Erfenis van 25 februari 1980

door

INGEZONDEN

Op 25 februari herdenkt Suriname één van de donkerste dagen uit zijn geschiedenis. Op die dag in 1980 greep een groep militairen onder leiding van Desi Bouterse de macht en luidde een periode van dictatuur in die ons land voorgoed veranderde. De gevolgen van deze staatsgreep waren verwoestend: politieke moorden, repressie, vernietiging van de economie, rechtstaat en een samenleving die tot op de dag van vandaag worstelt met de littekens van dat verleden.

De terreur bereikte zijn grimmige hoogtepunt op 8 december 1982. toen vijftien vooraanstaande Surinamers – journalisten, advocaten, academici en vakbondsleiders – werden opgepakt, gemarteld en vermoord in Fort Zeelandia. Hun dood betekende niet alleen het verlies van moedige stemmen die vochten voor democratie en rechtvaardigheid, maar markeerde ook het definitieve einde van Suriname als een vrije en open samenleving.

“25 februari mag geen dag van nostalgie of valse romantiek zijn. Het is een dag van rouw”

De angst werd een instrument van staatsbeleid: critici verdwenen, journalisten mochten hun waarheidsgetrouwe berichten niet brengen vanwege censuur, burgers werden onderdrukt en een gevoel van machteloosheid overmande de bevolking. Maar de misdaden van het regime beperkten zich niet tot 1982.

In 1986 vond het bloedbad van Moiwana plaats, waarbij tientallen onschuldige mannen, vrouwen en kinderen werden afgeslacht door het Nationaal Leger. Gezinnen werden vernietigd, dorpen verwoest en een gemeenschap getekend door onvoorstelbaar leed. Dit alles gebeurde onder het mom van nationale veiligheid, terwijl de echte motivatie pure machtshonger en paranoia was.

De dictatuur heeft Suriname niet alleen moreel en sociaal verminkt, maar ook economisch en institutioneel geruïneerd. Corruptie, nepotisme en wetteloosheid werden genormaliseerd. Infrastructuur en onderwijs gingen achteruit. De democratische instellingen werden uitgehold en vervangen door een cultuur van angst en willekeur.

Het heeft decennia geduurd om zelfs maar een begin te maken aan het herstel van onze rechtstaat en toch is rechtvaardigheid nog steeds een verre droom. De instituten werden beïnvloed en zelfs opgedragen om naar de pijpen van de militairen te dansen.

De Amnestiewet van 2012 was een kaakslag voor de rechtsorde, een poging om de waarheid te verbergen en straffeloosheid te bestendigen. Dat Bouterse en zijn handlangers uiteindelijk in 2019 werd veroordeeld voor de Decembermoorden was een cruciale stap richting gerechtigheid, maar de steun die zijn ideologie nog steeds geniet binnen één politieke kring bewijs dat de geesten van de dictatuur nog lang niet zijn verdreven.

Wat vaak wordt vergeten, is hoe diep het leed is doorgedrongen in de levens van gewone mensen. Hoeveel kinderen zonder vaders moesten opgroeien. Hoeveel moeders in stilte hun zonen bleven rouwen. Hoe families uit elkaar werden gerukt, hoe duizenden in ballingschap werden gedwongen, hoe een heel volk het vertrouwen in zijn leiders verloor. De trauma’s van die periode werken door tot de dag van vandaag – in de wonden van overlevenden, in de angst van zij die nooit gerechtigheid zagen, in de cynische houding van een generatie die niets anders dan misbruik en corruptie heeft gekend.

Surinamers hebben geleden. En we lijden nog steeds. We zien het in de wanhoop van jongeren die geen toekomst meer in dit land zien, in de normloosheid die de samenleving heeft overgenomen, in de verlammende angst om te geloven in echte verandering.

25 februari mag geen dag van nostalgie of valse romantiek zijn. Het is een dag van rouw. Een dag waarop we stilstaan bij de verwoesting die een dictatuur met zich meebrengt. Een dag waarop we de slachtoffers eren, niet de daders. En bovenal: een dag waarop we de belofte moeten maken dat we nooit meer zullen toestaan dat de geschiedenis zich herhaalt.

Suriname verdient beter. Onze kinderen verdienen beter. En dat begint bij het onder ogen zien van de waarheid: dat de dictatuur ons heeft verwoest en dat de enige weg vooruit die van gerechtigheid en zuivering is.

Een waarschuwend woord

Het is verontrustend dat één politieke partij nog steeds de durf heeft om de idealen van de dictatuur te propageren tijdens de aanstaande verkiezingen. We moeten voorkomen dat we opnieuw vervallen in de vernietiging en misleiding van partijen die de revolutie steunen. Het is tijd om te kiezen voor een toekomst van democratie, rechtvaardigheid en welzijn voor alle Surinamers.

Stg 8 december 1982 Sunil Oemrawsingh

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.