Duitse regering stort in

Duitse oppositiepartijen en zakengroepen drongen er donderdag bij bondskanselier Olaf Scholz op aan om snel nieuwe verkiezingen uit te schrijven om politieke onzekerheid te minimaliseren nadat zijn wankele driepartijencoalitie was ingestort.De coalitie viel woensdag uiteen toen jarenlange spanningen culmineerden in een ruzie over hoe een gat van miljarden euro’s in de begroting gedicht moest worden en de grootste economie van Europa nieuw leven ingeblazen moest worden, die op weg was naar het tweede jaar van krimp.De breuk creëert een leiderschapsvacuüm in het hart van de Europese Unie, net nu het een eensgezind antwoord zoekt op de verkiezing van Donald Trump als Amerikaanse president op dinsdag over kwesties die uiteenlopen van mogelijke nieuwe Amerikaanse handelstarieven tot de Russische oorlog in Oekraïne en de toekomst van de door de VS geleide NAVO-alliantie.De bondskanselier zei dat hij in januari een vertrouwensstemming zou houden, die hij waarschijnlijk zou verliezen, waardoor er eind maart nieuwe verkiezingen zouden plaatsvinden – zes maanden eerder dan gepland.Friedrich Merz, leider van de conservatieve oppositie, die in landelijke peilingen aan kop gaat, riep op tot een vertrouwensstemming “uiterlijk begin volgende week”, in opmerkingen die door andere oppositiepartijen werden herhaald.Eind januari zouden er verkiezingen kunnen plaatsvinden, zei hij. “We kunnen het ons gewoon niet veroorloven om nu al enkele maanden een regering te hebben zonder meerderheid in Duitsland, gevolgd door een verkiezingscampagne van nog eens enkele maanden en dan mogelijk enkele weken van coalitieonderhandelingen,” vertelde Merz aan verslaggevers.De Duitse industrie, die wankelt door hoge kosten en felle Aziatische concurrentie, drong er donderdag ook bij de regering van Scholz op aan om zo snel mogelijk verkiezingen te organiseren.Door de onzekerheid stegen de Duitse leenkosten, waarbij de benchmark 10-jaarsrente met maar liefst 10 basispunten steeg naar het hoogste niveau sinds juli. Een belangrijke marktindicator die het schuldenrisico signaleert als het daalt, daalde naar het laagste niveau ooit.Scholz stelde zijn vertrek naar de Europese Unie-top van donderdag in Boedapest uit vanwege de crisis in eigen land en annuleerde zijn aanwezigheid bij de volgende VN-klimaattop.Geen steun van conservatieve partijenScholz, van de centrumlinkse sociaaldemocraten (SPD), zei dat hij zijn minister van Financiën, Christian Lindner, heeft ontslagen voor het blokkeren van een oplossing van begrotingsgeschillen. Lindner is van de fiscaal conservatieve Vrije Democraten (FDP).De druppel was zijn verzet tegen Scholz’ plan om de schuldenlimieten te versoepelen om de steun voor Oekraïne in de begroting van 2025 met 3 miljard euro ($3,25 miljard) te verhogen.Lindners ontslag leidde ertoe dat de FDP de coalitie verliet, waardoor Scholz’ SPD en de Groenen een minderheidsregering leidden en afhankelijk waren van geïmproviseerde meerderheden om substantiële maatregelen in het parlement door te voeren.Een ontmoeting tussen Scholz en Merz op donderdag slaagde er niet in de impasse op te lossen, aldus een bron bij de overheid.Joerg Kukies, een hoge functionaris in de kanselarij en nauwe SPD-bondgenoot van Scholz, wordt benoemd tot minister van Financiën.De crisis komt op een kritiek moment voor Duitsland, met een stagnerende economie, verouderende infrastructuur en een onvoorbereid leger. Het zal waarschijnlijk nog een klap toebrengen aan consumptie en investeringen in de komende maanden, zelfs nu Trumps terugkeer de export dreigt te dempen, aldus economen.Het vertrek van de FDP zal waarschijnlijk het vertrek betekenen van de transatlantische coördinator van de regering, die maandenlang banden heeft onderhouden met vooraanstaande Amerikaanse Republikeinen ter voorbereiding op een mogelijke terugkeer van Trump naar het Witte Huis.Maar de crisis zou ook een zegen op de lange termijn kunnen zijn, gezien de spanningen die de coalitie, de eerste in zijn soort op nationaal niveau, teisteren, zei ING-econoom Carsten Brzeski. “Verkiezingen en een nieuwe regering kunnen en moeten een einde maken aan de huidige verlamming van een heel land en nieuwe en duidelijke beleidsrichtlijnen en zekerheid bieden,” zei hij.Toch betekent de opkomst van zowel linkse als rechtse populistische partijen in Duitsland, net als elders in Europa, dat zelfs een nieuwe verkiezing misschien niet eenvoudig een coherente coalitie met een duidelijke meerderheid mogelijk maakt.”Je hoeft geen helderziende te zijn om af te leiden … dat de zaken in de toekomst niet automatisch gemakkelijker zullen worden, zelfs niet na de volgende verkiezingen,” zei minister van Economie Robert Habeck van de Groenen.

...