De Argentijnse paus die nooit meer naar huis is teruggekeerd

door

Een foto van paus Franciscus is te zien in de Metropolitan Kathedraal van Buenos Aires tijdens een mis onder leiding van aartsbisschop van Buenos Aires Jorge Ignacio Garcia Cuerva, nadat de dood van paus Franciscus werd aangekondigd door het Vaticaan, in Buenos Aires, Argentinië. (Foto: Reuters)

Argentijnen hebben lang gewacht op een bezoek van paus Franciscus aan zijn geboorteland, dat hij in 2013 verliet om hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk te worden. Met zijn overlijden op 88-jarige leeftijd na een langdurige ziekte is die hoop op zijn terugkeer niet bewaarheid geworden.Het Vaticaan maakte bekend dat paus Franciscus, de eerste Latijns-Amerikaanse paus die de katholieke kerk op zijn kop zette , is overleden. Hij lag al weken in het ziekenhuis vanwege een dubbele longontsteking. Op 23 maart werd hij ontslagen uit het ziekenhuis.Tijdens zijn pontificaat maakte Franciscus meer dan 45 internationale reizen, waaronder de eerste pauselijke reis naar Irak, de Verenigde Arabische Emiraten, Myanmar, Noord-Macedonië, Bahrein en Mongolië.De voormalige aartsbisschop van Buenos Aires keerde nooit meer terug naar Argentinië, waar de meningen verdeeld waren. Wel kreeg hij de bijnaam ‘ sloppenwijkpaus ‘ vanwege zijn aandacht voor de armen en zijn tijd die hij doorbracht in de ruige wijken van de hoofdstad, ook wel ‘villa’s’ genoemd.”Een van de grote merkwaardigheden van zijn pontificaat was het feit dat Franciscus, in tegenstelling tot zijn voorgangers, zijn geboorteland nooit heeft bezocht”, vertelde Jimmy Burns, auteur van de biografie uit 2015 “Francis, Pope of Good Promise”, enkele weken voor zijn dood aan Reuters.Burns zei dat Francis volgens hem niet gezien wilde worden als iemand die de kant van de linkse Peronisten of de conservatieven koos in het gepolariseerde politieke klimaat van het land.”Elk bezoek zou door de ene of de andere partij worden uitgebuit en hij zou onbedoeld de verdeeldheid aanwakkeren,” zei hij.Velen in Argentinië verwachtten een bezoek aan het land kort nadat Franciscus aantrad en Brazilië bezocht. Vorig jaar werd er opnieuw gesproken over een reis. Maar in beide gevallen ging het bezoek nooit door.Guillermo Marco, woordvoerder van de paus toen hij kardinaal Jorge Bergoglio in Buenos Aires was, vertelde Reuters dat het een “gemiste kans” was geweest voor Argentinië. Franciscus, zei hij, had een “tangoziel” – een verwijzing naar de muziek en dans die hun oorsprong vinden in de achterbuurten van Buenos Aires.”Hij had graag willen komen als hij een eenvoudig uitstapje had kunnen maken, laten we zeggen, om de mensen te bezoeken van wie hij houdt en, ik weet het niet, een mis voor het volk te vieren,” zei Marco, die een nauwe band met Franciscus onderhield.In september vorig jaar vertelde de paus aan journalisten dat hij naar Argentinië wilde gaan. Hij zei: “Het is mijn volk”, maar dat er “eerst verschillende zaken moesten worden opgelost”.’Het koor is verdeeld’Tijdens zijn pontificaat werd Argentinië geteisterd door herhaaldelijke economische crises en politieke onrust.De huidige regering staat onder leiding van president Javier Milei, die de economie heeft helpen stabiliseren, maar ook strenge bezuinigingsmaatregelen heeft doorgevoerd. Milei noemde Franciscus ooit de vertegenwoordiger van de duivel op aarde , maar herstelde de situatie na zijn aantreden.”Met groot verdriet heb ik vanochtend vernomen dat paus Franciscus, Jorge Bergoglio, vandaag is overleden en nu in vrede rust”, schreef Milei op het socialemediaplatform X.Sommigen zeiden dat Franciscus, ongeacht de politieke situatie, op bezoek had moeten komen.”Het koor is verdeeld. Er zijn mensen die zeggen dat hij hoe dan ook had moeten komen, omdat het de politieke kloof enigszins had kunnen dichten”, aldus Sergio Rubin, Argentijns journalist en medeauteur van de pauselijke biografie “De Jezuïet”.Rogelio Pfirter, van 2016 tot 2019 ambassadeur bij het Vaticaan en ooit leerling van Bergoglio op een jezuïetenschool in Argentinië, zei dat Franciscus’ streven naar meer inclusiviteit in de kerk altijd de prioriteit van de paus was geweest.”Ik twijfel er niet aan dat alles wat met Argentinië en het vaderland zelf te maken heeft, een speciale plek in zijn geest en hart heeft”, zei hij. Maar een van de grootste nalatenschappen van de paus is “het creëren van een pausschap voor iedereen”, aldus Pfirter.Veel gelovigen in Argentinië wilden Franciscus graag thuis verwelkomen en hem herinneren als Bergoglio, geboren in 1936 in Buenos Aires uit Italiaanse immigranten.”Ik ben erg verdrietig. Soms vraag ik me in gebed af waarom hij niet is teruggekeerd om zijn kinderen te zien?”, zei de 83-jarige Rita Hernandez, inwoonster van Buenos Aires, verwijzend naar andere reizen die de paus naar de regio maakte.”Ik voel een pijn. Het is alsof hij langs de patio van zijn huis is gelopen, maar nooit is binnengekomen.”