Kandidaat-paus geliefd in Filipijns stadje, ‘maar progressief is hij niet’

door

Dat kardinaal Luis Antonio Tagle geliefd is in het Filipijnse Imus, een stadje ten zuiden van hoofdstad Manila, is niet zo gek. Als je de kathedraal van Imus binnenwandelt, is de kans groot dat de eerste persoon die je aanspreekt hem persoonlijk kent. Al was het maar omdat hij hier zijn eerste stappen als bisschop zette.

ADVERTENTIE

“Ik ben een jeugdvriend van de kardinaal,” zegt Conrado Crisostomo. “Ik kan het nog moeilijk bevatten dat hij kans maakt om paus te worden.”
Want een kanshebber is de 67-jarige Filipijn zeker. Als je de geografisch en cultureel grijze periode tot en met de 8ste eeuw niet meetelt (negen pausen zijn in de eerste eeuwen na Christus technisch gezien geboren op wat nu Aziatisch grondgebied is), zou hij daarmee de eerste Aziatische paus zijn.
“Hij is niet alleen de trots van Imus en van de Filipijnen, maar van heel Azië”, aldus Victoria Ilas. Ze is een vriendin van de moeder van Tagle.
Tagle staat bekend als de Aziatische Franciscus. Als een progressieve kandidaat voor paus. Maar als je je wat dieper in hem verdiept, merk je dat het label progressief niet helemaal klopt. Of op zijn minst relatief benaderd moet worden.
Invloed van de Katholieke Kerk“Ik ken hem persoonlijk, want ik heb met zijn nichtje in een hotel gewerkt”, zegt Bernadette Castino. Ze ziet Tagle graag als nieuwe paus, hoewel zijn Filipijnse Katholieke Kerk haar al decennia dwarszit. In haar bescheiden huisje twee wijken van de kathedraal vandaan, wijst ze naar de foto van haar zeven dochters. Die kreeg ze met haar man die alcoholist was, en zeer gewelddadig.
“Hij sloeg me met zijn vuisten. En een keer nam hij een heel groot mes mee omdat hij me wilde doodsteken. Een van mijn dochters stopte hem door te dreigen om hem aan te geven bij de politie.” Haar katholieke geloof en het bijbehorende belang van de familie hielden haar bij haar man. Maar zestien jaar geleden overtuigden haar kinderen haar ervan om toch te vertrekken.
Toch is ze nog altijd met de man getrouwd. “Want in de Filipijnen kun je niet scheiden. Dus blijf je met je man getrouwd tot je sterft.” Als je Vaticaanstad niet meetelt, zijn de Filipijnen het enige land op aarde waar scheiden verboden is. Dat komt door de invloed van de machtige Katholieke Kerk.
Kardinaal Tagle leidde het rozenkransgebed na het overlijden van paus Franciscus in de Basieliek van Santa Maria Maggiore. Foto: Reuters
“De kerk bestaat uit families. Dus als een familie in de problemen komt, heeft de kerk problemen.” Het echtpaar Wayne en Maria Fe Belizar vormt de directie van de Familie en Leven-stichting van het bisdom Novaliches in de grootste stad van de Filipijnen, Quezon City. Ze ondersteunen mensen om hun huwelijk intact te houden, maar voeren vooral actie om scheiding te voorkomen.
“Als je getrouwd bent moet je problemen zelf oplossen. Het was je eigen keuze om te trouwen”, zegt Wayne. De miljoenen vrouwen die weliswaar van hun grensoverschrijdende mannen af zijn maar niet kunnen scheiden, krijgen een Filipijns gezegde voorgeschoteld. “Als je hete rijst eet, dan spuug je dat ook niet meteen uit. Voor een huwelijk moet je hard werken.”
Je kunt een huwelijk annuleren in de Filipijnen. Dat kan een half jaar duren en ruim 3500 euro kosten. Bovendien wordt slechts 2 procent van de aanvragen goedgekeurd. Dus doen mensen het nauwelijks.
MeerderheidIn de tussentijd ben je eeuwig verbonden aan iemand, die als je sterft al je eigendom krijgt. Ook al heb je het verkregen nadat je uit elkaar bent gegaan. “Het is een levenslange lijdensweg”, zegt Bernadette Castino.
Zo’n 50 procent van de Filipijnse bevolking wil scheiding legaliseren, tegen krap een op de drie mensen die ertegen zijn. Het Huis van Afgevaardigden heeft al een scheidingswet aangenomen. Maar de Senaat heeft al een jaar lang niks gedaan om de wet goed te keuren.
Dit is uit angst voor de druk van de Katholieke Kerk, waar zo’n 80 procent van de Filipijnen zich mee vereenzelvigt. Vooral in de aanloop naar de parlementaire verkiezingen volgende week zou goedkeuring politieke zelfmoord kunnen betekenen.
‘Helemaal niet progressief’Ook kardinaal Tagle ziet geen enkele reden om de wet te veranderen om scheiding te legaliseren. Hij is daar net zo conservatief in als met andere onderwerpen als abortus en anticonceptie.
“Hij is helemaal niet progressief”, zegt priester Robert Reyes. De links-activistische priester zat in zijn tienerjaren op het seminarie met Tagle. “Hij was een centrist, gematigd. Hij waarschuwde mij altijd om de posities die ik innam.”
Bernadette Castino vind het jammer, maar niet meer dan dat. Ze steunt Tagle nog altijd. Want wat haar betreft zijn het katholieke dogma en zijn geloof twee verschillende dingen. “ …