Ex-president Jules ‘Bosje’ Wijdenbosch overleden

door

tekst Ivan Cairo

PARAMARIBO — Ex-president Jules Albert ‘Bosje’ Wijdenbosch is niet meer. De voormalige regeringsleider overleed woensdagmorgen in het ’s Lands Hospitaal. Omstreeks kwart voor tien ’s morgens ging het nieuws over het heengaan van Wijdenbosch in bepaalde kringen rond en werd dit kort daarna tijdens een persconferentie van de VHP door president tevens VHP-voorzitter Chandrikapersad Santokhi bekendgemaakt. Het staatshoofd reageerde geschokt op het heengaan van de ex-president. Santokhi deelde mee dat voorbereidingen zullen worden getroffen voor een staatsuitvaart. Wijdenbosch zou op 2 mei 84 jaar oud zijn geworden.ADVERTISEMENT

Wijdenbosch die vanaf 1987 verschillende hoge functies in het ’s landsbestuur heeft vervuld genoot een zeker respect dwars door alle politieke partijen heen. In 1987 werd hij door het toenmalige Militair Gezag benoemd als premier. Na de kerstcoup van december 1991 werd hij vicepresident onder president John Kraag. Mede door zijn inzet werd een aanvang gemaakt met de decentralisatie van het ‘s landsbestuur.

Vroegtijdig vertrek

In 1996 werd Wijdenbosch verrassend genoeg na de verkiezingswinst van het toenmalige Nieuw Front voor Ontwikkeling en Democratie (NF) in mei dat jaar in de Verenigde Volksvergadering tot president gekozen, nadat de KTPI en een deel van de VHP zich uit het NF terug had getrokken en zich bij de NDP had aangesloten. Tijdens zijn zittingsperiode werden de twee grote bruggen over de Suriname- en de Coppenamerivier gebouwd. Mede vanwege massale protesten tegen zijn beleid en de verslechterde economische situatie in het land en het verlies van de meerderheid in het parlement schreef Wijdenbosch vervroegde verkiezingen uit voor mei 2000. De NDP verloor die verkiezingen.

Aan het einde van zijn termijn nam Wijdenbosch nog een krachtig standpunt in rond de zogenoemde CGX-kwestie door het Nationaal Leger in te zetten om een boorplatform dat in Surinaamse wateren naar olie te laten boren te doen verwijderen. Daarna kwamen onderhandelingen met de Guyanese regering op gang over deze zaak en de zeegrens. Uiteindelijk legde Guyana dit vraagstuk voor aan het VN-tribunaal voor de rechten van de zee, Itlos. Dit grensgeschil werd toen in het voordeel van Guyana beslecht door voornoemd tribunaal.

In juli 2022 riep Wijdenbosch bij de presentatie van zijn laatste boek ‘Een politiek-bestuurlijke oriëntatie’ op tot een attitudebreuk bij politieke leiders willen de nationale problemen waarmee Suriname kampt opgelost worden, en welvaart voor de samenleving gerealiseerd worden. De oproep kwam erop neer dat politieke leiders hun ego en partijbelang aan de kant moeten zetten en de koppen bij elkaar steken wanneer er grote nationale vraagstukken spelen. De oppositie diende gehoor te vinden bij de coalitie, en de coalitie mocht de deur niet dicht houden voor de oppositie, vond de politicus.

Nationaal belang

Hij benadrukte dat wanneer er zicht is op een economisch voordeel in de nabije toekomst zoals in de olie- en gassector politieke leiders een attitudebreuk dienen te ondergaan. En ook de belangen van hun respectieve politieke partijen ondergeschikt gemaakt moeten worden aan het nationaal belang. Dit geldt, aldus de nu overleden ex-president voor zowel coalitie, oppositie als buitenparlementaire politieke partijen. 

“We hebben maar één overwinnaar wanneer wij allen mee gaan denken en praten over de toekomst en het niet alleen overlaten aan de huidige regering. De huidige regeerders moeten ook de gelegenheid hebben om de anderen erbij te betrekken. Maar je moet -oppositie vooral, ik kijk naar u- ook de gelegenheid geven aan de coalitie je uit te nodigen om over de toekomst te gaan praten, want straks ben jij misschien aan het bewind of anderen buitenparlementaire partijen,” zei Wijdenbosch.

Voorbeeld Guyana

Hij nam het CGX-conflict met Guyana aan het einde van zijn regeerperiode in 2000 als voorbeeld. Hij gaf aan dat de toenmalige president van Guyana ondanks de politieke rivaliteit met de oppositie in zijn land tijdens besprekingen met de Surinaamse delegatie geleid door Wijdenbosch in Trinidad en Tobago aan de besprekingen deelnam met twee adviseurs naast zich die tot de oppositie in Guyana behoorden. “Wanneer het gaat om het nationaal belang dan kent men geen oppositie en coalitie.”

Nationale boodschap

Hoewel hij al een aantal jaren niet meer in de actieve politiek was bleef Wijdebosch zich bezighouden met de politiek en het bestuur van het land. Zijn pennenvruchten moeten onder andere dienen als voer voor discussies over hoe het land te besturen en welvaart te brengen voor de huidige en komende generaties. Hij zei te willen voorkomen dat “we een politieke dood sterven in dit land” of dat Suriname “politiek bankroet” raakt. Er zijn volgens de auteur genoeg “wijzen” in het land die dat kunnen helpen voorkomen.