Erkenning kinderen in nieuw Burgerlijk Wetboek

Het Universiteitsinstituut Kinderrechten (UK) valt onder de Faculteit der Juridische Wetenschappen van de Anton de Kom Universiteit van Suriname.Enkele belangrijke doelstellingen zijn:- het bevorderen c.q. beoefenen van wetenschappelijk onderzoek over het onderwerp kinderrechten;- het vergroten van wetenschappelijke kennis en inzichten omtrent kinderrechten en kinderwetgeving onder de studenten en in de samenleving.Vanaf 1 mei 2025 treedt het nieuw Burgerlijk Wetboek (BW) in werking. Het is van belang om de zaken die vernieuwend werken voor de kinderen van Suriname toe te lichten. In een serie artikelen zal het UK enkele belangrijke onderwerpen toelichten vanuit een kinderrechtenperspectief. In dit artikel worden in het kort enkele vernieuwingen ten aanzien van erkenning van kinderen in het nieuw BW belicht.In het nieuw BW is de meerderjarigheidsgrens verlaagd van 21 jaar naar 18 jaar, conform het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK). De ouders zijn nog verplicht om hun kind tot de leeftijd van 21 jaar te voorzien in de kosten van levensonderhoud en studie. Het kind heeft tot het 21ste jaar nog toestemming van de ouders nodig voor een huwelijk.Er zijn voorts enkele wijzigingen in de juridische banden tussen ouders en kinderen. In dit artikel wordt in het kort uitgelegd op welke wijze het nieuw recht de juridische banden tussen ouders en kinderen regelt.Geen wettige en onwettige kinderen meerGeen enkel kind mag gediscrimineerd worden, hetgeen is opgenomen in het IVRK. Op 1 mei 2025 zal er in ons land een nieuw afstammingsrecht in werking treden, waarin het discriminerend onderscheid tussen wettige (kinderen geboren of verwekt tijdens het huwelijk van de moeder) en onwettige kinderen (buiten het huwelijk verwekte en geboren kinderen) komt weg te vallen. Kinderen worden niet meer wettig of onwettig genoemd.Voor kinderen van ouders die niet met elkaar getrouwd zijn, ontstaat het juridisch vaderschap niet automatisch. Deze kinderen verkrijgen door erkenning een juridische vader en worden opgenomen in diens familieverband. De erkenner hoeft niet de biologische vader te zijn (mits hij ongehuwd is). Onder het vorige Burgerlijk Wetboek, mocht een getrouwde man een kind dat hij buiten zijn huwelijk had verwekt, niet erkennen. In het nieuw BW is dat wel toegestaan, mits hij de biologische vader is én een sterke band heeft met het kind. Deze wetswijziging wordt beargumenteerd vanuit het recht van het kind om te weten wie zijn ouders zijn en het recht op erkenning van zijn identiteit, inclusief familiebanden. Een kind dat nooit erkend kan worden door zijn vader, omdat die getrouwd is met een andere vrouw, zal nooit (juridische) familierechtelijke betrekkingen kunnen hebben met de biologische vader en zijn familie.Kinderen hebben het recht op contact met beide ouders, ook als ze niet bij beide ouders wonen.Vervangende toestemming van de rechterVoor een erkenning is voorafgaand toestemming van de moeder (zolang het kind nog geen 16 jaar is) en het kind (indien het kind 12 jaar of ouder is) vereist. Wanneer de moeder geen toestemming wil verlenen aan de man die het kind wil erkennen, kan hij de rechter om toestemming vragen. Dit kan echter alleen als de man de verwekker is van het kind én de erkenning de belangen van de moeder en het kind niet schaadt.Meer mogelijkheden voor aantasting vaderschap door het kindIn bepaalde gevallen en onder bepaalde voorwaarden, die met het oog op de rechtszekerheid nauwkeurig in de wet zijn omschreven, kan het vaderschap dat is ontstaan door de geboorte tijdens het huwelijk of door erkenning ongedaan gemaakt worden door het kind.Een kind dat een vader krijgt door het huwelijk van zijn moeder met een andere man dan zijn biologische vader, kan deze juridische vaderschap nu ontkennen. Het verzoek dient uiterlijk binnen twaalf jaar na het bereiken van de meerderjarigheid (18 jaar) te worden ingediend bij de rechter.Wanneer het kind pas na zijn dertigste ontdekt dat de man vermoedelijk niet zijn biologische vader is, kan hij alsnog een verzoek indienen, mits dit binnen drie jaar na de ontdekking gebeurt. Zolang het kind minderjarig is wordt het kind vertegenwoordigd door een bijzondere curator, tijdens het verzoek bij de rechter tot ontkenning van de erkenning door de man die niet zijn vader is.Universiteitsinstituut Kinderrechten