GRANMORGU-PROJECT MIJLPAAL VOOR SURINAME

door

Met de geplande productie van het GranMorgu-project voor onze kust, staan wij op de drempel van een economische doorbraak. De aankondiging van Patrick Pouyanné, CEO van TotalEnergies, onlangs tijdens hun kwartaalvergadering, dat de productie mogelijk tot 240.000 vaten per dag kan oplopen, hoger dan de oorspronkelijk voorziene 220.000, benadrukt het potentieel van Surinames offshore industrie. Deze uitspraak klinkt zeer belovend, maar productievolume alléén garandeert geen brede welvaart. De vraag is: Wat doet Suriname met deze unieke kans?
GranMorgu is het eerste grootschalige offshoreproject in Suriname en maakt deel uit van Blok 58, ontwikkeld door TotalEnergies samen met APA Corporation en Staatsolie. Volgens Pouyanné ligt het project op schema voor de eerste olie in 2028. Het drijvende productieplatform (FPSO), gebouwd door SBM Offshore, zou volgens hem zonder ingrijpende technische aanpassingen de verhoogde productie aankunnen. Dat betekent niet alleen een kapitaalefficiënte operatie, maar ook meer opbrengsten voor de betrokken partijen.
De recente vondst van 50 miljoen vaten in het nabijgelegen Blok 53 – dat TotalEnergies in 2023 overnam van CEPSA – zou via een zogenaamde ‘tieback’ aan GranMorgu worden gekoppeld. “We overwegen om kleinere vondsten strategisch aan te sluiten op bestaande infrastructuur”, zei Pouyanné tijdens de presentatie van de kwartaalcijfers over het tweede kwartaal van 2025. Daarmee wordt aangestuurd op verlenging van het productieplateau of zelfs verhoging ervan.
In de regio is dit geen nieuw fenomeen. ExxonMobil heeft in buurland Guyana aangetoond, dat de productiecapaciteit aanzienlijk verhoogd kan worden door optimalisatie en debottlenecking. De drie FPSOs in het Stabroek-blok produceren samen inmiddels 690.000 vaten per dag, een stijging van 130.000 vaten zonder nieuwe installaties. TotalEnergies lijkt een vergelijkbare koers te overwegen in Suriname.
De keuze en concentratie van een handjevol bedrijven in nabije gebieden, biedt schaalvoordelen en synergie. Dit is de reden geweest voor de aankondigingen van vertrek of van overname van rechten in de offshore participaties van producenten in het Suriname-Guyana basin.
De formele participatie van Staatsolie in GranMorgu is een belangrijke stap richting nationale betrokkenheid en eigenaarschap. Analisten stellen dat dit niet alleen financiële voordelen biedt, maar ook technologische overdracht en institutionele versterking in de hand werkt. Als medeproducent en -aandeelhouder krijgt Suriname de kans om structureel mee te bouwen aan een nieuwe economische pijler. Echter wordt een scherpe waarschuwing afgegeven over de hoge mate van externe financiering, evenals de financiële capaciteit voor deelname aan de tweede en derde Final Investment Decisions, die op middellange termijn, en mogelijk voorafgaand aan de olieproductie en verdiensten, in beeld komen.
Echter, het benutten van local content gaat verder dan alleen aandelen en investeringen. Suriname moet ervoor waken dat het stimuleren van local content in de olie- en gassector niet verstrikt raakt in een web van overmatige en complexe regelgeving.
Die waarschuwing gaf Vandana Gangaram Panday, directeur van het Staatsolie Hydrocarbon Institute, tijdens de recente Suriname Energy, Oil and Gas Summit (SEOGS). Zij wees erop dat de sector van nature belang heeft bij het inschakelen van lokale bedrijven en arbeidskrachten, en dat “we geen extra wetten nodig hebben; we moeten gewoon aan het werk en de obstakels wegnemen”. Gangaram Panday benadrukte, dat de bestaande petroleumwet al verplichtingen bevat voor voorkeur aan lokaal geproduceerde goederen, diensten en vakbekwaam personeel. Staatsolie investeert actief in samenwerkingen en trainingsprogramma’s, zoals het Supplier Development Program, om de lokale toeleveringsketen en arbeidsmarkt te versterken.
“We hebben structurele planning nodig en moeten investeren in opleidingsmogelijkheden. De mensen zijn er; ze willen leren en zijn gemotiveerd”, stelde zij. Fiscalist en jurist Roy Shyamnarain benadrukte ook het bestuderen en optimaal gebruiken van bestaande regelgeving en bestaande afspraken als vertrekpunt.
Ook Guido Koorndijk, directeur van het lokale ingenieursbureau FIRM Engineering, deelt deze pragmatische visie. Hij waarschuwt voor het risico van rigide local content-wetgeving die buitenlandse bedrijven dwingt om lokaal zaken te doen “omdat ze moeten, niet omdat ze de beste optie zijn”.
Dit kan de kwaliteit ondermijnen en leiden tot bureaucratie en corruptie. Koorndijk trekt lessen uit Guyana, waar dergelijke wetgeving soms misbruikt wordt om regels te omzeilen. “De relatie met opdrachtgevers moet gebaseerd zijn op kwaliteit en vertrouwen, niet op wettelijke verplichtingen.”
Hij pleit daarom voor een geleidelijke, op ervaring gebaseerde ontwikkeling van lokale capaciteit. “De focus moet liggen op het interessant maken en houden van onze marktpositie door kwaliteit, betrouwbaarheid en innovatie”, aldus Koorndijk. Door zo’n aanpak kunnen lokale bedrijven uitgroeien tot gewaardeerde partners in de sector, zonder dat zij vastlopen in bureaucratische valkuilen. Een overactieve regeldrift kan bovendien landen in de regio uitlokken tot erosie van de samenwerking die CARICOM juist op gang zou moeten brengen.
GranMorgu markeert een mijlpaal voor Suriname, maar of het ook een keerpunt wordt, hangt af van politieke visie, bestuurlijke daadkracht en de bereidheid om nu de juiste randvoorwaarden te creëren. In een wereld waar olieprojecten steeds vaker moeten concurreren op het vlak van kapitaalefficiëntie en maatschappelijke legitimiteit, kan Suriname zich met GranMorgu onderscheiden. Mits het de rijkdom onder zijn zeebodem weet om te zetten in duurzame waarde daarboven.
De gematigde en realistischer toon vanuit de partijpolitiek binnen de huidige regeertermijn, is een betere reflectie van een visie, dan de koortsachtige verkiezingstaal van eerder dit jaar. Nu het bewijs geleverd is dat er meer uit dit project gehaald kan worden, is het aan Suriname om te zorgen dat dit potentieel niet alleen de staatskas, maar de hele samenleving ten goede komt.
The post GRANMORGU-PROJECT MIJLPAAL VOOR SURINAME ..