Dashboard verkiezingen scoort, minder dan 1% verschil met CHS-uitslagen

door

Het digitale platform dat tijdens de verkiezingen van 25 mei voor het eerst werd ingezet om stemresultaten te verzamelen en presenteren, heeft volgens Prewien Ramadhin, voorzitter van het IT Commissie Verkiezingen, zijn waarde bewezen. De afwijking tussen de digitaal en handmatig verwerkte tellingen bedroeg minder dan één procent. De Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) adviseert dan ook het systeem structureel te integreren in het Surinaams verkiezingsproces.“Ons interne doel was dat de digitale resultaten maximaal 3 tot 5 procent mochten afwijken van de officiële telling van het Centraal Hoofdstembureau (CHS). Uiteindelijk bleek dat verschil zelfs minder dan één procent. Dat toont aan dat het systeem betrouwbaar is,” zegt hij in gesprek met Go Suriname.Kinderziektes Toch verliep alles niet vlekkeloos. “De grootste uitdaging lag bij het gebruik van het system door personen die er niet goed mee wisten om te gaan. Enkele dagen vóór de verkiezingen viel een groot deel van het getrainde stembureauteam weg, waardoor we niet genoeg tijd hadden om vervangend personeel goed op te leiden,” legt Ramadhin uit. “Op de verkiezingsdag zelf hebben we nog geprobeerd nieuwe krachten tijdens de pauzes op afstand te trainen, vooral in het gebruik van de tablets.”Die tablets, essentieel voor het invoeren van stemgegevens, bleken op sommige stembureaus niet gebruikt te worden. “Sommigen lieten ze gewoon liggen omdat ze niet wisten hoe ermee om te gaan,” zegt Ramadhin. In verafgelegen gebieden was bovendien de internetverbinding gebrekkig. Hoewel alternatieve communicatie via telefoon mogelijk was, leidde dit alsnog tot vertraging van drie tot vier dagen in de verwerking.Techniek Het platform is gebouwd door het bedrijf Blue Doth, op basis van een openbare aanbesteding. “De software is niet overgenomen van het bedrijf, maar in opdracht van e-GOV gebouwd op basis van onze specificaties,” benadrukt Ramadhin. “Het systeem draait op Power BI en bestaat uit drie onderdelen: een centrale database, een werkmodel met tablets (zowel online als offline), en een dashboard voor het bredere publiek.”Op de verkiezingsdag bleek de Microsoft-server waarop het systeem draaide tijdelijk overbelast en slecht beschikbaar voor Suriname. “We schatten dat die avond zeker 200.000 mensen probeerden in te loggen. Daardoor crashte het systeem meerdere keren. We moesten uiteindelijk overstappen op een server met een Amerikaans domein.”Zetelverdeling Een onverwachte fout in de logica van het systeem zorgde voor verwarring: het begon te vroeg met het berekenen van de zetelverdeling. “Er was geen minimumaantal stemmen ingesteld voordat die berekening mocht plaatsvinden. Daardoor gaf het dashboard een verkeerd beeld – bijvoorbeeld dat de NDP al op 26 zetels zat na slechts enkele getelde stembureaus. Zo’n snelle conclusie is statistisch onmogelijk,” benadrukt Ramadhin. “We hebben toen een limiet ingesteld van 10.000 binnengekomen stemmen voordat de zetelverdeling zichtbaar werd.”AanbevelingenDe software is inmiddels volledig overgedragen aan de overheid en kan bij volgende verkiezingen opnieuw worden gebruikt. Wel moeten er tegen die tijd nieuwe tablets worden aangeschaft. “De huidige zullen dan verouderd zijn. We hebben geadviseerd ze te schenken aan scholen,” zegt Ramadhin.Een belangrijk bijproduct van het systeem is de grote hoeveelheid aanvullende gegevens die zijn verzameld. “Denk aan informatie over de spreiding van mannelijke en vrouwelijke kiezers, leeftijdsgroepen, en op welk tijdstip mensen het liefst stemmen. Dat soort data is waardevol voor het verder analyseren én verbeteren van het verkiezingsproces.”Op basis van de ervaring wordt geadviseerd om in de toekomst een eigen dashboard te ontwikkelen, zodat het gebruik van externe licenties niet meer nodig is. “Over het algemeen zijn we tevreden. Het systeem heeft zijn nut bewezen, en het positieve oordeel van de waarnemers is voor ons een duidelijk signal. Dit moet worden overgenomen en verankerd in de verkiezingsorganisatie van Suriname”, zegt Ramadhin