God luistert niet

Het is elke vijf jaar hetzelfde ritueel: diverse nieuwe parlementsleden die, na de wettelijke beëdiging, traditioneel gezegend worden door een (winti) priester, pandit, imam, enz., om de zegen van bovenaf te vragen. Toch zijn de politiek en het land er de afgelopen zestig jaar niet mooier op geworden. Suriname gaat gebukt onder hoge schulden en blijft hoog op de corruptielijst staan. Ik denk dat God niet luistert, het is niet Zijn probleem. Iedereen heeft een innerlijk kompas en de vrijheid om te kiezen tussen goed en kwaad. Je kan je hart leeg bidden, als je zelf niet de juiste keuzes maakt, blijf je waar je bent. Val Hem niet lastig. Offer geen kip, schaap of geit, brand geen wierook. Het goede komt alleen voort uit rechtvaardige wetten en handhaving ervan. Een cynicus zei ooit: ik ken maar één duidelijke criminele klasse en dat is De Nationale Assemblee. Nou, ik vind dat een grove aanname. Maar als je ziet hoe het met Suriname gaat sinds het ‘zelfbestuur’, zou je het bijna met hem eens zijn.Politici liegen of zwijgen in het algemeen te veel (niet allemaal, hoor). Daarom moeten de nieuwgekozen parlementsleden elke ochtend deze mantra reciteren: ik dien vandaag alleen het landsbelang en doe niet mee aan louche praktijken. Doe dat bijvoorbeeld als je je kopje koffie of thee drinkt, je broodje pindakaas smeert of je spiegelei bakt.Gezien de historische context is er weinig hoop dat een nieuwe regering veel verandering zal brengen. Die kans is klein, omdat dezelfde figuren steeds stuivertje wisselen. De ene groep mandarijnen maakt plaats voor de andere, en elke groep profiteert ten koste van de bevolking. Maar gelukkig is ervaring geen sterk bewijs voor de toekomst. Er kan op een gegeven moment echt iets veranderen. Daarom krijgt elke nieuwe regering het voordeel van de twijfel. Er zijn wereldwijd ongeveer een miljoen Surinamers, allemaal afkomstig uit dezelfde klei. Met zowel de verspreide Surinamers als de thuisblijvers en degenen die zijn teruggekeerd, zou het toch mogelijk moeten zijn om er eens iets beters van te maken.Een groot struikelblok is de polarisatie – etnisch, politiek of persoonlijk -, die er altijd al is geweest. Vooral twee grote etnische groepen kijken elkaar wantrouwend aan, ook al eten ze graag elkaars eten. Helaas is het niet alleen maar retoriek. Eén blok heeft nu een ander omsingeld en geïsoleerd, ogenschijnlijk emotioneel, zonder er verder over na te denken. Verdeeldheid is altijd een bron van instabiliteit die buitenlandse investeringen ontmoedigt en ontwikkeling remt.Lachmon en Bouterse waren de bruggenbouwers, maar die zijn er niet meer.Het oude, vervallen pand van het Ministerie van Justitie en Politie aan de Henck Arronstraat/Gravenstraat is omheind door een muur van zinkplaten en laat zich uit schaamte overwoekeren met klimplanten. De door weer en wind geteisterde planken beginnen schots en scheef te hangen en los te raken. De vraag is wanneer het instort. Het gebouw, samen met de daklozen die op straat slapen, symboliseert het verval dat sinds de jaren zestig onafgebroken aanwezig is en niet permanent kan worden gestopt. Het heeft ook iets te maken met geest en cultuur, waar micro en macro elkaar weerspiegelen. Een individu dat op krediet leeft, op goed geluk of op grote voet, en zijn schulden niet aflost, ziet zichzelf weerspiegeld in een regering die hetzelfde doet. Andersom geldt hetzelfde. Gedrag op macroniveau wordt weerspiegeld op microniveau. Een goede individuele opvoeding komt het grotere geheel ten goede en een goede staatshuishouding komt het individu ten goede.Suriname wacht op een nieuwe regering om te zien wat die zal doen. Als extraparlementaire waakhond kan de Journalistenvereniging de volgende regering bijstaan door haar jaarlijks een zware glazen trofee toe te kennen als ze erin slaagt corruptie- en nepotismevrij te blijven. En de nieuwe regering kan haar kansen op het winnen van die prijs vergroten door een hotline in te stellen waar burgers anoniem kunnen bellen om oneerlijke processen te melden.De VES kan ook jaarlijks een beker voor begrotingsdiscipline uitreiken. Tot slot. Suriname kampt al decennia met chronisch hersenverlies. Het lijkt een progressieve aandoening, net als dementie, daarom noem ik het ‘Suridementia’, de gestage cognitieve achteruitgang van het land. Episodisch spoelt een golf getalenteerde Surinamers weg naar het buitenland, wat ter plekke ‘capaciteitsproblemen’ veroorzaakt. De oorzaken zijn overbekend – lage lonen, geen geschikte banen, geen groeimogelijkheden, geen sociale zekerheid, geen vertrouwen in de toekomst en corruptie. Er is veel werk aan de winkel. D. Balraadjsing

...