Guus Pengel ziet zichzelf meer als verhalenverteller

door

door Steven Seedo
PARAMARIBO — “Ik kan van liedjes tot en met speelfilms. Liedjes zijn het makkelijkst, want dat is spel en daar hoef je geen miljoen voor te hebben. Een film duurt wat langer om te realiseren. Als je het onderwerp maar goed raakt allemaal”, zegt Guus Pengel tegen de Ware Tijd. Hij is een Surinaams-Nederlandse tekstschrijver voor televisie, film, muziek en theater en viert dat hij dit jaar drie decennia verhalen schrijft.

Zijn eerste boek ‘Kaseko Verhalen’ kwam in 1994 uit. In verband met het jubileum werd op 2 november de speciale theatervoorstelling ‘Guus Pengel, 30 jaar kaseko verhalen’ opgevoerd. Het werd een feest van muziek en verhalen over de Surinaamse cultuur en hoe die in Nederland verder leeft en omvatte verhalen over het leven in Suriname. Mensen, muziek en eten, zoals het bekende gerecht Morjon sardines (eerste hulp bij honger) kwamen voorbij.
Successen
Een verhaal is volgens hem een avontuur en hoe graag je soms wil, niet elk verhaal dat je wil maken of vertelt lukt. “Als je het doet voor theater is dat een grote impact, want regisseurs en acteurs wachten op hun tekst. Dit betekent dat je zo professioneel moet zijn om zodra je weet dat het niet gaat lukken dit ruim van te voren moet melden.”
Pengel heeft veel hoogtepunten gekend. “Ik kan ze niet met elkaar vergelijken. De eerste keer dat ik met Jörgen Raymann in Koninklijk Theater Carré in Amsterdam stond, vond ik heel bijzonder. Ook hadden we een keertje miljoenen kijkers op televisie. De muzikale speelfilm ‘Sing Song’ won een prijs voor beste film op het Chicago International Film Festival.”
Een heel bijzonder moment voor hem was het maken van de voorstelling ‘Lieve Hugo A Poku Tori’. In het maakproces ontdekte hij dingen over het stuk en hij kwam erachter dat hij het ook kan laten vertellen door een acteur en een verteller. “Na het zien van de eerste tryouts zag ik het enthousiasme bij het publiek. Maar ik besefte toen ook dat het een verhaal van moeder en zoon was. De voorstelling er na werd het pas echt een gekkenhuis. Dan ben ik trots als ik dat ontdekt.”
Anton de Kom-leerstoel
Het schrijven begon voor Pengel na de middelbare school, Lyceum 1, waar hij volop bezig was met sporten, volleybal, zwemmen en waterpolo. Zijn belangstelling ging eerst uit naar proza en later muziek, theater- en televisieteksten. Hij combineert het schrijven met zijn werk als adviseur voor kunst en cultuur. Pengel vertrok in 1983 uit Suriname naar Nederland. “Tegenwoordig coach ik ook andere (en jonge) makers om hun verhaal te vertellen; dan laat je je eigen verhaal los en leer je ze hun verhaal zo goed mogelijk te brengen.”
Pengel is per 1 oktober benoemd tot coördinator bij de Anton de Kom-leerstoel aan de Vrije Universiteit Amsterdam. De leerstoel is gericht op de historische verwerking van het Nederlandse slavernijverleden en hoe dit doorwerkt in het heden. Het gedachtegoed van Anton de Kom zal hierbinnen centraal staan. Met dit gebaar wil de Nederlandse regering het eerherstel van Anton de Kom concreet en zichtbaar maken voor een breder publiek.