EU-leiders beloven Oekraïne te blijven steunen

De Oostenrijkse bondskanselier Christian Stocker spreekt met de pers tijdens een top van de Europese Unie in Brussel, België. (Foto: Reuters)

De leiders van de Europese Unie (EU) hebben donderdag gezegd dat zij Oekraïne zullen blijven steunen. Zij hebben echter niet direct ingestemd met de oproep van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky om ten minste 5 miljard euro beschikbaar te stellen voor de aankoop van artilleriemunitie.”We hebben geld nodig voor artilleriegranaten en zouden het zeer op prijs stellen als Europa ons zo snel mogelijk minstens vijf miljard euro zou geven”, vertelde Zelensky via een videoverbinding aan de EU-leiders in Brussel.De chef buitenlandbeleid van het blok, Kaja Kallas, had de leiders ook opgeroepen om hun woorden van steun aan Kiev te koppelen aan daden, nu de Amerikaanse president Donald Trump doorgaat met zijn inspanningen om de oorlog te beëindigen, onder meer door toenadering tot Rusland.”Hoe sterker ze op het slagveld zijn, hoe sterker ze achter de onderhandelingstafel staan”, zei Kallas over de Oekraïners.In een verklaring beloofden alle EU-leiders, behalve de Hongaarse Viktor Orban, om “Oekraïne te blijven voorzien van regelmatige en voorspelbare financiële steun”. Ze zeiden ook dat EU-leden “dringend hun inspanningen moeten opvoeren om de dringende militaire en defensiebehoeften van Oekraïne aan te pakken”.Er was geen concreet antwoord op de 5 miljard euro. Maar topvoorzitter Antonio Costa zei dat EU-leden de afgelopen weken 15 miljard euro aan hulp aan Oekraïne hadden beloofd en hij geloofde dat ze die toezeggingen verder zouden verhogen.Kallas had eerder voorgesteld om Oekraïne in 2025 40 miljard euro aan militaire hulp te geven, waarbij elk land zou bijdragen op basis van zijn economische omvang. Dit stuitte echter op verzet van sommige landen, met name in Zuid-Europa.Ook het versterken van de eigen verdediging van de EU stond op de agenda van de top. Dit kwam voort uit de grote angst dat Moskou in de komende jaren een EU-lidstaat zou kunnen aanvallen en uit twijfels over de toekomst van de Amerikaanse bescherming van Europa via het NAVO-defensieverbond.”We moeten ons herbewapenen, anders worden wij de volgende slachtoffers van de Russische agressie”, aldus de Litouwse president Gitanas Nauseda.Sommige Zuid-Europese hoofdsteden zijn terughoudender, wat een scheiding weerspiegelt tussen de hoofdsteden die geografisch gezien dichter bij Rusland liggen en meer hulp aan Oekraïne hebben gegeven, en de hoofdsteden die verder weg liggen en, in verhouding tot hun economie, minder hebben gegeven.De Spaanse premier Pedro Sanchez zei dat hij de term ‘herbewapening’ niet leuk vindt. De Europese Commissie heeft deze term veelvuldig gebruikt in haar streven naar meer defensie-uitgaven.”Het is belangrijk om te beseffen dat de uitdagingen waarmee we in de zuidelijke regio te maken hebben, enigszins verschillen van de uitdagingen aan de oostflank”, zei hij.Zelensky zal volgende week donderdag in Parijs zijn om gesprekken te voeren met een coalitie van bereidwillige landen over manieren om Oekraïne te helpen verdedigen, aldus de Franse president Emmanuel Macron.Defensie-uitgavenEU-leiders bespraken ook de defensievoorstellen van de Commissie, die een oproep aan Europese landen omvatten om middelen te bundelen voor gezamenlijke militaire projecten en meer Europese wapens te kopen.”Ik denk dat Europa nog nooit zo snel is gegaan als de afgelopen weken”, zei Macron.”Europa was een gemeenschap die gebouwd was om oorlog te vermijden, toen een interne markt. Het had nooit de tools gebouwd om een echte macht te worden. Het doet het nu. We doen het in real-time en we doen het snel.”Sommigen, zoals de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis, drongen er bij de EU op aan om verder te gaan met de financiering van defensie-uitgaven en te overwegen om lidstaten subsidies te verstrekken in plaats van alleen leningen.De Italiaanse premier Giorgia Meloni gaf de voorkeur aan “werkelijk gemeenschappelijke Europese instrumenten die niet rechtstreeks de schulden van staten belasten.”Anderen, zoals de Nederlandse premier Dick Schoof, zeiden nog steeds fel gekant te zijn tegen gezamenlijke euro-obligaties.De EU-leiders debatteerden in de vroege avond over de economische uitdagingen waarmee de EU te maken heeft, met name over de poging om concurrerend te blijven en tegelijkertijd de industrie koolstofvrij te maken, en om de achterstand op rivalen als de Verenigde Staten en China op nieuwe gebieden zoals AI in te halen.Ze maakten duidelijk dat het vermogen van de EU om te investeren in defensie afhankelijk is van haar economische kracht en riepen op tot vooruitgang dit jaar op drie gebieden: het verminderen van bureaucratie, het veiligstellen van betaalbare en schone energie en het creëren van een dynamischere kapitaalmarkt om miljarden euro’s aan privaat geld te kanaliseren naar benodigde investeringen.

...