Walden is gebleken dat de traditie van straffen en belonen nog levend wordt gehouden in het Saamaka-gebied”, zegt Jabini tegen de Ware Tijd.

“Ik heb mijn verontschuldigingen aangeboden voor mijn gedrag van toen en ook op traditionele wijze aan al de granman di e hori baka gi Saamaka. Het zal niet meer gebeuren”Kapitein Michel Walden

Excuses en boete

In 2023 heeft de familie van Walden hem na diverse aanmaningen bij de granman aangebracht voor ontzetting uit zijn ambt. Hij was door diezelfde familie voorgedragen om kapitein te worden en het grootopperhoofd had hem benoemd tot hoofdkapitein van Klaaskreek. Deze benoemingen zijn voor het leven, maar er is een uitzondering. “Pas als de familie die hem dus voorgedragen heeft, vraagt om hem te ontzetten en er zijn daar zwaarwichtige reden voor wordt hij uit zijn ambt gezet. De granman heeft dat in 2023 gedaan”, verklaart Jabini.

Walden bevestigt tegenover de krant dat hij “dingen had geuit die niet strookten met mijn hoofdkapiteinschap” en dat hij daarom uit zijn ambt was ontzet. “Ik ben mijn familie erkentelijk voor hun inzet om mij in ere te herstellen. We waren donderdag 19 juni afgereisd naar de residentie van de granman. Daar heeft hij vrijdag eerst gesproken met mijn familie. Daar was ik niet bij.”

Zaterdag werd hij officieel uitgenodigd door de granman. “Daar heb ik mijn verontschuldigingen aangeboden voor mijn gedrag van toen en ook op traditionele wijze aan al de granmans di e hori baka gi Saamaka. Het zal niet meer gebeuren”, zegt Walden, die meent de populairste hoofdkapitein van Klaaskreek te zijn geweest.

Voordat hij werd hersteld, is ook een boete betaald. Jabini: “De boete die is betaald, is de hoogste die de traditie kent en dat is twaalf pangi en drie liter sopi. Vroeger was dat veel, natuurlijk.”

Herstelrecht

Volgens Jabini vindt traditionele vergelding nog steeds plaats in de Saamaka-traditie. “Als bijvoorbeeld iemand van een bepaalde familie is vermoord, dan kan die familie zich wreken op de familie van de veroorzaker. Als families onderling gaan praten over vergoeding, dan vragen mensen soms wel vijfhonderd of duizend pangi.”

Dit systeem staat in het westen bekend als herstelrecht. Onderzoekers uit Nederland hebben in het binnenland gekeken hoe dit werkt met als doel om dit systeem mogelijk deels in te voeren in Suriname. Daarbij zouden lichte vergrijpen middels taakstraffen kunnen worden afgehandeld. Het onderzoek loopt nog.

Walden zegt dat de granman per brief aan het ministerie van Regionale Ontwikkeling en Sport ook zal laten weten dat hij in ere is hersteld. Dan kan hij de vergoedingen, die behoren bij het ambt van kapitein, weer ontvangen.