Fraude vastgesteld door OKB: politieke partijen en hoofdstembureaus schieten ernstig tekort

Het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) heeft grove onregelmatigheden vastgesteld bij de kandidaatstelling voor de komende verkiezingen. In een interview met Suriname suriname zei OKB-voorzitter Samseerali Sheikh-Alibaks dat het proces van het indienen van de kandidatenlijsten op 25 maart gepaard ging met ernstige slordigheden en zelfs frauduleuze handelingen.
De kandidaatstelling vond plaats op 25 maart, waarbij politieke organisaties hun kandidatenlijsten indienden. Na het verstrijken van de wettelijke sluitingstijd om 15.00 uur, dient het hoofdstembureau volgens de Kiesregeling over te gaan tot het onderzoeken van de ingediende lijsten.
Sheikh-Alibaks wijst erop dat alle bijlagen drie dagen ter inzage gelegd moeten worden voor het publiek. In dit kader stuurde het OKB eigen toezichthouders, begeleiders en coördinatoren naar de hoofdstembureaus.
Politieke organisaties onzorgvuldig te werk gegaan“Wat we daar aantroffen, was dat een aantal politieke organisaties zeer slordig te werk is gegaan. Het lijkt erop dat ze zich niet goed hebben voorbereid op de kandidaatstelling,” aldus de voorzitter. Volgens het OKB zijn er grove fouten vastgesteld die aan de politieke partijen zelf te wijten zijn.
Zo staan er kandidaten op de lijsten van twee of zelfs meerdere politieke organisaties. Ook zijn er discrepanties tussen de gegevens op de kandidatenlijsten en de verklaringen van bewilliging. “Zo wordt iemand op de lijst aangeduid als hoofdkandidaat, terwijl diezelfde persoon in de verklaring van bewilliging zichzelf heeft opgegeven als plaatsvervangend kandidaat. Dat is uiteraard een tegenstrijdigheid.”
Daarnaast zijn er talrijke verklaringen van bewilliging die niet zijn ondertekend. “Dat betekent dat de betreffende personen officieel geen toestemming hebben gegeven, maar toch op de lijst staan.”
Overtreding van wettelijke vereistenHet OKB stelt bovendien vast dat sommige kandidatenlijsten niet correct zijn ondertekend, zoals wettelijk vereist. “Volgens de Kiesregeling moeten kandidatenlijsten worden ondertekend door de meerderheid van het dagelijks bestuur van de politieke organisatie, inclusief de voorzitter. In meerdere gevallen is dit niet gebeurd.”
Ook zijn er lijsten ingediend op gewoon A4-papier, terwijl de Kiesregeling een voorgeschreven model bevat dat verplicht moet worden gebruikt. “Zulke grove fouten zijn eenvoudig te voorkomen, maar toch komen ze massaal voor.”
Een van de meest zorgwekkende constateringen betreft verklaringen van bewilliging die door één en dezelfde persoon voor alle kandidaten zijn ingevuld en ondertekend. “Dat is onmogelijk en absoluut ontoelaatbaar. Eén persoon kan niet namens alle kandidaten tekenen – dat is simpelweg fraude en mag niet voorkomen binnen een ordentelijk verkiezingsproces.”
Hoofdstembureaus handelen niet uniformNaast fouten bij de politieke partijen blijkt ook dat de hoofdstembureaus niet altijd met voldoende deskundigheid handelen. “In sommige gevallen controleerden hoofdstembureaus bij de indiening direct of de lijsten correct waren ondertekend door de meerderheid van het dagelijks bestuur, inclusief de voorzitter. Andere hoofdstembureaus deden dat echter niet.”
Sheikh-Alibaks benadrukt dat na 15.00 uur geen correcties meer mogen worden aangebracht. “Als de lijst op dat moment niet in orde is, moet deze ongeldig worden verklaard.” Indien de hoofdstembureaus bij de indiening meteen hadden gecontroleerd of de lijsten aan alle vereisten voldeden, hadden ze de politieke organisaties kunnen verzoeken om vóór 15.00 uur alsnog de ontbrekende handtekeningen aan te leveren.
In enkele gevallen is dat ook correct verlopen. “Bepaalde hoofdstembureaus hebben na controle gezegd: ‘Ik ga dit niet accepteren, breng alles in orde en kom voor 15.00 uur terug.’ Dat is ook daadwerkelijk gebeurd bij enkele politieke organisaties.”
Bij veel andere hoofdstembureaus gebeurde dat echter niet. “Zij hebben de documenten zonder controle geaccepteerd, en nu blijkt dat die kandidatenlijsten niet correct zijn ondertekend.”
Structureel tekort aan kennis en ervaringVolgens de Kiesregeling moeten onvolledig ondertekende lijsten ongeldig worden verklaard, wat grote problemen veroorzaakt. Sheikh-Alibaks wijst daarnaast op een structureel tekort aan kennis bij leden van de hoofdstembureaus. “Ze hebben wel uitleg gekregen tijdens een presentatie over hoe te handelen, maar diepgaande of praktische kennis ontbreekt vaak.”
Veel leden van de hoofdstembureaus zijn nieuw in deze rol en hebben geen ervaring met het verkiezingsproces. “Ze doen dit voor het eerst en hebben het proces nog nooit eerder meegemaakt,” aldus de OKB-voorzitter.

...