De Surinaamse Effectenbeurs (Suriname Stock Exchange)

door

Historisch perspectiefOp 1 januari 1994 werd de Vereniging voor de Effectenhandel In Suriname opgericht. Het 30-jarig jubileum van de Vereniging dit jaar is vrij onopgemerkt voorbijgegaan. Toch zijn er belangrijke ontwikkelingen geweest die het memoreren waard zijn.De Vereniging is een initiatief geweest van verzekeringsmaatschappij Assuria, die stakeholders  in 1993 interesseerde om een orgaan op te richten ter bevordering van de effectenhandel in Suriname. Het eerste wapenfeit van de Vereniging was het organiseren van een effectenbeurs, waar er gehandeld kon worden in effecten (aandelen en obligaties) door deze te koop en/of ten verkoop aan te bieden. De eerste handelsdag van de beurs vond plaats in de eerste week van januari 1994.De Vereniging heeft een beursreglement  waarin de spelregels voor de verhandeling zijn vastgelegd. In het beursreglement wordt o.a. de bepaling van de koers van een aandeel geregeld en hoe de wijziging daarin plaatsvindt. Het beursreglement is in de loop der tijd diverse keren aangepast; het meest recent per 7 november 2024.In januari 1998 werd de beursindex van de Surinaamse Effectenbeurs (SSX) ingevoerd. De index (vergelijkbaar met de Dow Jones) is samengesteld op basis van de waarde van een zeker pakket aandelen dat aan de beurs genoteerd is. In 1998 is gestart met een indexwaarde van 1000. Per 11 november 2024 bedroeg de index 91.222!  Beursdagen worden in principe tweemaal per maand gehouden. De Vereniging brengt na elke beursdag een beursbulletin uit, dat geplaatst wordt op de website van de SSX. In dit bulletin worden opgenomen het aantal verhandelde effecten, de uitstaande kooporders, de uitstaande verkooporders en de slotkoersen van de betreffende beursdag.De Surinaamse Effectenbeurs is een kleine beurs, in die zin dat er niet veel verhandeld wordt. Er zijn niet veel personen/bedrijven die Surinaamse effecten bezitten en de animo om te verkopen is niet groot. Er is in de loop der tijd voldoende vraag geweest, maar het aanbod was minimaal. Het belang van de Effectenbeurs is toch groot te noemen. Institutionele beleggers (zoals verzekeraars en pensioenfondsen) waarderen hun effectenportefeuille op basis van de door de SSX gepubliceerde koersen. Deze koersen worden ook door accountants geaccepteerd als grondslag voor de waardering van effecten. Mutaties in de koersen hebben consequenties voor de resultaten van deze instanties. De SSX is selfregulating; zij wordt niet door een overheidsinstantie gereguleerd. Wel is de Centrale Bank van Suriname als toehoorder aanwezig bij de beurshandel.De thans genoteerde aandelen aan de SSX zijn:AssuriaCICDSB BankElgawaHakrinbankSelf RelianceSurinaamse BrouwerijToraricaVarossieauVSH FoodsVSH UnitedRecente ontwikkelingenDe macro-economische en monetaire ontwikkelingen in Suriname – wat betreft de inflatie en de valutakoersen –  van de afgelopen tien jaren zijn aan de Surinaamse Effectenbeurs voorbijgegaan. De koersen (in SRD) van de genoteerde aandelen en dus ook de index wijzigden nauwelijks. Dat betekende dat de reële waarde van de aandelenkoersen de afgelopen jaren flink daalde (in aanmerking nemende de sterke daling van de waarde van de SRD t.o.v. de USD).

Daar kwam eind 2023 verandering in. In 2024 stegen de koersen verder tot ongekende hoogte. Het leek alsof de beleggers en brokers wakker waren geschud en zich realiseerden dat de koersen geen goede weerspiegeling meer waren van de reële waarde van de aandelen.De ontwikkeling van de index is een goede graadmeter voor de beoordeling van de koersen. Eind 2022 bedroeg de index 10.413. In het vierde kwartaal van 2023 zette de stijging zich in en per ultimo 2023 was de index al gestegen naar 21.720; een stijging van 109% (bij een inflatie van 33,2%). In 2024 steeg de index enorm. Ultimo juni 2024 was de index al 49.648; een stijging van129% t.o.v. eind 2013. Per 11 november 2024  was de index 91.222; een stijging van 320%  t.o.v. eind 2013 (bij een inflatie van 8,7%  van januari t/m eind september 2024). De handel nam in 2024 aanzienlijk toe. In 2023 werd SRD 666.085 omgezet; in 2024 was de omzet t/m 11 november 2024 al SRD 2.573.825.Conclusie: Beleggen in aandelen kan een interessante optie zijn voor Surinaamse beleggers!Stephen Smit