‘Duncan Zwakke eindigde in een gehaktmolen’

door

ZUTPHEN — De in Suriname geboren Duncan Zwakke verdween op 17 oktober 1989 op 31-jarige leeftijd spoorloos van de aardbodem in de Nederlandse provinciestad Zutphen. Het vermoeden bestond al snel dat hij om het leven was gebracht. Echter, zijn lichaam werd nooit gevonden. Maar nu, 36 jaar later, denkt justitie te weten wat er is gebeurd en wie daarvoor verantwoordelijk is: Zwakke zou zijn doodgeschoten door een vriend uit het drugscircuit en daarna werd zijn lichaam in een gehaktmolen vermalen. Tegen deze verdachte is maandag twaalf jaar geëist.

Zwakke woonde al enkele jaren in Zutphen en had een keurige baan als technicus bij een pacemaker-fabrikant. Maar hij leidde heimelijk ook een dubbelleven, want hij handelde in drugs. Van die activiteiten hadden zijn vriendin en familie geen weet. Zij vonden hem juist een voorbeeldig figuur en omschreven hem als “punctueel en zorgzaam”. Maar na 17 oktober 1989 zagen zij hem nooit meer.

“De familie hoopt dat het oordeel van de rechtbank straks eindelijk duidelijkheid zal geven over wat er met Duncan is gebeurd. Die duidelijkheid is voor hen essentieel om ooit enigszins rust te kunnen vinden”Advocaat familie Duncan Zwakke

Verdachte vaker verhoord

Al snel ging de politie uit van een misdrijf, zeker toen zijn criminele activiteiten aan de oppervlakte kwamen drijven. Ook werd een verdachte in beeld gebracht: Evert-Jan van T, zijn maatje en collega in de drugshandel.

De inmiddels 63-jarige is tegenwoordig een bekende vastgoedondernemer in de stad en was destijds dik bevriend met Zwakke. Echter, de twee zouden ruzie hebben gehad over een drugsdeal en geld, wat reden voor Van T. zou zijn geweest om Zwakke uit de weg te ruimen.

De verdachte werd in het verleden in totaal 42 keer verhoord over de verdwijning, ook in 1989. Twee keer zei hij dat hij meer wist, maar die verklaringen trok hij in. Hij zou onder druk zijn gezet door de politie en dagenlang niet hebben geslapen. Uiteindelijk moest de politie hem laten gaan en bloedde de zaak dood. Het werd zelfs de oudste cold case van Oost-Nederland en de familie in Nederland en Suriname bleef met heel veel vragen zitten.

Gehaktmolen besteld

Maar helemaal links heeft justitie deze zaak nooit laten liggen. In 2015 zoekt het cold case-team in de omgeving van Zutphen naar zijn lichaamsresten en vorig jaar werd de mysterieuze verdwijning opnieuw opgepakt. Dit alles heeft ertoe geleid dat Van T. zich maandag toch moest verantwoorden voor de rechter.

Het feit dat het lichaam van Zwakke nooit is gevonden, terwijl belastend forensisch bewijs – ondanks sporenonderzoek – ook niet kon worden veiliggesteld, is voor het Openbaar Ministerie (OM) geen reden om de verdachte niet te veroordelen. In de rechtszaal werden maandag diverse punten aangestipt uit het inmiddels 2.500 pagina’s dikke dossier.

Waarom bestelde hij een gehaktmolen een dag voordat Duncan Zwakke verdween? Waarom stortte hij 110.000 gulden bij de bank en wilde hij dat op de dag van de verdwijning weer opnemen? En waarom wilde hij jarenlang niets zeggen over waar hij in de bewuste nacht van de verdwijning uithing?

De verdachte verweerde zich door te zeggen zich niet alle details nog te kunnen herinneren. “Dit gaat over zo lang geleden.” Hij zei op de bewuste dag slechts twee uur met Zwakke te hebben opgetrokken door hem te helpen met een kleine verhuizing. Zwakke zou die dag nog andere afspraken hebben gehad, waar hij niets van wist.

Belastende verklaringen

Het OM hoopt dat vooral de belastende verklaringen van getuigen de rechter zullen overtuigen van de schuld van de verdachte. Eén van hen stapte zelfs naar de politie om zijn vriend aan te geven. Ook stuurde zijn moeder een brief naar de politie, waarin stond dat haar zoon met nog iemand anders een moord zou hebben gepleegd. Maar waar en hoe die moord precies is gepleegd, bleef ook maandag onduidelijk.

Het OM houdt vast aan het verhaal dat het lichaam van Zwakke meedogenloos in de pas aangeschafte gehaktmolen is gestopt om ieder spoor van hem uit te wissen. Het is een versie die de familie niet graag hoort. “Voor mijn cliënten is deze periode opnieuw bijzonder zwaar”, zei de advocaat van de familie. “De inhoudelijke behandeling en de strafeis roepen opnieuw veel emoties op. Namens hen kan ik zeggen dat zij hopen dat het oordeel van de rechtbank straks eindelijk duidelijkheid zal geven over wat er met Duncan is gebeurd. Die duidelijkheid is voor hen essentieel om ooit enigszins rust te kunnen vinden.” De rechtbank doet over vier weken uitspraak.