De wandeling

door

KEVINS KIJK / Kevin Headley

Schuttingen van zinkplaten omringen erven, sommige roestig en gedeukt, andere met een nieuwe laag verf waar op enkele groot is geschilderd “NP” (niet parkeren). Houten huizen, wisselen elkaar af; sommige met grijze en zwarte latten, andere felgroen of diepblauw.

Een enkeling straalt door een recente verflaag, terwijl anderen tekenen van verval vertonen: afbladderende verf, scheve kozijnen, een dakrand die dreigt in te storten. Op enkele plekken zijn nieuwe panden verrezen, moderne structuren die zich tussen de oude gevels wringen.

“Gebouwen kunnen verdwijnen, maar herinneringen blijven, zolang we ze blijven koesteren”

Wanneer je in het verkeer in je auto zit, gaat alles zo snel aan je voorbij. Je merkt de details nauwelijks op. Op Chinees Nieuwjaar besluit ik een rustige wandeling te maken in het centrum van de hoofdstad en bezoek enkele woonwijken. Het straatbeeld van Paramaribo heeft bijzondere elementen die we vaak als vanzelfsprekend beschouwen, maar die juist bijdragen aan de identiteit van de hoofdstad.

De Rust en Vredekerk valt op met haar witte, goed onderhouden buitenkant, een markant contrast met de wisselende staat van de omliggende huizen. Voor enkele voordeuren wapperen vlaggen van politieke partijen, de verkiezingen komen eraan maakt dat mij direct duidelijk.

De bomen langs de straten staan er al sinds ik me kan herinneren, hun wortels diep verankerd in de geschiedenis van de stad. Op de muren prijken kleurrijke reclameschilderingen van bekende drankmerken, terwijl plassen regenwater langs de stoepranden herinneren aan de bui die vlak vóór mijn wandeling viel.

Soms zie je buurtbewoners vanuit hun huis naar buiten kijken. Hier en daar klinkt een vriendelijke groet. Buurtkinderen zitten in een groep op het trottoir en vertellen elkaar verhalen. Een raaf verpoost zich op een stroomdraad. Verderop zit een hele rij duiven op een andere draad; ik schat er wel dertig. Gelukkig is er minder verkeer, dus ik kan vrij lopen.

Ik loop door naar de buurt Frimangron. Het grote houten huis van Anton de Kom, met zijn karakteristieke ramen, vond ik altijd een trekpleister van deze omgeving. Het maakte De Kom tastbaarder voor mij: hij woonde daar, ontving mensen, schreef er zijn werken.

Ik heb het huis in verschillende fasen meegemaakt: eerst statig en stevig, later al wat verzakt, daarna terwijl het langzaam werd gesloopt – en nu is het er niet meer. Ik kijk naar de leegte op de plek waar het eens stond. Het voelt net als de eerste keer toen ik het zag: treurig.

Pas bij een felle brand of wanneer we opmerken dat een plek nu leeg is, beseffen we dat een stuk erfgoed is verdwenen. Toch blijft het gedachtegoed van De Kom voortleven, net als mijn herinnering aan dat symbolische pand.

Ik vind het jammer wanneer oude houten panden plaats moeten maken voor nieuwe, vaak stenen versies. Architect Philip Dikland zei me eens: “De kleinste huisjes zijn moeilijk te behouden, zelfs al zijn ze monumenten. Je moet het zien als een bokswedstrijd, je moet tegen je verlies kunnen”.

Toch voelt het voor mij alsof een stukje geschiedenis verdwijnt. Daarom probeer ik, wanneer ik de ruimte heb, een wandeling te maken in mijn stad. Om de stad in me op te nemen zoals die nu is, voordat het weer verandert. Want gebouwen kunnen verdwijnen, maar herinneringen blijven, zolang we ze blijven koesteren.

headleydwt@gmail.com