De wereld van Donald Trump

Rudie Alihusain

(Ingezonden)Direct bij het begin van zijn 2e termijn als president van de Verenigde Staten (VS) heeft Donald Trump geen seconde geaarzeld om bedreigingen, intimidatie en dwang uit te spreken tegen bondgenoten en tegenstanders om zijn wil af te dwingen. Zijn uitspraken, passend binnen zijn unilaterale ‘Amerika Eerst’ wereldbeeld, en aangekondigde maatregelen hebben de jarenlange Amerikaanse buitenlandse politiek ondermijnd, teniet gedaan en bondgenoten geïrriteerd en vervreemd.Één van zijn maatregelen die hij overweegt is een reisverbod voor circa 43 landen waaronder Caribische landen zoals: Antigua & Barbuda, Dominica, St.Kitts & Nevis en Saint Lucia. Het imperialistische gedrag van Trump destabiliseert een toch al wankele wereldorde en stort de wereld in een intense volatiliteit. Zijn oplegging van tarieven aan bondgenoten en concurrenten riskeert een handelsoorlog die enorm schadelijk zal blijken voor de wereldeconomie, maar ook gevolgen zal hebben voor de VS. Zijn boodschap aan de Navo bondgenoten om meer te doen voor hun verdediging heeft al stemmen doen opgaan in Duitsland om eigen nucleaire wapens te hebben. Dat geldt ook voor landen als Japan en Zuid-Korea.Trump gaat ervan uit dat hij de Amerikaanse macht kan gebruiken om andere landen te intimideren om zijn bevelen uit te voeren. Maar de groeiende weerstand van landen laat zien hoe onjuist deze aanname is. Het wordt steeds duidelijker dat landen die met Trump’s acties worden geconfronteerd, vastbesloten zijn om weerstand te bieden aan de Amerikaanse druk.De reactie van Beijing op Trumps oplegging van verhoging van tarieven op Chinese goederen werd een onmiddellijke tegenactie door China, op een reeks Amerikaanse producten. De eerst gematigde uitspraken van Chinese topfunctionarissen, hebben nu plaatsgemaakt voor hardere retoriek. Een woordvoerder van de Chinese ambassade in Washington: “Als de VS oorlog wil, of het nu een tarievenoorlog, een handelsoorlog of een ander type oorlog is, wij zijn bereid om tot het einde te vechten.” Duidelijk is dat de Volksrepubliek China de acties van Trump niet lijdzaam zal ondergaan.De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi zei in Beijing dat China zich niet zal laten onderdrukken. Ook de pogingen om een wig te drijven tussen China en Rusland zal mislukken, want volgens Wang is “de relatie tussen China en Rusland een constante in een turbulente wereld, en geen variabele in geopolitieke spelletjes”.Tegenwerking andere landenDe tegenwerking van andere landen geeft aan dat Trump het niet makkelijk zal vinden om zijn plannen uit te voeren. Zijn schandalige idee dat de VS Gaza zou overnemen en Palestijnen met geweld uit hun thuisland zou verplaatsen werd universeel veroordeeld en afgewezen door moslim- en Arabische staten en ook door veel van Amerika’s Europese bondgenoten.De zware tegenstand van zelfs Washingtons beste Arabische vrienden (Saoedi Arabië en Egypte) bracht Trump ertoe terug te krabbelen, en beweren dat zijn plan een “aanbeveling” was, geen “afdwinging”, maar nog steeds de “beste aanpak”. Onlangs zei hij dat “niemand Palestijnen uit Gaza verdrijft”.Net als in het verleden onderschat de VS wederom de kracht van het nationalisme in de wereld. Trump heeft een opvallende vijandigheid betoond jegens buurland Canada, door hoge tarieven op te leggen en herhaaldelijk te verkondigen dat Canada de 51e staat van Amerika zou moeten worden en dat hij economische dwang zal gebruiken om dat te bereiken. De nieuwe Canadese premier, Mark Carney reageerde woedend en beloofde de VS te confronteren. “We hebben niet om dit gevecht gevraagd, maar Canadezen zijn altijd klaar als iemand anders de handschoenen laat vallen”.De Mexicaanse president Claudia Sheinbaum verwierp elke capitulatie voor Amerikaanse eisen en “interventionisme” en verklaarde: “Coördinatie, ja; ondergeschiktheid, nooit”. Ook de nieuwe premier van Groenland verwierp heftig Trumps wens om het eiland te annexeren en verklaarde “Wij willen geen Amerikanen zijn”.EuropaDe Europese landen zijn verbijsterd door Trumps beleidswijziging over de oorlog in Oekraïne, zijn toenadering tot Poetin, de publieke ruzie met president Zelensky en het feit dat zij werden buitengesloten van de Amerikaanse gesprekken met Rusland. Zij besloten snel samen te komen om een verenigd standpunt te ontwikkelen en maakten hun standpunten kenbaar door solidariteit te tonen met Zelensky en een vredesplan aan te bieden dat geen Oekraïense overgave aan Rusland inhoudt.Trump is extreem in zijn heerszuchtige, unilateralistische manieren, maar gedurende de hele geschiedenis van de omgang met andere landen heeft de VS de kracht van nationalisme en de weerstand die het zou ondervinden bij het proberen zijn wil aan anderen op te leggen, onderschat. “Dit is verantwoordelijk geweest voor militaire debacles, diplomatieke tegenslagen en strategische mislukkingen, zoals blijkt uit de ervaringen van Vietnam tot Afghanistan”. Ironisch, zegt Pakistaans oud ambassadeur Lodhi “dat een land zelf zo chauvinistisch, niet in staat is om nationalistische sentimenten in andere landen te begrijpen”.Rudie AlihusainBronnen:Rudie Alihusain; Een gewelddadige instabiele wereld, Go Suriname, 25 januari 2025Maleeha Lodhi; Threats, coercion & pushbacks, Dawn, 17 maart 2025