Een eindsprint vol ‘pran pran’

Suriname gaat over pakweg twee maanden naar de stembus. Velen kijken reikhalzend uit naar dit moment: zij die de huidige regeerders liever zien gaan dan komen, én hun tegenhangers die Chan en zijn team de hemel in prijzen. Het is maar hoe je het bekijkt. De eindsprint werd in de week van 25 maart ingezet met het overhandigen van de kandidatenlijsten voor De Nationale Assemblee, de districts- en ressortsraden aan respectievelijk het Centraal Hoofdstembureau en de districtscommissariaten.
De deelnemende politieke organisaties hebben zich, net als bij de registratie in februari, laten begeleiden door vrolijk opgedoste sympathisanten, muziek en brassbands. De verkiezingen in Suriname zijn immers een groots evenement; een feest dat niemand ons kan ontnemen. Misschien zelfs groter dan welke nationale feestdag dan ook – zij het vijfjaarlijks. Ook hier geldt: het is maar hoe je het bekijkt. Want van een nationale eenheid is weinig sprake wanneer men elkaar uitmaakt voor ratten, jap’japi’s, of wanneer groepen worden gereduceerd tot de geur van kokosolie.
Voor ten minste één politieke organisatie bleek deelname aan dit feest een verloren zaak. Het CHS, president Santokhi én het Hof van Justitie waren eensgezind: “Laat is laat.” Laat komen is een hardnekkige Surinaamse gewoonte, maar het helpt niet als je jezelf wil ontwikkelen of bijdragen aan de nationale vooruitgang. Velen hebben hierdoor al een baan verloren, en nu blijkt: ook politieke organisaties kunnen hierdoor hun deelname verspelen. Misschien zouden zij – als ze al aan de macht kwamen – regeren met een “laat-maar”-beleid. Ervaring leert: discipline is nodig om de volgende keer op tijd te zijn.
Een andere politieke organisatie liep tegen een heel ander obstakel aan. In haar enthousiasme om Suriname progressief te verheffen, werden er fouten gemaakt bij het verstrekken van volmachten. Ook hier oordeelden het CHS en de president: “Deelname verboden.” Maar het Hof van Justitie dacht daar anders over. Niemand mag jullie deelname aan de eindsprint ontzeggen, luidde het oordeel. Wat het uiteindelijk zal worden hangt echt af van de progressiviteit van de politieke organisatie, waar president jr. deel van is.
Intussen rekenen de overige deelnemers, die zich succesvol aan de startblokken hebben gemeld, zich de koning te rijk. Hoe dichter de verkiezingsdag nadert, hoe meer ze de realiteit lijken te verliezen. Van 22-plus paarse zetels naar 100.000-plus geel-zwarte koningaanbidders. Van een Rus in eigen land die droomt van de grootste partij na 25 mei (ja, u leest het goed: ná 25 mei, niet ervoor), tot een sheriff die met team oranje zijn finalewedstrijd speelt. Aan de andere kant vertrouwen de unaniem ‘reymende’ gelovigen op 20 wonderen als alternatief, terwijl een in ongenade gevallen minister ervan overtuigd is dat de halaal-politiek de redding biedt.
In de komende weken mag er flink wat meer vuilspuiterij verwacht worden – precies zoals het afval overal in Paramaribo ligt. Aan beide zijn Surinamers inmiddels gewend. Het lijkt haast een wedstrijd: wie smijt het meeste vuil – in de politiek én op straat? Netjes campagnevoeren lijkt in Suriname geen OPTSU… sorry, optie. Wie beweert geen ‘pran pran’ nodig te hebben, telt al niet meer mee. Verkiezingen in Suriname zijn een spektakel vol sensatie: dansende, schaars geklede dames, helikopterinfluencers, politieke artiesten, en zelfs vechtende mannen die liever niet worden gefilmd – ze ontbreken niet.

...