Herdenken en vieren: 1 juli blijft een dag met twee gezichten

door

Armand Zunder, voorzitter Nationale Reparatie Commissie Suriname.

Over enkele dagen is het weer 1 juli. Het is dan 152 jaar geleden dat de trans-Atlantische slavernij daadwerkelijk in Suriname is afgeschaft. 1 juli 1873 betekende voor talrijke tot slaaf gemaakten toen dat vijftien generaties van dehumanisering, vrijheidsberoving, lichamelijke en geestelijke martelingen en ergere misdaden tegen de menselijkheid voorbij waren. De mentale slavernij onder het Nederlandse koloniale bezettingssysteem is echter nog niet voorbij, want tot op de dag van vandaag zijn de gevolgen van de slavernij nog zichtbaar en voelbaar in de toenmalige Nederlandse overzeese gebieden en overigens ook in Nederland.Op 1 juli wordt ook herdacht dat de oorspronkelijke bewoners van ons land, de Inheemsen, de eerste tot slaaf gemaakten op ons grondgebied zijn geweest en dat de voorvaderen van de Inheemsen hand in hand, schouder aan schouder met Afrikaanse voorvaderen gezamenlijk strijd hebben gevoerd tegen de vroege koloniale bezetters van Suriname. Deze strijd is tegen de Engelse en de Nederlandse bezetters gevoerd.Twee kanten van 1 juli1 juli heeft in Suriname nog duidelijk twee kanten, benadrukt de Nationale Reparatie Commissie Suriname. De eerste, en nog overheersende kant, is die van de barbecues, de cook-outs, de kotomisi-shows, de Palmentuin ‘get-togethers’ van vooral duizenden jongere 1 juli-vierders en dan nog de talrijke 1 juli ‘party’s. Deze kant moet beslist worden voortgezet, want wat zou een mensenleven zijn zonder vermaak, plezier en heerlijk eten en drinken?De andere kant is de kant van herdenken, even stilstaan, leren van het verleden en praten over de uitdagingen waarvoor de nazaten van de Inheemsen en Afrikanen nu staan. Vanuit dit perspectief bezien, kan worden gesteld dat de fysieke slavernij inderdaad tientallen jaren geleden is beëindigd, maar dat een Nederlandse premier pas eind 2022 heeft erkend dat de Nederlandse staat het mogelijk heeft gemaakt dat er in de periode van de trans-Atlantische slavenhandel en slavernij misdaden tegen de menselijkheid zijn gepleegd, en dat hij hiervoor excuses aan de slachtoffers en aan hun nazaten heeft aangeboden. Amper enkele maanden later heeft de huidige Nederlandse koning de excuses herhaald en vervolgens vergiffenis gevraagd voor de misdaden die in de periode van de trans-Atlantische slavenhandel en slavernij de voorvaderen van de Inheemsen en Afrikanen zijn aangedaan.Thema-avond en culturele showDe Nationale Reparatie Commissie Suriname en de stichting Marron Awareness Platform organiseren in het PWO-centrum op 27 juni, ter gelegenheid van de herdenking van 1 juli 2025, een thema- en culturele avond: Educatie voor Ontwikkeling. Albert Jubithana, Rasta Congo Kwami, Kapteng Johannes Niavai, Elvira Waterberg en Armand Zunder zullen hun visie geven. Siritjo Nare en Ifoko zullen in het slotdeel een culturele show verzorgen. Op deze avond zal een werkarm van de Nationale Reparatie Commissie Suriname, het Nationale Reparatie Platform, de Afro-Caraïbische Educatie Academy lanceren. Deze academie zal vanaf oktober van start gaan met Afro Caraïbische educatie voor volwassenen en jongeren.Een andere bijzonderheid op deze thema-avond is dat aan het einde van de lezingen een sprankelende culturele show zal worden verzorgd door de culturele groepen.