De kwetsbaarheid van deze coalitievorming

door

De parlementsverkiezingen van 25 mei 2025 markeren een belangrijk moment in de politieke geschiedenis van Suriname. De strijd om verkiezingswinsten te behalen is gestreden en de strijdbijlen lijken te zijn begraven. Maar nog vóór de officiële bekendmaking van de verkiezingsuitslag ondertekenden 6 partijen (NDP/NPS/ABOP/BEP/PL/A20) in alle haast een intentieverklaring tot samenwerking. Het volk kan nu rekenen op aanpak van corruptie- en armoedebestrijding, transparantie, ethisch bestuur en gratis toegang tot basiszorg en onderwijs. Ambitieuze doelen, die zonder twijfel inspelen op de diepgewortelde zorgen van de samenleving.Nieuwe hoop of oude patronen?Toch roept de snelheid waarmee deze intentieverklaring tot stand kwam vragen op.- Is dit een daad van politieke daadkracht, of eerder een strategische zet om de gebundelde macht veilig te stellen? – Waarvoor tekenen de partijen als een Roadmap voor landontwikkeling ontbreekt?Opmerkelijk is dat juist partijen die zich profileren met hervormingsgerichte slogans als “w’o kenki a systeem” en “wan njung pasi” zich NIET lijken te committeren aan het voorbeeldgedrag dat zij zelf bepleiten. Een gemiste kans! De beeldvorming is dat het volk waarschijnlijk weer aan het kortste eind zal gaan trekken. De komende maanden zullen uitwijzen of deze coalitie daadwerkelijk in staat is om de beloofde hervormingen door te voeren – of dat het slechts een herhaling wordt van oude patronen in een nieuw jasje. De intentie is in elk geval uitgesproken.Twijfels of dreigingen?Maar macht alleen is geen garantie voor stabiliteit. Als de gedeelde visie en aanpak ontbreken, is het geen kwestie van ‘een kans geven’, maar van verantwoordelijkheid nemen. De risico’s zijn evident. Ideologische tegenstellingen leiden tot verlamming in besluitvorming. Verschillen in stijl en communicatie ondermijnen het vertrouwen – zowel binnen de coalitie als bij de burger. En als de samenwerking strandt, betaalt onze samenleving de hoogste prijs.Risico’s bij deze coalitievormingDe etnische diversiteit, institutionele kwetsbaarheden en een beladen geschiedenis van politiek wantrouwen maken dat samenwerking dreigen te verzanden in stilstand of conflict. Hieronder een overzicht van de belangrijkste risico’s:1. Etnisch-politieke verdeeldheido Elke partij heeft zijn eigen achterban en belangen, historisch verbonden aan etnische of culturele achtergronden. o Dit leidt vaak tot etnisch gekleurde belangenbehartiging, wat samenwerking bemoeilijkt.Aanbeveling: Coalitiepartijen moeten zich, ondanks hun etnische achterban, richten op nationale prioriteiten en inclusieve beleidsvorming.2. Ideologische en pragmatische verschilleno De coalitiepartijen verschillen sterk in hun economische visie en bestuurscultuur.o Het sluiten van compromissen kan leiden tot vaag beleid en vertraging van cruciale hervormingen, met name op economisch en justitieel vlak.Aanbeveling: Veranker transparantie in besluitvorming. Borging van politieke stabiliteit door strategisch leiderschap en constructieve houding ten aanzien van compromissen.3. Politieke handel en ruilo Verdeling van ministersposten, staatsbedrijven, districtsbesturen en andere machtsposities leidt vaak tot corruptie en nepotisme.o Dit ondermijnt transparantie en publieke verantwoording.Aanbeveling: Maak vooraf heldere afspraken over rolverdeling en zorg voor transparante benoemingsprocedures.4. Machtsstrijd binnen de coalitieo Verschillen in leiderschapsstijl of persoonlijke ambities (zoals presidentschap) kunnen leiden tot interne conflicten binnen partijen.o Kleinere partijen dreigen zich terug te trekken als hun belangen worden genegeerd.Aanbeveling: Stel gezamenlijke doelen en duidelijke leiderschapsstructuren vast om conflicten te voorkomen.5. Verlies van vertrouwen bij het volko Onsamenhangende of corrupte coalities versterken het wantrouwen in de politiek.o Dit bemoeilijkt de uitvoering van noodzakelijke maar impopulaire maatregelen (zoals economische hervormingen).Aanbeveling: Bouw actief aan vertrouwen door transparantie, communicatie en het tonen van bestuurlijke integriteit.6. Economische en politieke mismanagemento Suriname kampt met een geschiedenis van economische instabiliteit (zoals oplopende schuldenlast (o.a. Oppenheimer-lening) en inflatie).o Tegenstrijdige partijbelangen leiden tot beleidsonzekerheid en schrikken (internationale) investeerders af.Aanbeveling: Coalitiepartijen moeten slagvaardig en eensgezind optreden om vertrouwen van binnen- en buitenland te behouden.7. Zwakke institutionele checks and balanceso Instellingen zoals De Nationale Assemblée en rechtspraak zijn vaak te zwak om machtsmisbruik tegen te gaan.o Dominante coalitiepartijen kunnen hierdoor ongeremd opereren.Aanbeveling: Versterk de onafhankelijkheid en capaciteit van democratische instellingen (zoals DNA, de rechterlijke macht) om autoritair gedrag te voorkomen.Tot slotLanden ontwikkelen zich niet door hoop alleen, maar door daadkracht en bewezen competentie. Voor duurzame ontwikkeling in Suriname is een technocratische, kennisgedreven bestuursvorm strikt noodzakelijk. Beleid wordt gevormd op basis van expertise en feiten. Stabiliteit en vooruitgang vereisen deskundigheid, transparantie en sterke instituties. Alleen leiderschap dat boven partijpolitiek uitstijgt, kan Suriname duurzaam vooruithelpen aan een stabiele en welvarende toekomst.De samenleving kijkt toe met gemengde gevoelens: hoopvol, maar ook waakzaam. Want hoewel de beloften groots zijn, is het vertrouwen in de politiek broos.T. Sansaar