Financiën politieke partijen

door

ÉÉN VAN DE meest markante momenten in het proces naar de verkiezingen toe, is de registratie van politieke partijen. Dat gebeurt traditiegetrouw met veel ophef. De één komt met een batterij aan vlaggendragers, de andere komt met een (brass)band en dansgroep. Bij deze registratie is het de bedoeling dat de politieke partijen enkele documenten overleggen die noodzakelijk zijn voor het kunnen meedoen aan de verkiezingen.

Twee van die documenten zijn een balans van inkomsten en uitgaven van de politieke partij en een bewijs van overmaking dan wel storting van de waarborgsom die is vastgesteld op SRD 520.142. Er is dinsdag enig ophef ontstaan toen bleek dat bij een contante storting moet worden aangetoond waar het geld vandaan komt. Dus wanneer de herkomst is contributie dan moet kunnen worden bewezen dat er contributie is betaald. Dit komt door de aangescherpte complianceregeling van de Centrale Bank van Suriname.

De huidige financiële staten van politieke partijen – althans die zijn gepubliceerd – zijn een staaltje voor-de-gek-houderij

Het is een kleine stap in de goede richting om in ieder geval politieke partijen eraan te herinneren dat ze transparant moeten zijn over de herkomst van de gelden van de partij. Wat ook absoluut moet veranderen is de amateuristische inkomsten- en uitgavenstaat die politieke partijen publiceren, voordat ze mee kunnen doen aan de verkiezingen.

Het is opmerkelijk dat enkele van deze gepubliceerde staten aantonen dat de partijen slechts precies geld hebben om de waarborgsom te betalen. Anderen zijn, gezien hun financiële staten, daar niet eens toe in staat. Door de gepubliceerde financiële staten te plaatsen naast de manier waarop partijen uitpakken bij hun bijeenkomsten is duidelijk dat er een loopje met die verplichting wordt genomen. Want als er nauwelijks geld is voor de waarborgsom, waar gaat het geld ineens vandaan komen voor het voeren van de intensieve propagandacampagnes op weg naar de verkiezingen?

Dat enkele politieke partijen bewust vaag blijven over de herkomst van hun partijkas blijkt uit woorden van voorzitter Paul Somohardjo van de Pertjajah Luhur, die woensdag aanwezig was bij de registratie van zijn politieke partij. Hij weigerde in te gaan op vragen van journalisten, die hem vroegen waar het geld vandaan kwam.

Het zou daarom goed zijn dat de wet wordt aangescherpt en dat niet alleen de waarborgsom noodzaak is voor inschrijving, maar ook dat politieke partijen jaarverslagen moeten produceren of dat hun staat door een accountantskantoor wordt opgemaakt. Het gaat er niet om om politieke partijen onaangenaam te zijn, maar wel zou zo een maatregel meer transparantie en eerlijkheid bieden aan de kiezer. Dan weet die wie zijn politieke partij sponsort en hoe die politieke partij er financieel werkelijk voor staat.

De huidige financiële staten van politieke partijen – althans die zijn gepubliceerd – zijn een staaltje voor-de-gek-houderij. In de realiteit waar Suriname te maken heeft met internationale eisen met betrekking tot antiwitwas- en antiterrorismefinanciering zou hiermee niet meer moeten worden volstaan.