Geldige en ongeldige stembiljetten bij de telling

door

Het kan voorkomen dat kiezers, na het verlaten van het stemlokaal, beginnen te twijfelen over de manier waarop zij hun stem hebben uitgebracht: is er wel op de juiste partij of kandidaat gestemd? Is er correct omgegaan met het stembiljet? In alle gevallen kan een stembiljet als geldig of ongeldig worden beoordeeld. Maar hoe weet een kiezer wanneer een biljet wel of niet geldig is?In het handboek voor stembureaus worden hierover enkele nuttige aanwijzingen gegeven. Het is in elk geval geruststellend dat er bij de beoordeling rekening wordt gehouden met de intentie van de kiezer, ook als er niet op de volledig juiste manier met het biljet is omgegaan.Wat een stembiljet hoe dan ook ongeldig maakt, is een verkeerde handeling die voortkomt uit een foutieve intentie. Stel bijvoorbeeld dat u het biljet openvouwt en meteen de naam of het gezicht ziet van een kandidaat waarop u absoluut niet wilt stemmen. Of het duurt even voordat u uw voorkeurskandidaat kunt vinden. Uit frustratie pakt u het potlood en krast u op het gezicht van de kandidaat die u niet aanstaat. Misschien tekent u een baard of een hoofdtooi bij diens afbeelding. Pas daarna vindt u de kandidaat van uw voorkeur en kleurt u op correcte wijze het cirkeltje achter diens naam in. U moet weten dat dit stembiljet dan alsnog ongeldig wordt verklaard. Alle tijd en moeite zijn in dat geval dus verspild.Het is verboden om van huis een eigen stembiljet mee te nemen. Er mag uitsluitend gestemd worden met het biljet dat de kiezer in het stemlokaal ontvangt van het stembureaupersoneel. Met dit biljet moet uiterst zorgvuldig worden omgegaan. Verkreukeling, beschadiging, indrukken, scheurtjes, vouwen, gaten, maar ook het aanbrengen van stippen, strepen, vlakken, aantekeningen of beschrijvingen kunnen ertoe leiden dat het stembiljet ongeldig wordt verklaard. Ook als de kiezer helemaal niets doet met het biljet – dus geen enkel cirkeltje inkleurt of geen kandidaat selecteert – wordt het biljet ongeldig verklaard.Let er bovendien op dat het stembiljet bij ontvangst voorzien is van een stempel van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Ontbreekt deze stempel, dan is het biljet bij de telling ook ongeldig. Het kan tijdens de stemopneming voorkomen dat de leden van het stembureau het onderling niet eens zijn over de geldigheid van een biljet. In zo’n geval wordt hierover gestemd binnen het stembureau. Bij een gelijke stemming (staking van stemmen) beslist de voorzitter van het stembureau of het betreffende biljet als geldig of ongeldig wordt aangemerkt.