De kansen voor een alternatieve politiek in 2025

Het jaar 2025 is begonnen. Het is een jaar dat bol staat van hooggespannen verwachtingen over olie en verkiezingen. Wat de olie betreft zijn er velen die hopen dat die de voornaamste materiële problemen van het land zal oplossen. Anderen verwachten dat de olie zal leiden tot verergering van bestaande wantoestanden: toenemende ongelijkheid, toenemende corruptie, escalerende machtsstrijd tussen kongsi’s van politici, kapitalisten en managers. Over de verkiezingen lopen de verwachtingen ook uiteen.
De doornsee deskundige verwacht dat de meeste mensen traditioneel en etnisch zullen stemmen. De kans is groot dat de kiezer die de vorige keer op een bepaalde manier gestemd heeft dat dit keer weer zal doen. Er zijn anderen die verwachten dat er belangrijke verschuivingen zullen plaatsvinden. Veel van de 50.000 slimstemmers die in 2020 op de VHP stemden om Bouterse weg te krijgen, zijn op zoek naar een alternatief. Deskundigen menen dat een geloofwaardig alternatief minstens zeven en mogelijk zelfs twaalf of meer zetels kan halen.
Oliedollars: more of the same but worse
Sommige mensen zien deze verkiezingen als een van de belangrijkste die we ooit gehad hebben. Volgens hen zullen partijen die dit keer winnen generaties aan de macht blijven omdat ze met de binnenstromende oliedollars iedereen zullen kunnen omkopen. Ik denk niet dat dat zal gebeuren. Ik verwacht een escalerende strijd tussen bestaande kongsi’s wat resulteert in opeenvolgende instabiele coalities. De aanhoudende instabiliteit zal maken dat maatschappellijke problemen verergeren. De concentratie van kapitaal in de handen van weinigen zal toenemen, evenals corruptie, criminaliteit en milieudegradatie.
Olie op het politieke vuur
Er zijn redenen, ik zou bijna zeggen noodzakelijkheden die maken dat er een alternatieve bundeling gevormd moet worden. Ook al lukt het nog niet helemaal bij deze verkiezingen, de noodzaken en kansen voor een alternatieve bundeling blijven bestaan en zullen zelfs toenemen. Ik denk niet dat de oude orde haar bestaan zal kunnen verlengen door met oliedollars maatschappelijke vrede en veiligheid te kopen. Er is solidariteit nodig om de gevolgen van klimaatverandering en de toenemende onveiligheid in de wereld het hoofd te bieden. Dat strookt niet met machtspolitiek.
De accumulatie van kapitaal en de etnische machtspolitiek zullen extreme vormen aannemen, tenzij er een omwenteling komt in het politiek systeem. Die omwenteling komt er waarschijnlijk niet bij de komende verkiezingen. Maar er is wel een redelijke kans dat een waarachtige alternatieve bundeling een bruggehoofd kan veroveren op het politieke slagveld vanwaaruit de stellingen van het grootkapitaal en de etnische machtspolitiek effectiever bestreden kunnen worden.
Een nieuw ding
Ik weet niet of het zal lukken een alternatieve bundeling te vormen van kritische oppositionele groepen die bij de komende verkiezingen meer dan 10 zetels kan halen. Veel hangt af van hoe de combinatie eruitziet, welke groepen erin vertegenwoordigd zijn, welke kandidaten worden gepresenteerd en welke issues worden geentameerd, en vooral hoe en op welk moment het alternatief wordt gepresenteerd aan het publiek.
De manier waarop het alternatief tot stand komt en hoe het wordt gelanceerd maakt veel uit. De kiezer moet aan alles zien dat er is gebroken met de methoden van de huidige machtspolitiek. Transparantie in plaats van achterkamer-deals. Samenwerking in plaats van vuilsmijterij. Democratische, openbare selectie van kandidaten in plaats van piki piki pley. Vaststelling van beleidsprioriteiten niet na, maar voor de verkiezingen, niet door managers en deskundigen, maar door overleg tussen belangengroepen.

De breuk met het verleden moet scherp en duidelijk zijn. Het alternatief moet echt ANDERS zijn, niet alleen qua doelstellingen en structuur, maar in werkwijze en taalgebruik, in alle belangrijke opzichten, maar vooral hoe de politiek bedreven wordt, niet als een machtsspel tussen enkele leiders maar als een collectieve puzzel, een collectieve opdracht om steeds opnieuw de juiste balans te vinden tussen groepsbelang en algemeen belang.
Anders en geloofwaardig
Het alternatief moet niet alleen duidelijk anders zijn qua outlook en werkwijze, het moet geloofwaardig zijn. Anders en geloofwaardig zijn. Dat zijn de twee onmisbvare elementen om de sceptische, slimme kiezer, die bij de vorige verkiezingen de overwinning gaf aan de VHP, dit keer te winnen voor een alternatief.
De massa van de mofina zal voorlopig grotendeels etnisch blijven stemmen. maar de populatie van de zwevende kiezers en de kiezers die om wat voor reden dan ook niet gaan stemmen, en de mensen die zich bij volkstellingen als etnisch “gemengd” laten registreren, is groot en groeiende. Ook de jonge kiezers, die voor het eerst naar de stembus gaan, kunnen open staan voor een nieuw ding.
De etnische massa’s zullen er voor zorgen dat het bij de komende verkiezigen weer zal gaan tussen de NDP en de VHP. De middelgrote partijen, de ABOP , de NPS, BEP en PL, en de kleinere partijen, de combinatie DOE/A2020, SPA en DA91 kunnen op de …

...