Fiscale koers zonder rekenwerk: oude beloftes in nieuwe verpakking

Minister van Financiën Adelien Wijnerman presenteerde afgelopen week tijdens de begrotingsbehandeling in de Nationale Assemblee plannen om de Belastingdienst te versterken. Meer controles, digitalisering en educatie voor belastingplichtigen moeten leiden tot hogere inkomsten. Ook de btw-uitvoering krijgt extra aandacht. Hoewel dit volgens de minister bijdraagt aan meer efficiëntie en transparantie, blijft één cruciale vraag onbeantwoord: hoe worden deze hervormingen betaald?

Kosten zonder dekking

Een financieel deskundige stelt dat de minister nalaat om de financiële dekking van haar plannen helder uiteen te zetten. Het inschakelen van externe expertise, het opzetten van digitale systemen en het opvoeren van controles vereisen forse investeringen. Er wordt niet aangegeven welk deel uit eigen begrotingsmiddelen komt, hoeveel via leningen of internationale steunprogramma’s wordt gefinancierd, en of er reële ramingen bestaan van opbrengsten versus kosten. Dit maakt de plannen weinig concreet en gevoelig voor uitstel.

Historische context

Het gebrek aan harde cijfers is niet nieuw. In de periode 2010-2015 beloofde de regering eveneens hervormingen bij de Belastingdienst, maar door onvoldoende financiering bleven de projecten halverwege steken. Hetzelfde patroon herhaalde zich bij de invoering van de btw in 2023. De maatregel werd snel ingevoerd zonder stabiel budget en zonder voldoende draagvlak, wat leidde tot chaos bij ondernemers en burgers.

De evaluatierapporten waar de minister nu naar verwijst, bevatten volgens de expert geen duidelijke financiële vertaling van de tekortkomingen.

Regionale lessen

Andere Caribische landen laten zien dat hervormingen wel mogelijk zijn, maar alleen met strakke planning en externe steun. Barbados en Jamaica koppelden hun belastinghervormingen aan internationaal gefinancierde programma’s met duidelijke tijdspaden en meetbare opbrengsten. Suriname daarentegen blijft steken in vage doelstellingen zonder begrotingsdiscipline.

Conclusie

Zonder transparantie over de financiering dreigt de regering opnieuw te vervallen in oude beloftes in nieuwe verpakking. Het risico is dat de Delastingdienst wel strenger gaat innen, maar niet structureel sterker of duurzamer wordt gefinancierd.

...