Epilepsie en cognitieve ontwikkeling

INGEZONDEN

Epilepsie is een van de meest voorkomende neurologische aandoeningen met wereldwijd zeker vijftig miljoen mensen. Het is nog onderbelicht wat er kan gebeuren als iemand met epilepsie niet goed mee kan gaan in het dagelijkse leven alsook op school. Epilepsie verstoort levens. Belangrijk is dat men wel op de hoogte moet zijn wat voor behandelopties gebruikelijk zijn in Suriname en waar je terecht kan voor ook andere hulpvragen.

Donderdagavond was er een presentatie georganiseerd door de Epilepsie Vereniging Suriname(EVS) die inmiddels al 35 jaar bestaat. Belangrijk voor de EVS is dat er informatieverstrekking geschiedt over onderwerpen aangaande epilepsie. De enige kinderneuroloog in Suriname, Rhea Cruden, besprak onder andre wat epilepsie nu precies is en hoe het ontstaat, de vormen van epilepsie die in de praktijk gezien worden en wat de aanpak is.

“Bekend is dat niet al het onderwijzend personeel de nodige opleiding heeft om de doelgroep met een speciale hulpvraag adequaat te begeleiden”

Er is sprake van overprikkeling in de hersenen, kortsluiting genoemd, die op één plek kan zijn (focaal) of in beide hersenhelften (gegeneraliseerd). Maar er is ook een grote groep mensen waarbij de oorzaak onbekend is. Afhankelijk van waar deze kortsluiting optreedt zien we verschillende verschijnselen.

Onderzoek en behandeling

Epilepsie uit zich in plotselinge, ongecontroleerde en tijdelijke aanvallen van enkele seconden tot een of twee minuten. Aangezien er wel zestig soorten aanvallen zijn is herkenning niet eenvoudig. Iemand heeft epilepsie als er minstens twee niet uitgelokte aanvallen zijn geweest. Onvoldoende slaap en stress zijn bekende uitlokkers.

Bij sommige aanvallen kan men niet meer blijven staan of zitten en valt men, bij andere soorten merk je haast niets op! Er zijn misschien spierschokken of de persoon lijkt afwezig te zijn en staart. Onderzoek bestaat naast de gesprekken met de persoon met epilepsie zelf en/of diens verzorgers ook uit een EEG (hersenfilm), waarbij men een aanval probeert op te wekken door diegene snel achter elkaar te laten ademen (hyperventilatie). Dat wil niet zeggen dat die persoon dan direct een aanval krijgt.

Onderzoek bestaat ook uit een hersenscan, MRI of bloed en/of genetisch onderzoek. Behandeling geschiedt in ons land via medicatie en natuurlijk ook instructies voor een gezonde leefstijl. Iets van 70 procent heeft goede resultaten bij de behandeling vandaar dat therapietrouw zijn belangrijk is. Opgemerkt werd dat het medicijn Keppra voor sommige kinderen een positief resultaat heeft waardoor hun leer-en prestatievermogen verbetert.

Cognitieve ontwikkeling

Een verminderde gewaarwording tijdens een aanval zorgt ervoor dat je niet echt bij bent, vreemde handelingen doet of helemaal wegraakt. Indien dit vaak gebeurt dan kan de kwaliteit van leven beïnvloedt worden. Daar kan men echt gefrustreerd van raken, slecht werken op school of moeite hebben om te werken.

Cognitieve of verstandelijke ontwikkeling werd besproken door de orthopedagoog Annelot Themen die zich verdiept heeft in het onderwijs. Het beschrijft hoe kinderen denken, leren en problemen oplossen terwijl ze opgroeien. Ook vaardigheden zoals waarneming, geheugen, taal en redeneren. Bij het testen van kinderen wordt niet alleen naar Intelligentie Quotiënt (IQ) gekeken maar ook naar het aanpassingsvermogen.

Met leuk en veel zelfgemaakt aanschouwelijk materiaal kwam naar voren hoe stapsgewijs en op creatieve manier jongeren ook educatie kunnen ontvangen. Aangepast onderwijs is zeker nodig maar in Suriname bestaat dat nog niet op kleuterniveau. Bekend is dat niet al het onderwijzend personeel de nodige opleiding heeft om de doelgroep met een speciale hulpvraag adequaat te begeleiden.

De schakel tussen medici, ouders en verzorgers alsook onderwijzend personeel kan beter. De gemeenschap weet vaak niet dat het Medisch Opvoedkundig Bureau (MOB) kosteloos informatie en hulpverlening verstrekt aan de doelgroep met een speciale hulpvraag van 0-23 jaar. Er zijn vestigingen in Paramaribo, Lelydorp en Nickerie. Daarnaast kan men natuurlijk ook naar particuliere orthopedagogen en psychologen gaan. Advies voor schoolplaatsing wordt door het Pedologisch Instituut gedaan en de realiteit is wel dat buiten Paramaribo er nog weinig keus is.

Naar voren kwam ook de veiligheid tijdens een aanval. Iets tussen de tanden zetten om een tongbeet te voorkomen moet helemaal niet vanwege gevaar op verwondingen. Plaats de persoon na een aanval waarbij hij niet bij bewustzijn is in een goede stabiele zijligging. Speeksel of slijm kunnen eruit lopen en de luchtweg blijft vrij. Duurt de aanval langer dan drie minuten dan bestaat het risico op verminderde zuurstoftoevoer! Ook een verhoogd glucoseverbruik welke weer hersenbeschadiging kan veroorzaken.

De samenwerking tussen verschillende disciplines en ook het netwerken zijn noodzakelijk om het beste te krijgen. Ouders en verzorgers hebben natuurlijk een belangrijke rol om zaken voorgesteld in het behandelplan te helpen begeleiden. Als de betrokkenheid verbeterd op alle niveaus alsook het bewustzijn waarom dan geeft dat zeker moed!

Epilepsie Vereniging Suriname

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers …

...