Geen verlichting gezondheidszorg

door

OP WOENSDAG 2 augustus 2023 aanvaardde lector magnus Wilco Zijlmans de leiding over de leerstoel Kindergeneeskunde aan de Anton de Kom Universiteit. Hij hield toen een meeslepend en goed onderbouwd pleidooi in het voordeel van het Surinaamse kind, dat vooral in de buik van de moeder en de eerste paar levensjaren groot gevaar loopt.
Hij hield datzelfde betoog langer dan een jaar verder weer, deze keer op 1 november tijdens het openingscollege van de Anton de Kom Universiteit. Maar dan met de droevige toevoeging dat de neonatale sterfte in Suriname, gebaseerd op meer recente cijfers, helaas nog geen verbetering laat zien. Enkele jaren terug waren die, in vergelijking met omringende landen in Zuid-Amerika en het Caribisch Gebied, al hoog. Heel jammer is dat geen enkele minister aanwezig was om hiervan notitie te nemen.

Iemand moet de minister een spiegel voorhouden, de boosdoener is nergens anders

Tussen augustus 2023 en november dit jaar zijn ten minste drie baby’s gestorven wegens gebrek aan personeel op de afdeling Neonatale intensieve zorg. De medici zeiden in augustus dat zij de alarmbel al vaker hadden geluid bij minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid, maar oplossingen waren tot die tijd uitgebleven. Suriname heeft een Zorgautoriteit en een Herstelplan voor de Zorg gemaakt door Marc Sprenger, die heeft gewerkt op het kabinet van de president.
Echter, de vraag is wat de Zorgautoriteit precies doet. In het plan zouden er al acht programma’s vallen onder de Zorgautoriteit en zou vijf miljoen euro daaraan worden besteed en drie miljoen euro aan de aanschaf van materialen. Allemaal uit de verdragsmiddelen van Nederland. Staatsolie schonk in 2022 ook al SRD 29 miljoen voor de uitvoering van de plannen in het Herstelplan voor de Zorg. Zijn deze gelden al besteed en wat was het rendement?
De minister had het recent over de aanschaf van nieuw apparatuur en er is weer geld voor missies uit het buitenland, maar hoeveel aandacht is er voor de structurele verbetering van de zorg en dan vooral in het belang van de meest jonge Surinamers. TotalEnergies en APA Corporation schonken recent ook dertien miljoen US dollar aan de moeder- en kindzorg in Suriname.
De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) besteedt in haar twee meest recente publicaties ook vele pagina’s aan de problemen binnen de zorg. Ze beargumenteert daar dat gezien het vrijmaken van 2,5 miljoen US dollars voor het Staatsolie Sportfonds en het reislustige gedrag van de regering er wel geld moet zijn om de zorg op te krikken. Het zijn de prioriteiten die verkeerd zijn, vindt de VES.
Het herstelplan en de zorgautoriteit zouden per 2025 enkele markante prestaties moeten hebben geleverd, zoals een evenwichtige motiverende beloning, een datagestuurd gezondheidssysteem met aandacht voor preventie, een Basiszorgwet die is vernieuwd en een gezondheidsinstelling die kwaliteit beoordeelt. Daar is in november 2024 nog niet veel van te merken.
De minister heeft vier jaar na de laatste regeringswisseling, met de inzet van lokale en buitenlandse experts, technische hulp en bij elkaar opgeteld vele miljoenen nog geen zuchtje verlichting kunnen brengen. Iemand moet de minister een spiegel voorhouden, de boosdoener is nergens anders.