Geruisloos en ongemerkt is voor Suriname een derde geslacht ingevoerd

door

Sinds jaar en dag – en voor de religieuzen onder ons zelfs vanaf de schepping – bestaat de mensheid uit twee geslachten: man en vrouw. Bij de geboorte wordt op grond van de uiterlijke kenmerken vastgesteld welk geslacht een kind heeft. Dat geslacht wordt in het bevolkingsregister met de verdere gegevens van het kind ingeschreven en gedurende zijn/haar leven is de mens volgens die registratie een lid van de samenleving.In dit verband zijn de bepalingen van het Nieuw Burgerlijk Wetboek van belang, dat per 1 mei 2025 in werking zal treden. We zullen echter zien dat zowel de huidige als de nieuwe Surinaamse wetgeving op het gebied van het personen- en familierecht enkel het onderscheid tussen man en vrouw kent. Dat onderscheid domineert ook de wetgeving voor het aangaan van een huwelijk in Suriname.  Een verrassende nieuwigheid was er laatst op het gebied van de belastingen. Ter informatie: Voor de inkomstenbelasting is er een systeem van digitale aangiften ingevoerd. Voor de voorlopige aangiften (VA) over het jaar 2025 voor natuurlijke personen wordt nu alleen nog de digitale aangifte geaccepteerd en niet de papieren aangifte. Daarvoor is men verplicht zich online te registreren. Voor loontrekkers, waaronder de meeste ambtenaren, wordt een bedrag als loonbelasting op het loon ingehouden door de werkgever en afgedragen op de rekening van de Staat. Daardoor hebben loontrekkers veelal geen rechtstreeks contact met de belastingdienst. Ook personen in de informele sector hebben uiteraard (nog) niet met de belastingdienst te maken. Wie wel: onder andere natuurlijke personen die als ondernemer/ eenmanszaak zijn geregistreerd en jaarlijks hun belastingaangiften volgens de wet moeten indienen.De verrassing zat in het registratieformulier van de Surinaamse belastingdienst, namelijk bij de vraag over het geslacht van de belastingplichtige natuurlijke persoon. Naast de opties “man” en “vrouw” was er een derde optie opgenomen: “anders”.De “deadline” van 15 april 2025 voor voorlopige aangiften van natuurlijke personen liet geen ruimte voor discussies over de nieuwe geslachtsindeling op het registratieformulier. Ervaringen van belastingplichtigen met ambtshalve aanslagen in het verleden legden ook nog een druk om vooral de aangifte op tijd in te dienen.Nu is het de vraag of deze categorisering op het registratieformulier van de belastingdienst, met toevoeging van een derde optie als geslacht voor alle belastingplichtige natuurlijke personen, namelijk “anders”, de nodige goedkeuring van de bevolking heeft.Vooralsnog lijkt de nieuwe categorisering van geslachten niet in lijn te zijn met de wettelijke registratie van personen in de registers van de burgerlijke stand. De Surinaamse wet kent alleen man en vrouw als geslachten en geen “anders”.Het geslacht wordt volgens de wet in de geboorteakte vermeld en deze akte heeft volledige bewijskracht ten aanzien van het geslacht van een persoon. Voor zover bekend, hanteert het CBB niet als regel ook een “anders” voor alle inwoners van Suriname. Dat zou onder de geldende en nieuwe wet ook een vreemde situatie zijn.Artikel 1:25 NBW verplicht CBB wel tot registratie van buitenlandse akten van geboorte, huwelijk en overlijden ten aanzien van Surinamers en buitenlanders die rechtmatig in Suriname verblijven. Voor die personen zal dus de buitenlandse categorisering overgenomen worden.Dat nu de belastingdienst over de gehele linie “anders” als mogelijk geslacht voor alle natuurlijke personen heeft ingevoerd, past in ieder geval niet binnen de opvattingen van de merendeels religieuze bevolking van Suriname. De recente weerstand in het parlement tegen de erkenning van homo-huwelijken was al een teken dat Suriname als geheel nog niet toe is aan bepaalde afwijkende levensstijlen. Zelfs ten aanzien van een geregistreerd partnerschap vermeldt de Memorie van Toelichting bij het NBW dat, indien de wetgever voldoende redenen aanwezig acht om die rechtstfiguur te regelen, dat beter in een apart ontwerp kan geschieden, na de nodige consultaties.Geruisloos heeft de belastingdienst, mogelijk door aanbod-gedreven ontwikkelingshulp in de vorm van computerprogrammatuur, een parallelle wereld gecreëerd, in afwijking van de wetgeving van Suriname. Wij dienen intussen te beseffen dat iedere staatsmacht aan personen en staatsorganen wordt gegeven om het belang van de samenleving te dienen en wel met inachtneming van de heersende opvattingen van dezelfde bevolking. Het belang van minderheden mag daarbij uiteraard niet geschaad worden.Gaat het onder de huidige omstandigheden niet te ver om persoonlijke keuzes van minderheden bij voorbaat tot normaal voor iedereen te maken?Gelet op de toenemende wens van burgers om bij de besluitvorming op nationaal niveau betrokken te worden, is de tijd wellicht aangebroken voor het invoeren van duidelijke procedures voor rechtstreekse volksraadplegingen.Shanti Gopalrai