Goudsector structureren

door

SURINAME HEEFT GELD nodig. Maar de grootste vraag is: waar moeten wij het vandaan halen. De partijen die de coalitie vormen hebben afgesproken om ook uit de mijnbouwsector meer te halen dan nu het geval is. Daarbij zijn transparantie en strategie nodig. In de achter ons liggende jaren is een waas van illegaliteit gecreëerd rondom deze sector en die is funest voor de noodzakelijke structurering van de sector om dan te komen tot verdienen. Het is namelijk niet mogelijk om geld te verdienen als je niet weet wie de mensen en bedrijven zijn bij wie je dat moet opeisen en als de instituten die daarvoor zorg moeten dragen gepolitiseerd zijn.

Tijdens de regionale conferentie ‘Golden Solutions towards a shared vision for mercury free mining in the Guianas’ bestond de unieke gelegenheid om te leren van Guyana en Frans-Guyana hoe dat aan te pakken. Opmerkelijk is dat de strategie van Guyana heel anders is dan van Suriname. Dat komt mogelijk doordat de sector in Guyana compleet legaal en gestructureerd is. Illegaliteit is moeilijk omdat iedereen die in de sector werkt – van klein naar groot- daarvoor een vergunning moet hebben. De voorwaarde zijn aangepast aan de schaal van de operatie.ADVERTISEMENT

Dat komt mogelijk doordat de sector in Guyana compleet legaal en gestructureerd is. Illegaliteit is moeilijk omdat iedereen die in de sector werkt – van klein naar groot- daarvoor een vergunning moet hebben

Dat is mogelijk omdat ze hebben geïnventariseerd in het leren kennen van de sector. In Suriname is dat eerder geprobeerd met de commissie Ordening Goudsector. En daarvoor ook met de operatie Clean Sweep. Maar bij deze acties was het accent minder op het creëren van inzicht voor de overheid om daarop voort te bouwen aan een duurzame relatie met de mensen in de sector.

Wat we zagen waren stoere auto’s en boten die het bos ingingen en even het varkentje zouden wassen, met het accent op represaille. Wat dat heeft opgeleverd is dat velen die bezig waren met die ordening steenrijk zijn geworden. Maar de staat zelf is daarop achteruitgegaan. Wat Guyana heeft gedaan is niet alleen inventariseren in kennis over de sector en de spelers, maar ze hebben de werkers iets aangeboden. Ze hebben geïnvesteerd in training om de werkmethoden te verbeteren. Daarnaast ook in bewustwording om de werkers aan te geven dat kwik giftig is en dat er alternatieven zijn.

Daarnaast heeft Guyana een structuur gebouwd rondom de sector. Er is geen aparte unit met ‘gekozen’ militairen neergezet om ordening te brengen. De politie heeft daar een taak in, evenals het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, de Guyana Gold Board, de Geologische Dienst in Guyana, de milieu instanties en meer. Daardoor is een band gekweekt en kunnen problemen – want die zijn er nog steeds – op een geïntegreerde manier opgelost worden. Data wordt vrijelijk gedeeld en royalty’s kunnen beter geïnd worden. De sector is daardoor ook minder fraudegevoelig, transparant en het leent zich minder voor corruptie.

Suriname is aan het begin van dit traject en heeft goed zicht op wat Guyana en Frans-Guyana al hebben gedaan. Nu daar we weten en zien wat mogelijk is moet doen makkelijker gaan. Althans dat is de theorie. In de praktijk zal de nieuwe regering 100 procent achter deze structurering van de goudsector moeten staan.