DNA discussieert over verlaging waarborgsom van SRD 250 naar SRD 158 per kiezer

door

De Nationale Assemblee (DNA) is begonnen met de behandeling van de wijziging van de Kiesregeling. Het belangrijkste onderwerp van discussie is de verlaging van de waarborgsom die politieke partijen moeten betalen om deel te nemen aan verkiezingen. De initiatiefwet, ingediend door fractieleiders, richt zich uitsluitend op dit onderwerp, ondanks dat er bredere aanpassingen aan de Kiesregeling gewenst zijn.
In oktober 2023 werd de waarborgsom vastgesteld op 1 procent van het aantal kiesgerechtigden, vermenigvuldigd met SRD 250. Dit bedrag wordt nu gewijzigd naar 1 procent van het aantal kiesgerechtigden, vermenigvuldigd met SRD 158.
De verlaging volgt op een uitspraak van het Constitutioneel Hof, dat oordeelde dat de eerdere verhoging van SRD 25 naar SRD 250 niet redelijk en billijk was en niet strookte met inflatiecijfers. Het Hof stelde dat de maatregel in strijd was met beginselen van behoorlijk bestuur en het kiesrecht belemmerde.
Volgens Dew Sharman, voorzitter van de Commissie van Rapporteurs, is de nieuwe berekening gebaseerd op inflatiecijfers van het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS). Voor het jaar 2019, toen de waarborgsom SRD 25 bedroeg, werd een inflatiepercentage van 4,4 procent toegepast, wat het bedrag verhoogde tot SRD 26,10.
Voor 2023, met een inflatie van 60,8 procent, kwam dit uit op SRD 158,09. De inflatiecijfers voor 2024 zijn nog niet definitief en daarom niet meegenomen. Zowel interne als externe deskundigen achten deze berekening redelijk en verdedigbaar.
Stephen Tsang (NDP) benadrukte dat de verlaging van de waarborgsom cruciaal is om verkiezingen op 25 mei doorgang te laten vinden. Hij merkte op dat het bedrag van SRD 25 niet langer passend was in de huidige economische situatie. Hij waarschuwde echter dat te veel deelnemende partijen het stembiljet onwerkbaar kunnen maken.
Remi Kanape (BEP) uitte kritiek op de oorspronkelijke verhoging naar SRD 250, die hij als abnormaal, onredelijk en ondemocratisch bestempelde. Hij stelde dat politieke partijen niet uitgesloten mogen worden van deelname door dergelijke maatregelen.
Ivanildo Plein (NPS) wees op het belang van verkiezingen als uiting van democratische rechten en de wens van het volk om verandering te brengen. Hij benadrukte dat het recht op deelname van politieke partijen niet mag worden beperkt door onevenredige voorwaarden.
Mahinder Jogi (VHP) pleitte voor zorgvuldige voorbereidingen van de verkiezingen, waaronder de vraag hoeveel stemlokalen nodig zijn en welke maatregelen getroffen worden voor moeilijke bereikbaarheid in het binnenland. Hij benadrukte het belang van een transparante planning.
Rabin Parmessar (fractieleider NDP) drong aan op betere controle van kiezerslijsten, waarbij hij de wens uitsprak dat deze op meerdere locaties ter inzage worden gelegd. Hij vroeg ook aandacht voor vervuilde kiezersbestanden en de omvang van het stembiljet.
Asiskumar Gajadien (fractieleider VHP),benadrukte dat de waarborgsom een middel is om politieke partijen aan te moedigen serieus deel te nemen aan verkiezingen. Partijen die 1% van de kiesgerechtigden achter zich weten te scharen, krijgen het bedrag terug. Dit voorkomt volgens hen dat partijen enkel deelnemen zonder substantiële steun.
Ronny Asabina (fractieleider BEP) wees erop dat de huidige oplossing tijdelijk is en alleen geldt voor de verkiezingen van 2025. Hij benadrukte dat de waarborgsom bij toekomstige verkiezingen opnieuw geëvalueerd moet worden.
Gregory Rusland (fractieleider NPS) stelde voor om het bedrag voortaan te baseren op de meest recente inflatiecijfers van het ABS.
Evert Karto (fractieleider PL) benadrukte het belang van transparantie en goede uitvoering van de verkiezingen. Hij stelde dat de verhoging van de waarborgsom gerechtvaardigd is, maar dat de uitvoeringsaspecten prioriteit moeten krijgen om een vlekkeloze verkiezingsgang te garanderen. De verlaging van de waarborgsom naar SRD 158 per kiezer is een compromis dat breed gedragen wordt binnen DNA.