Hoe ziet het huwelijksvermogensrecht eruit in het nieuw Surinaams Burgerlijk Wetboek?

door

Met de inwerkingtreding van het nieuw Surinaams Burgerlijk Wetboek (BW) op 1 mei 2025 verandert ook het huwelijksvermogensrecht. Voor personen die na deze datum in het huwelijk treden, is het belangrijk te weten wat de nieuwe wettelijke regelingen zijn. In dit stuk bespreek ik summier de nieuwe wettelijke gemeenschap van goederen (artikel 1:94 BW), de 50 procent-maatstaf bij verkrijging (zaaksvervanging en vergoeding, artikel 1:95 BW) en het moment van de ontbinding van de gemeenschap (artikel 1:99 BW).
1. Wijziging in de wettelijke gemeenschap van goederenVolgens het huidige BW ontstaat bij het aangaan van een huwelijk een algehele gemeenschap van goederen, waarbij alle bezittingen en schulden, zowel van vóór als tijdens het huwelijk, van beide echtgenoten samenvloeien (boedelmening). Uitzonderingen gelden voor erfenissen en schenkingen, waarbij expliciet is bepaald dat deze niet in de gemeenschap vallen.
Vanaf 1 mei 2025 wordt de gemeenschap van goederen beperkt.Artikel 1:94 BW bepaalt dat de gemeenschap enkel omvat:– Goederen en schulden die echtgenoten gezamenlijk bezaten vóór het huwelijk.– Goederen en schulden die echtgenoten tijdens het huwelijk gezamenlijk of afzonderlijk verkrijgen.
Uitzonderingen die niet in de gemeenschap vallen:– Erfenissen en schenkingen.– Pensioenrechten.– Vruchtgebruik en enkele vergoedingen ontvangen van een erflater.– Verknochte goederen.
Gevolgen:– Het vermogen en de schulden die een echtgenoot vóór het huwelijk had, blijven het eigen vermogen van die echtgenoot.– Gezamenlijk vermogen of schulden vóór het huwelijk vallen in de gemeenschap.– Tijdens het huwelijk verkregen vermogen of ontstane schulden vallen in de gemeenschap, tenzij uitgezonderd.– Er kunnen verschillende vermogenscategorieën ontstaan tijdens het huwelijk, namelijk: een eigen vermogen of privévermogen, een huwelijksgemeenschap of een eenvoudige gemeenschap.
Voorbeelden van vermogensindelingVoorbeeld 1: Vermogensindeling bij huwelijk in (beperkte) gemeenschap van goederenA en B trouwen. A bezit een woning, een auto en US$ 150.000. B bezit een auto en US$ 100.000. Ze hebben samen een woning gekocht.– De woning van A, zijn auto en spaargeld blijven zijn eigen vermogen.– De auto en spaargeld van B blijven haar eigen vermogen.– De gezamenlijke woning valt in de gemeenschap.
Voorbeeld 2: Vermogensindeling bij aankoop van goederenA koopt met US$ 30.000 een auto en met US$ 80.000 een woning uit zijn vermogen. Beide goederen blijven in het eigen vermogen van A en vallen dus niet in de gemeenschap.
Voorbeeld 3: Vermogensindeling bij schulden (leningen)A en B trouwen. A had vóór het huwelijk een lening van US$ 30.000. A en B hadden samen een lening gesloten vóór het huwelijk van US$ 50.000.– De schuld van A behoort tot zijn eigen vermogen.– De gezamenlijke schuld valt in de gemeenschap.
Voorbeeld 4: Vermogensindeling bij schulden (gokschulden)A maakt tijdens het huwelijk een gokschuld van US$ 30.000 in het casino. Deze schuld valt in de gemeenschap en behoort niet tot het eigen vermogen van A.
2. De 50 procent-maatstaf bij verkrijging (zaaksvervanging en vergoeding)Artikel 1:95 BW bepaalt dat wanneer een goed wordt aangekocht en voor meer dan de helft wordt betaald uit het eigen vermogen van een echtgenoot, dat goed tot het eigen vermogen van die echtgenoot behoort. De gemeenschap heeft dan een vordering op A (artikel 1:87 BW). Omgekeerd geldt hetzelfde.
Voorbeeld 5: Vermogensindeling bij gemengde financieringA koopt een woning van US$ 80.000. Hij betaalt US$ 45.000 uit eigen vermogen (meer dan 50 procent) en US$ 35.000 uit de gemeenschap.– De woning komt in het eigen vermogen van A.– De gemeenschap heeft een vordering op A.Omgekeerd geldt hetzelfde.
Voorbeeld 6: Vermogensindeling bij gemengde financiering (lening)A koopt een woning van US$ 80.000. Hij betaalt US$ 35.000 uit eigen vermogen (minder dan 50 procent) en US$ 45.000 uit een lening. De lening valt in de gemeenschap.– De woning valt in de gemeenschap.– A heeft een vordering op de gemeenschap.
Deze voorbeelden tonen aan in welk vermogen een goed of schuld terechtkomt. Er wordt hier geen uitspraak gedaan over wie aansprakelijk is voor de schuld of wie deze moet betalen.
3. Wijziging van het moment van de ontbinding van de gemeenschapHet huidige BW bepaalt dat de gemeenschap van rechtswege eindigt, onder andere bij ontbinding van het huwelijk.
Volgens het nieuwe BW eindigt de gemeenschap onder andere op het moment dat er een verzoek tot echtscheiding is ingediend (artikel 1:99 lid 1 BW). Verder bepaalt lid 2 dat het verzoek ingeschreven moet worden in het huwelijksgoederenregister (vanwege bescherming van derden). Vanaf dit moment eindigt de boedelmening. Het huwelijksvermogen is ontbonden, maar het huwelijk nog niet (artikel 1:149 BW).
Mr. Michel Boetius, MBAmboetius@yahoo.com
DownloadHoe ziet het huwelijksvermogenrecht eruit in het nieuw Surinaams Burgerlijk Wetboek (.pdf)