In het Duitse Bautzen protesteert extreemrechts tegen Pride: “We pakken jullie allemaal!”

door

In Duitsland blijven dreigingen en geweld door extreemrechtse groepen tegen lhbti’ers toenemen. Ook Pride-optochten zijn vaker doelwit van acties. Zo moest de optocht in Gelsenkirchen dit jaar worden afgezegd vanwege dreigingen. Voor de optocht vandaag, in het Oost-Duitse Bautzen, was de beveiliging uit voorzorg flink opgeschroefd.
‘CSD verbieten’ staat er met graffiti op de muur van het kleine historische stadje niet ver van de Poolse en Tsjechische grens. CSD staat voor Christopher Street Day, de Duitse variant van de Pride-optocht, vernoemd naar de straat in New York waar eind jaren zestig verzet tegen politieacties als begin van de homorechtenbeweging gold.
Aan de tekst lopen mensen met glitter en grote regenboogvlaggen voorbij. Het is de derde keer dat er een Pride-optocht in Bautzen gehouden wordt. Vorig jaar liepen er zo’n 1000 mensen mee, maar dat werd overschaduwd door zo’n 700 extreemrechtse tegendemonstranten.
“Bautzen staat, ook los van de Pride, al jaren bekend in Duitsland als plek waar het elke keer weer uit de hand loopt, waar extreemrechtse mensen hun spierballen laten zien”, zegt Jonas Löschau, organisator van de optocht sinds het begin. “Het is een beetje het toneel voor de beweging geworden.”
Mede daarom vermoedt hij dat het aantal deelnemers dit jaar meer dan verdubbeld is. Sommigen reizen ver om steun te betuigen. Een jonge jongen die met zijn vrienden meeloopt komt uit Nedersaksen, een oudere man uit Berlijn. Een oudere vrouw met een enorme regenboogvlag is uit München gekomen namens ‘Oma’s tegen rechts’, een bekende actiegroep in Duitsland. “We hopen dat we indruk maken op degenen die hier problemen mee hebben.”
De groep waarop zij doelt, verzamelt zich ondertussen bij het station. Daar wachten ze achter een haag van politie, die deze week de opdracht kreeg om onder andere demonstranten in het zwart, met bomberjacks of laarzen weg te sturen als ze dreigend zijn. Het is deel van de zelfgekozen uniforms in de extreemrechtse subcultuur. Journalisten te woord staan wil niemand.
Vlag
Even later, op een speciaal toegewezen plek langs de route laten ze wel luid van zich horen. “Geen recht op homopropaganda!” scanderen ze, aangevoerd door een man met megafoon. “Wit, normaal en hetero! Zonder politiebescherming zouden jullie hier niet meer zijn! We pakken jullie allemaal!” Hekken en tientallen agenten zorgen ervoor dat de naar schatting paar honderd tegendemonstranten niet dichterbij kunnen komen.
Een kleine groep die staat voor een grotere trend in Duitsland, denkt een vrouw die meeloopt in de optocht. “We moeten oppassen.” Het is een zorg die vaker te horen is.
“Er is in Duitsland een toenemende radicalisering van rechts, en dat bedreigt ons allemaal”, zegt een oudere man in een gestreept poloshirt. Vertrouwen dat de landelijke regering daar daadkrachtig tegen optreedt, heeft hij niet. “Dat hebben we gezien met de vlag op het parlement.”
Eerder dit jaar besloot de voorzitter van het parlement anders dan eerdere jaren met de Pride in Berlijn niet meer de regenboogvlag op de Bondsdag te hijsen, omdat het een neutrale plek zou moeten zijn. In plaats daarvan gebeurt dat nu op een dag die weinig lhbti’ers wat zegt: de dag tegen homofobie. Na kritiek daarop verdedigde bondskanselier Merz zijn partijgenote met de woorden: ‘het is geen circustent’.
Hier op de Pride in Bautzen zien sommigen het als het gevolg van het toenemende succes van de extreemrechtse AfD. Ook Löschau maakt zich zorgen over de politieke ontwikkelingen in Berlijn.
“We hebben net een tijd achter ons waarin we in onze samenleving veel vrijheden hadden, en voelden. En nu merken we dat er mensen zijn die deze vrijheid voor bepaalde groepen in de bevolking weer willen inperken, om daar politiek hun voordeel mee te doen.”