Houtproductie met ruim 60 procent gedaald

door

Dringende noodzaak reddingsplan

De achteruitgang van het Surinaamse bos en daarmee de houtector vindt in een versneld tempo plaats. Was in 2019 de sector nog goed voor een productie van één miljoen kubieke meter, deze is gedaald naar slechts 420.000 kubieke meter, een terugval van ruim 60 procent. Er moet daarom dringend een lange termijn masterplan komen voor de houtsector met daarin een reddingsplan waaraan alle partners in de sector meewerken.

Tekst Wilfred Leeuwin

Beeld dWT archief

Met dat besef houdt Stichting Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) deze week een driedaags symposium met alle betrokkenen. Het doel is een ‘masterplan strategisch en duurzaam beleid’ te ontwikkelen om de sector te redden. De vier hoofdspelers in de sector, naast de SBB, zijn concessiehouders, verwerkers, exporteurs en houthandelaren. Die komen op afzonderlijke dagen bijeen met de SBB om de situatie te bespreken.

“Bij veel ondernemers in de sector bestaat dan ook het idee dat de SBB tegen hen is en geen productie stimuleert”SBB-directeur Ruben Ravenberg

Op elke bijeenkomst staan naast inleidingen van de SBB inputs van de sector centraal over wat voor hun de knelpunten zijn en op welke manier zij zelf denken bij te dragen aan het masterplan. Wanneer dit document er eenmaal zal zijn, zal dat door de vier partners in de sector worden becommentarieerd. Het uiteindelijke plan zal worden doorgestuurd naar de regering die het naar het parlement moet doorgeleiden.

Export rondhout

Een belangrijk aandachtspunt is het uitfaseren van de export van rondhout, dat geen eindproduct is maar een natuurlijke hulpbron. Dat is een proces dat niet in een kort tijdbestek kan worden uitgevoerd.

Ruben Ravenberg, algemeen directeur van de SBB, zegt dat in tegenstelling tot de politieke delegatie die zich vorig jaar in het Afrikaanse land Gabon heeft verdiept in het uitfaseren van rondhout, nu een technische delegatie zal worden samengesteld. Hij stelt dat in de toekomst, in plaats van rondhout, de export zal moeten bestaan uit houtsoorten van verschillende maten. “Er moet meer worden gewerkt aan eindproducten.”

Op die manier kan zowel de lokale als de internationale markt worden voorzien. “Momenteel is er voor de lokale markt een schaarste aan rondhout, omdat vrijwel alles wordt geëxporteerd.”

Verlies

Rewie Matai, directeur Bosbouw Economische Diensten, zegt dat tegenwoordig de prijs van rondhout, afhankelijk van de soort, varieert tussen de tachtig en tweehonderd US dollar per kubieke meter. Zowel hij als Ravenberg zegt dat de overheid hieraan vrijwel niets verdient.

Dat bijna alle rondhout wordt geëxporteerd, komt ook omdat er weinig verwerkingscapaciteit is in Suriname. Daardoor is het niet mogelijk meerdere producten te produceren uit rondhout. In gevallen waar rondhout wordt verwerkt tot plankmateriaal is het verlies tot bijkans 50 procent. Slechts een klein deel wordt gebruikt als brandhout en zaagsel.

Matai zegt dat het verlies begint bij het kappen van bomen. “Daar is het verlies al 50 procent en op de andere helft die naar een zagerij wordt gebracht, wordt weer eens 50 procent verlies geleden. Dit komt erop neer dat slechts 20 tot 25 procent van de boom wordt benut. In landen waar de sector goed is ontwikkeld, wordt vrijwel alles van het rondhout gebruikt; zelfs van de restanten worden producten vervaardigd. Daar zijn met name de Chinezen goed in.”

Kader

Gebrek aan geschoold kader is mede de oorzaak van de achteruitgang binnen de sector. Dit studiejaar heeft niemand zich ingeschreven voor de universitaire opleiding Bosbouw. Matai zegt dat dit mogelijk ook komt door de hoge verwachtingen in de olie- en gassector. “We vergeten dat dit geen duurzame sectoren zijn, maar de bosbouw is dat wel en zal altijd blijven bestaan. Die is onze groene economie die nooit opraakt.”

Wanneer de bosbouw en houtsector nu niet duurzaam wordt ontwikkeld, zullen er volgens hem andere materialen worden gebruikt in bijvoorbeeld de constructiesectoren. “Dan krijg je importmateriaal, zoals staal, en blijven wij met onze houtproducten zitten. We moeten kader opleiden om meer dan genoeg redenen.”

Verouderde wetgeving

Eén van de meest belangrijke zorgpunten is de verouderde wetgeving. Ravenberg verwijst in dit verband naar de bureaucratie. Justitie moet worden betrokken, zoals bij beslagname van houtblokken en vervolgens volgt een lange weg die eindigt bij de procureur-generaal. “In het verleden was het niet zo. Nu duurt het maanden, tot zelfs jaren, voordat een beslissing wordt genomen over in beslag genomen houtblokken. In die tussentijd is de kwaliteit omlaag gegaan en wordt enorm verlies geleden”, zegt Ravenberg.

De illegaliteit, corruptie en frauduleuze praktijken moeten volgens hem geen voeding vinden in het nieuwe beleidsplan. Daarnaast wordt gekeken hoe procedures binnen SBB zelf versneld kunnen worden aangepakt en uitgevoerd. “Bij veel ondernemers in de sector bestaat dan ook het idee dat de SBB tegen hen is en geen productie stimuleert.”

“De bosbouw is een duurzame sector en zal …