Gaslighting

Dit artikel gaat niet over olie of gas. Gaslighting is een Engelse term die beschrijft hoe een dader anderen zover probeert te krijgen dat zij twijfelen aan hun eigen observaties, herinneringen en gezond verstand. Deze techniek wordt ook in de politiek gebruikt door kwaadwillige actoren. Geloof niet je ogen en oren maar geloof wat ze je vertellen.Ik denk aan die term wanneer ik bepaalde artikelen lees over het op 25 november 2024 gesloten MoU met Chinalco. Dit document moest binnen 7 dagen aan De Nationale Assemblée worden toegezonden ter goedkeuring. Dat is pas 60 dagen later gebeurd, aan het einde van januari. Die conceptovereenkomst moet binnen 90 kalenderdagen door De Nationale Assemblée worden goedgekeurd zonder wezenlijke wijziging. Gebaseerd op de inhoud van die conceptovereenkomst zou het volgens vele deskundigen een desastreus besluit zijn. Het media offensief van de presidentiële commissie laat zich echter niet weerhouden door feiten, documenten en bezwaren. Zij beschrijft een andere realiteit. Een realiteit waarbij de commissie de opdracht had om het stelsel van overheidsinkomsten uit mijnbouw te innoveren (zie mijn artikel ‘Drie Dollar’). De presidentiële beschikking is niet gepubliceerd. Het is echter onmogelijk dat die beschikking zo een opdracht aan zo een commissie inhield. Een ongedateerd bericht van het kabinet van de president zegt “De Regering van de Republiek Suriname kondigt middels deze de start aan van het proces om investeerders aan te trekken voor de ontwikkeling van het bauxiet in West-Suriname, in het zogenaamd Bakhuis gebied. Hiertoe heeft president Chandrikapersad Santokhi in het tweede kwartaal van 2023 de “Presidentiële Commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis Bauxiet” ingesteld, die op basis van een strategisch document dit proces opstelt en begeleidt.”Dit volgde kort nadat het MoP in december 2021 door 32 DNA-leden was goedgekeurd. Hierin staat bijvoorbeeld: “Wet op Regulering Transfer Pricing concipiëren en in werking stellen (in het bijzonder voor de exploitatie van alle natuurlijke hulpbronnen – in het bijzonder offshore olie & gas, goud en bauxiet), met daarin vervat een strategische differentiëring om specifieke FDIs aan te trekken” (A.6.1, strategische acties nr 4).“Audit functie van de Belastingdienst versterken voor inspecties van transfer pricing” (A.6.1, strategische acties nr 5).“Invoeren “carbon tax” voor de broeikasgasuitstoot van multinationale actoren in de extractieve niets hernieuwbare sectoren, zoals olie & gas, goud, bauxiet, etc.” (A6.7, strategische acties nr 9)”Een van de meest controversiële aspecten van de conceptovereenkomst is de volledige vrijstelling van alle belastingwetten in artikel 7.2. De presidentiële commissie heeft geen prospectus of ander strategisch document gepubliceerd. Zij schetst nu een realiteit waarin deze ondoordachte vrijstellingen nodig zijn om problemen met transferpricing, verliesverrekening en afschrijvingen te voorkomen. Geen van de beweringen van de commissie sluiten aan op de opdracht die de President bekend heeft gemaakt of de opdrachten die in het MoP zijn opgenomen. De som van hun werk is dat oliebedrijven worden gevraagd om loonbelasting af te dragen voor werknemers op zee (S.B. 2023-19), terwijl Chinalco en haar partners geen loonbelasting afdragen voor werknemers in de bergen (artikel 7.2). Dit nodigt uit tot indringende vragen. Een andere realiteit-verschuiving betreft de hoogte van de royalty’s. Onder artikel 10 zal het Gemeenschapsfonds een half procent van de omzet als bijdrage ontvangen. Artikel 6 bevat royalty tarieven van 7 tot 10 maal deze bijdrage. Dit resultaat is ook mogelijk met een wijziging van de financiële decentralisatieregeling (SB 2003-33), volgens welke de regering de opbrengsten van specifieke belastingen in het district-fonds moet storten. Die discussie moeten wij dringend voeren in dit land, ongeacht deze MoU. De VES heeft de discrepantie tussen de geprojecteerde Gemeenschapsfondsbijdrage en royalty’s beschreven in haar reactie van 7 januari in Go Suriname. De Commissie beweert nu in de Ware Tijd van 1 februari dat het Gemeenschapsfonds $800 duizend tot $1.5 miljoen per jaar zou ontvangen. Dan zou die jaarlijkse omzet variëren van $160 miljoen tot $300 miljoen. Bij een volume van 6 miljoen ton is dat een export prijs van $27 tot $50 dollar per ton. En dan belopen de royalty’s voor de staat $5-$15 miljoen per jaar. De totale inkomsten over 30 jaren aan royalty’s, Gemeenschapsfonds en winstdeling komen dan uit op $0.70 tot $1.70 per ton bauxiet. Dat is minder dan drie dollar. Dit is aanzienlijk minder dan de bedragen die de Commissie aan de Regering en de samenleving heeft voorgehouden. Is dit “gaslighting”? of hebben de Commissie en Regering niet gelezen wat daar staat? Stanley A Esajas