In memoriam — Papa Touwtjie: De Godfather van Reggae-Dancehall in Suriname

door

INGEZONDEN

Vandaag (maandag) is het precies twintig jaar geleden dat de Surinaamse icoon Papa Touwtjie het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. Papa Touwtjie, geboren als Johan Eduard Touwslager en wel op 21 december 1968, kan beschouwd worden als een van de meest invloedrijke artiesten van Suriname. Touwtjie is niet meer in ons midden maar zijn muziek blijft leven.

Papa Touwtjie begon zijn carrière in de jaren negentig en ontwikkelde zich tot een bekwame beoefenaar van Reggae-Dancehall muziek. Touwtjie stond bekend als een trendsetter, die Surinaamse muziek een nieuwe impuls gaf en hoge standaarden stelde binnen de genre. Wat hem bijzonder maakte, was zijn vermogen om kritische sociaal-politieke thema’s aan te kaarten in zijn liederen.

“Hij had een uitzonderlijk talent voor improvisatie en kon live over een onderwerp rappen zonder vooraf een tekst te hebben geschreven”

Met zijn eerlijke en rauwe teksten gaf hij uitdrukking aan de dagelijkse strijd, trots en hoop aan de mensen van de volksbuurten. Zijn muziek werd een spiegel voor de samenleving, waarin hij maatschappelijke thema’s aansneed en luisteraars een gevoel van herkenning bood. De liederen van Touwtjie zijn tot op heden te beluisteren zowel binnen en buiten de grenzen van Suriname

Impact van zijn muziek

Zijn eerste album, Gangster, uitgebracht in de vroege jaren negentig, betekende een mijlpaal voor Surinaamse muziek: het was de eerste keer dat Dancehall-liederen in het diepe Sranan werden gerapt. Touwtjie werd een fenomeen op het podium, waarbij zijn optredens altijd uniek en dynamisch waren.

Hij had een uitzonderlijk talent voor improvisatie en kon live over een onderwerp rappen zonder vooraf een tekst te hebben geschreven. Dit maakte hem een geliefde artiest die hoge boekingskosten kon vragen voor zijn shows. Ondanks bepaalde liederen van Touwtjie werden/worden bekritiseerd vanwege vulgair taalgebruik of gewelddadige inhoud, had hij een diepgaande invloed op verschillende aspecten in de Surinaamse samenleving:

Politiek

In zijn muziek bracht hij sociaal-politieke kwesties zoals ongelijkheid en corruptie ter sprake. Hij had geen blad voor de mond en had een uitgesproken mening over regeringen. Hij moedigde mensen aan kritisch na te denken over de politiek en creëerde politieke bewustzijn onder de bevolking.

Poti Sma, Stem Adjin en Sranan e Krey zijn liederen die gaan over de sociale, politieke en maatschappelijke situatie die veranderd moest worden. Hij was geen activist, geen vakbondsman, maar een artiest die krachtig en duidelijk zijn stem liet horen voor lotsverbetering van de minderbedeelden in de samenleving.

Kunst, cultuur en natievorming

Zijn werk hielp de Surinaamse culturele identiteit te versterken. Dit droeg indirect bij aan de promotie van Surinaamse kunst en cultuur (nationaal en internationaal). Papa Touwtjie was een icoon die mensen samenbracht en een platform bood voor het delen van zorgen en hoop. Zijn muziek bevorderde een gevoel van saamhorigheid en solidariteit. Uit het lied “Sonten’’ kan een ieder kracht putten.

Hij benadrukte de kracht van eenheid en het belang van Suriname’s diverse culturele achtergrond. Zijn liederen droegen bij aan het gevoel van nationale trots en identiteit. Een bekende uitspraak van Touwtjie was “Koeli, Japanesi, Snesi, Blaka nanga Ingi u moes bondru fu tja wan kenki.” Kenki in de zin dat wij allen samen het land moeten opbouwen. De Bromki djarie-gedachte binnen verschillende politieke partijen werd al in de vroege jaren negentig aangekaart door Touwtjie.

Een breder waarderingsbeleid

Niet alleen Papa Touwtjie, maar vele artiesten, kunstenaars en sporters hebben Suriname zowel nationaal als internationaal op de kaart geplaatst. Het wordt tijd dat de overheid (Directoraat Cultuur) een beleid ontwikkelt om deze talenten beter te waarderen.

Dit kan onder andere door:

Officiële erkenningen en onderscheidingen voor Surinaamse iconen.

Fondsen en subsidies voor de culturele en sportsector om hun werk voort te zetten.

Educatieve initiatieven die jonge artiesten en sporters inspireren en ondersteunen.

Door artiesten zoals Papa Touwtjie te blijven herdenken en een duurzaam beleid te voeren, kan Suriname zijn rijke culturele erfgoed beschermen en versterken. Zijn muziek leeft voort, niet alleen als entertainment, maar als een krachtig instrument van sociale verandering en nationale identiteit.

Purcy Landveld (Geschiedenis docent)

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.