Die koers, die koers…

door

SERIEUS!? / Ivan Cairo

Je hebt het waarschijnlijk de afgelopen weken vaker gehoord dan het volkslied op een nationale feestdag: die koers, die koers… Suriname is weer in de ban van zijn favoriete nationale obsessie – nee, niet voetbal, maar de wisselkoers. Nu al bijna een halve eeuw. Bij deze wil ik de wisselkoers die nu als een molensteen om onze nek hangt, in historisch perspectief plaatsen.

Het is bijna nostalgisch. De manier waarop we collectief naar dat ene getalletje staren alsof het onze horoscoop, liefdesleven én pensioenzekerheid tegelijk voorspelt. Maar wie wat verder terugkijkt in onze valutageschiedenis, weet dat die koers vanaf de eerste helft van de jaren tachtig een wispelturig beestje is geworden.

“De koers is ons nationaal weerbericht geworden. Alleen in plaats van regen of zonneschijn, voorspelt het of je vandaag rijst met iets eet … of rijst met niets”

Ooit, heel lang geleden – toen je voor een Surinaamse gulden nog 81 Nederlandse gulden kreeg (ja, echt!) – leek het alsof we economisch in de eredivisie meespeelden. De koers stond op 1,80. Toen kwam de militaire coup van 1980. De macht ging over, de deviezenreserves die Henck Arron achterliet (een slordige half miljard Nederlandse gulden) lagen voor het oprapen en Den Haag strooide nog met ontwikkelingshulp alsof het confetti was. Tot 8 december 1982. De hulpkraan dicht, de valuta verdampten en voilà: welkom in het tijdperk van de zwarte markt koers.

Vanaf dat moment werd het koersdrama een nationale soap. In 1983: Sf 2,50 op de zwarte markt. In 1989: Sf 19. En dan SAP? Sf 700! Alsof de gulden bungeejumpte zonder touw. In 1994 probeerde André Telting het beest te temmen en kreeg het op Sf 406. Maar onder president Wijdenbosch dacht de koers: “Ik wil hoger!” En zo sprong ie naar Sf 3.000.

Telting bracht het toen opnieuw omlaag: Sf 2.200. En toen… drie nullen eraf! Iedereen rijk, toch? Helaas. De SRD was geboren en met Desi Bouterse aan het roer (2010-2020) gingen we van SRD 2,80 naar officieel SRD 7,50, maar echte echte SRD 21. Een kleine 700 procent stijging. Het enige wat sneller steeg, was onze bloeddruk.

En onder Chan Santokhi? Van SRD 21 naar SRD 40. Het zou komisch zijn als het niet zo duur was. Intussen zeggen we bij het tankstation, op de markt en bij Western Union nog steeds: “Die koers, die koers…”

Misschien moeten we het gewoon omarmen. De koers is ons nationaal weerbericht geworden. Alleen in plaats van regen of zonneschijn, voorspelt het of je vandaag rijst met iets eet … of rijst met niets. Ach ja. Suriname en zijn koers – een liefdesverhaal vol inflatie, frustratie en nostalgie.

Ivancairo@yahoo.com