DENKFOUTEN OVER DAKLOOSHEID

door

Het stadscentrum van Paramaribo wordt overspoeld met daklozen. Die hebben overigens de tijd van hun leven, want overal staan panden die niet meer in gebruik zijn en een ideale (woon)plaats vormen voor daklozen. Verreweg de meeste van die leegstaande panden zijn overheidsbezit. Het gebruik en onderhoud van een koloniaal pand kost, vanwege de strenge voorschriften rond monumenten, een behoorlijke duit. Werken in de binnenstad is ook een steeds grotere uitdaging vanwege onder meer het verkeer, de veiligheidssituatie en het feit dat er nauwelijks parkeerplaatsen zijn. Op iedere hoek van iedere straat, vanaf ongeveer de Cultuurtuinlaan ten westen en vanaf ongeveer de Keizerstraat ten zuiden, zie je een bedelaar. Overdag liggen daklozen voor verlaten panden, op een matrasje van kartonnen dozen, te slapen. Een herhaling van donderdag 17 april 2025 ligt op de loer. Maar zelfs in de hernieuwde discussie rond dakloosheid, worden denkfouten gemaakt.
De eerste denkfout is dat een dakloze op eigen kracht uit zijn situatie kan komen, of dat luiheid de oorzaak is voor de omstandigheden. Dit is simpelweg voorbijgaan aan de glasharde realiteit voor wat betreft woningnood en de kosten van een huishouden. Zelfs een kamertje in een migrantenenclave kost niet minder dan SRD 6.500 in de maand. Qua vervoer bereik je voor minder dan SRD 1.500 de werkplek niet. De verplichte verzekering is zelfs via SZF alweer SRD 1.500 erbij. Arbeid vereist bereikbaarheid, wat qua telecom weer SRD 500 aan kosten met zich meebrengt. Water en elektriciteit komen niet onder SRD 2.000 uit. Dan is men nog niet gekleed, heeft niet gegeten, maar wat je aan minimumloon uit de private sector krijgt, is al lang verschoten en als je landsdienaar bent, kun je best minder dan dat verdienen. Een werkende persoon kan in deze economie niet alleen van zijn eigen salaris rondkomen met de garantie van een dak boven het hoofd. De afhankelijkheid van personen in een huishouden is, aan de onderkant van de maatschappij, een keihard gegeven.
De tweede denkfout is dat iemand voor die mensen zou moeten kunnen zorgen en met ‘iemand’ bedoelt men vaak de familie. Hierin zien we de dualiteit van de Surinaamse moraalridder. Er wordt niet onderkend wat voor gebroken gezinnen en versnipperde huishoudens door de jaren heen ontstaan zijn, vanwege de losbandige levensstijl van vrije liefde. Buitenechtelijke kinderen van bezette vaders, meervoudige gezinnen die teren op het onderhoud van de arbeid van één kostwinner en een bonte Verenigde Naties collectie aan kinderen van één moeder met een vereniging aan vaders. Familiestructuren en huishoudens in Surina-me zijn allang niet meer wat het Oude Testament of de Quran voorschrijven. Daar komt ook nog bij kijken dat als er familieleden zijn, met de draagkracht en het gevoel van verwantschap om zich over het inwonen van iemand in moeilijkheid te ontfermen, er keuzes gemaakt moeten worden. Vormt de persoon een gevaar voor jonge kinderen in huis? Heeft de persoon gewelddadige of dreigende momenten naar inwonende senioren? Zijn de bezittingen van de familie veilig, wanneer zij naar het werk moeten overdag?
De derde denkfout die gemaakt wordt, is het onderschatten van geestelijke aandoeningen en verslavingen. Op de dag van het voorval was het Psychiatrisch Centrum Suriname in staking vanwege onbetaalde toelagen en was er een serieuze onderbreking van de dienstverlening.
Bewoners van Groot-Paramaribo zijn bekend met het beeld van vrouwspersonen die abrupt beslissen de dag op klaarlichte dag poedelnaakt voort te zetten of van graatmagere heren mijmerend in zichzelf. Geestelijke aandoeningen en ernstige verslavingen zijn veel voorkomend onder de groep daklozen.
Het probleem zal niet opgelost worden vanuit een houding van desinteresse, morele superioriteit of een versimpeld benaderen van het vraagstuk. Opvang, voeding en psychiatrische zorg zullen spoedig en ter plaatse ter beschikking moeten komen. Dat betekent dat middelen die naar studenten, seniore burgers of mindervalide personen kunnen gaan, besteed zullen moeten worden aan een groep personen die, op eerste indruk, de gezondheid lijkt te hebben om voor zichzelf te kunnen zorgen. Maar dat is in deze economie een illusie. Het neemt ook weg, dat als er vrijwilligheid en structuur verwacht wordt van de dakloze, een hoge drempel hun op afstand houdt en het probleem vrijwel intact laat. Drempels als vervoer naar plaatsen anders dan het centrum, aanmeldtijden of politie opsporing voor openstaande onderzoeken, zullen ze langer aan de Watermolenstraat, rond het Kerkplein en in de Palmentuin laten verblijven. De oplossingen liggen in sociaal-maatschappelijk intensief werk en een serieuze begroting die zich richt op de kern van de problematiek en niet alleen op tijdelijke symptoombestrijding.
The post DENKFOUTEN OVER DAKLOOSHEID ..