Hoe gezond zijn uw nieren?

door

Niergezondheid in Suriname: Bewustwording en actie redden levensVandaag, 13 maart, is het Wereld Nieren Dag, een dag die wereldwijd in het teken staat van niergezondheid. Dit jaar is het thema: ‘Hoe gezond zijn uw nieren? Vroegtijdige opsporing ter bescherming van de niergezondheid’. Een belangrijk thema, want nierziekten sluipen er vaak in zonder duidelijke klachten. Veel mensen ontdekken pas dat hun nieren beschadigd zijn als het al te laat is.Nierfalen in Suriname: De cijfers liegen nietNierfalen is een groeiend probleem in Suriname. 15% van de volwassen bevolking lijdt aan een vorm van chronische nierschade. Nog zorgwekkender is dat 40% van de mensen met diabetes (4 op de 10) uiteindelijk chronische nierschade ontwikkelt. Elk jaar komen er honderden nieuwe patiënten bij die uiteindelijk afhankelijk worden van dialyse. Momenteel ondergaan meer dan 750 patiënten in Suriname regelmatig dialyse, en dit aantal stijgt jaarlijks met zo’n 10-15%. Dit is een enorme belasting voor zowel de patiënten als de gezondheidszorg.Dialyse verandert het leven van een patiënt volledig. Patiënten moeten meerdere keren per week urenlang aan een dialysemachine, wat hun energie beperkt en vaak werk en sociale activiteiten onmogelijk maakt. Er moet een grotere focus komen op alternatieven zoals buikdialyse, waarbij patiënten thuis dialyse kunnen uitvoeren. Dit bespaart hen reistijd en kan de druk op zorginstellingen verminderen. Buikdialyse is niet voor iedereen geschikt, maar voor een deel van depatiënten kan het een veel betere optie zijn.Diabetes: De sluipende moordenaar van de nierenDe grootste oorzaak van nierfalen in Suriname is diabetes mellitus type 2, gevolgd door hoge bloeddruk. Hoge bloedsuiker- en bloeddrukwaarden beschadigen de kleine bloedvaten in de nieren, waardoor ze minder goed kunnen filteren. Hierdoor lekken belangrijke eiwitten weg via de urine, terwijl afvalstoffen zich ophopen in het lichaam. Dit leidt tot chronische nierschade, een proces dat vaak onomkeerbaar is.Diabetes is de moeder van vele ziektesIn mijn praktijk zie ik dagelijks patiënten die lijden aan complicaties van diabetes. Ik behandel ongeveer 7.000 patiënten met diabetes en onderliggende aandoeningen. Als we dit niet structureel aanpakken, zal dit een boomerang-effect hebben, met als gevolg een explosie in de gezondheidszorg.Preventie is de sleutelVroegtijdige screening en leefstijlaanpassingen kunnen nierschade sterk verminderen. Mensen met diabetes en hoge bloeddruk moeten jaarlijks hun nierfunctie laten controleren. Educatie over gezonde voeding, beweging en het vermijden van ongezonde gewoontes helpt om tijdige actie te stimuleren.Beleid en wetgeving: Tijd voor actieDe opmars van nierziekten kunnen we niet alleen met medische zorg tegengaan. Er is een krachtig gezondheidsbeleid nodig dat preventie bevordert en zorg efficiënter maakt. Producten met veel suiker, zout en vet zouden extra belast moeten worden, waarbij de opbrengsten direct terugvloeien in preventieprogramma’s en gezondheidszorg.Niertransplantaties in SurinameIn maart 2025 wordt in Suriname de 4e missie niertransplantaties uitgevoerd, een belangrijke stap in de medische zorg. Als niertransplantatiespecialist ben ik actief betrokken geweest vanaf de eerste niertransplantatiemissie in 2019. De missies hebben positieve resultaten opgeleverd, maar er blijven uitdagingen. We kunnen niertransplantaties niet uitvoeren zonder een stabiele structuur. De voorbereidingsfase, logistieke en financiële uitdagingen bemoeilijken het proces, waardoor het voorbereiden van één missie per jaar moeizaam verloopt.De nood is hoog. Met meer dan 750 dialysepatiënten en een stijgend aantal nieuwe gevallen is het cruciaal om transplantaties vaker uit te voeren. Een nationale aanpak is nodig. We moeten twee transplantatiemissies per jaar kunnen uitvoeren, met een goed functionerend nazorgsysteem en gespecialiseerde zorgverleners. Dit kan op lange termijn kosten besparen, omdat transplantaties goedkoper zijn dan jarenlange dialysebehandelingen.Bescherm uw nieren!Neem zelf verantwoordelijkheid voor uw gezondheid en moedig uw naasten aan om hetzelfde te doen.✔ Laat uw bloeddruk en bloedsuiker regelmatig controleren.✔ Drink voldoende water en eet minder zout.✔ Beweeg minstens 30 minuten per dag.✔ Vermijd roken en overmatig alcoholgebruik.✔ Kies voor een gezonde en evenwichtige voeding. Subhash Goerdat, internist-nefroloog