Kapitein Pikin Saron hoopt op oplossing ‘goudoorlog’ na gesprek met president

‘We zullen ook vragen dat de Chinezen stoppen in het gebied’

door Euritha Tjan A Way

PARAMARIBO — “Luku fa yu e mishandel a man, disi no kan toch! Libi a man.” En dan een agent: “Gi mi a ‘mpp’ telefoon, na unu no wan puru den sani!” Op een video, die zaterdag is gemaakt op de concessie van Grassalco te Maripaston is te zien hoe enkele politieagenten met de harde hand proberen een inheemse man zover te krijgen het gebied te verlaten.

De vraag om ontruiming kwam naar verluidt omdat de mannen dichtbij een cruciale plek goud aan het zoeken waren wat een veiligheidsrisico opleverde voor Grassalco. De Ware Tijd heeft geprobeerd een reactie te krijgen van het bedrijf over de reden van de ontruiming maar die is uitgebleven.

Wel of geen chemicaliën

Kapitein Clarise Moera-Awalie van Pikin Saron is het beu dat de situatie daar maar niet kan normaliseren. “We zijn daarom blij dat we maandag gaan praten met de minister van Justitie en Politie Harish Monorath en president Jennifer Geerlings-Simons.”

Moera-Awalie zegt in dat gesprek de aandacht te zullen vestigen op de toestemming die de mannen van Pikin Saron moeten hebben om te kunnen werken in het gebied “maar dan geordend” en ook het stoppen van het gebruik van schadelijke chemicaliën op de concessie van Grassalco, omdat wordt vermoed dat het water van het dorp daardoor vervuild raakt.

De kapitein laat beelden zien van de operatie van de Chinezen in Maripaston. Ze is zondag na de ontruiming door de politie gaan kijken wat de stand van zaken is. “Dat van de Chinezen is echt een gevaarlijk ding. We waren er met vijftien mensen en we zijn dichtbij gegaan deze keer. Je voelt je huid prikkelen en je krijgt er een naar gevoel en smaak van in je mond”, verklaart ze. Grassalco-directeur Wesley Rozenhout had in een eerder interview met de Ware Tijd gezegd dat de Chinezen op de concessie niet met schadelijke chemicaliën werken.

Chemische spul in zakken opgeslagen onder een tent in het gebied. [: privécollectie]

Machines verwijderd

Moera-Awalie is niet blind voor het gedrag van haar dorpsgenoten die dus weerstand boden toen de politie hen sommeerde de plek te verlaten. “Ik keur dat niet goed. Maar gezien de gevoeligheid van de situatie na het gebeurde hier op 2 mei 2023, had de politie zich eerst bij mij kunnen aanmelden en dan was het anders aan toe gegaan”, meent ze.

De inheemse man die op de video hardhandig wordt aangepakt, is in verzekering gesteld wegens het overtreden van de Mijnbouwwet. De dorpskapitein vult aan dat de weigering mogelijk ook komt doordat de machines van de mannen werden weggehaald. “Je hebt nog niet verdiend en dan zie je dat de machines worden weggedragen. Het is niet makkelijk om dan rustig te blijven.”

Ongeordende situatie

In Pikin Saron vond in 2023 een incident plaats dat Suriname schokte. In de ochtend van 2 mei werden trucks met hout in brand gestoken, een politiepost aangevallen en werd geschoten op de post van Stichting Bosbeheer en Bostoezicht. De mannen reden vervolgens naar de concessie van Grassalco te Maripaston waar ze enkele arbeiders gijzelden. Twee van de aanvallers verloren het leven toen de politie de aanval neersloeg. Twee van de mannen die toen werden gegijzeld, hebben het werk bij Grassalco door deze aanval nog steeds niet hervat.

De kapitein zegt dat in het gebied een ongeordende situatie heerst. Afspraken die worden gemaakt met de leiding van Grassalco in de stad, worden door de beveiligers ter plaatse niet altijd nageleefd. “Er was bijvoorbeeld een afspraak dat wie daar zou werken eerst toestemming van het dorpsgezag moest hebben. Maar de laatste tijd werken allerlei mensen daar. Ze werken en als ze wat vinden betalen ze wat. Zo kan ik de orde ook niet helpen houden”, vindt Moera-Awalie.

Monorath heeft tegenover de Ware Tijd de aanhouding van een inheemse man bevestigd. Hij zou hebben geweigerd de plek te ontruimen. De minister zou laten onderzoek of de beschuldiging van mishandeling waar is.

...