Creatieve kracht en culturele verbinding in sieradencollectie Gisella Sumter

“Het was zowel een leerzame ervaring als een grote uitdaging”, zegt Gisella Sumter in haar zaterdag geopende sieradenatelier. Voor haar – een van de weinige vrouwelijke goudsmeden in Suriname – was de weg naar het openen van dit atelier één vol uitdagingen. “Vooral omdat je in deze branche op zoek moet gaan naar betrouwbare leveranciers en mensen die met je willen samenwerken. Het is een mannenwereld, maar soms moet je je eigen wegen creëren om samen te werken”, zegt ze aan de Ware Tijd.
Tekst en beeld Audry Wajwakana

Na jaren van ervaring opdoen bij een juwelier, opende Sumter zaterdag haar eigen juweliersatelier in de unit van het Claudette Toney Multifuncioneel centrum. Hiermee presenteerde ze tevens haar nieuwe sieradencollectie ‘Aisa prodo’ en de muntencollectie ‘Aisa-Kwakoe & Suriname’. In de sieradencollectie ‘Aisa prodo’ heeft ze gewerkt met de bekende Surinaamse ontwerpen, pietpiet, mattenklopper, makaperi, taratei en botoketi. Dit zijn sieraden stijlen, die vaak door Afro-Surinamers worden gedragen. Zij vormen de basis van haar werk, die zij in een iets moderne setting maakt.

De 33-jarige goudsmid put veel inspiratie uit het Surinaams cultureel erfgoed, wat duidelijk naar voren komt in haar sieradencollectie

De muntencollectie bevat twee unieke goudstukken met de namen ‘Aisa-Kwakoe’ en ‘Suriname’. Deze collectie is een kunstobject en tegelijkertijd een investeringsobject. “Ik wou iets creëren voor Surinamers met Surinaams goud”, zegt Sumter. De munten zijn van 22 karaat Surinaams goud en volgens de ontwerpster bestemd voor een ieder die geïnteresseerd is in sparen van munten, investeren in goud los van het maken van sieraden en het kopen van investeringsobjecten voor hunzelf, familie, geliefden en nazaten.
Bij de munt ‘Aisa-Kwakoe’ heeft ze het symbool ‘Aisa’, ook wel gron-winti, die staat voor groei, vruchtbaarheid en rijkdom verwerkt. Aan de keerzijde heeft ze een afbeelding van de figuur Kwakoe die staat voor daadkracht, doorzettingsvermogen, maar ook herstel en vooruitgang. Bij de munt ‘Suriname’ heeft ze de samenkomst van de inheemsen en andere bevolkingsgroepen in een afbeelding verwerkt. Aan de keerzijde is de veelkleurige pokai tongo afgebeeld, symbool voor de kleurrijke bevolking van Suriname.
Inspiratie
Voor een uitgelezen gezelschap van familie, vrienden en genodigden deelde Sumter het pad dat ze heeft afgelegd om uiteindelijk haar eigen atelier te openen. De 33-jarige goudsmid put veel inspiratie uit het Surinaams cultureel erfgoed, wat duidelijk naar voren komt in haar sieradencollectie. Dit werd geïllustreerd in twee korte filmpjes die haar inspiratiebron toelichten.
Haar oudere zus, Latoya, vertelde in het kort dat Gisella al op haar zeventiende vastbesloten was om een opleiding in het ontwerpen van juwelen te gaan volgen, nadat ze haar middelbare schooldiploma had behaald. Het heeft jaren geduurd om haar moeder te overtuigen, want die vond haar toen nog jong om alleen in een vreemd land te gaan wonen.
Van 2012 tot 2016 volgde ze in China een bachelor in goudsmederij. Na haar terugkeer in Suriname werkte zij bij een juwelier, waar ze waardevolle praktijkervaring opdeed en haar eigen creaties ontwierp. Hoewel ze niet meer nauw samenwerkt met de juwelier waar ze ooit begon, heeft ze nog belangrijke connecties in de sieradenwereld. Een van de personen waar ze het goud opkoopt, is bij het bedrijf van Claudetta Toney.

“Haar collecties zijn een weerspiegeling van de rijke culturele invloeden van het land, en ze hoopt in de toekomst nog meer verhalen te vertellen via haar unieke creaties”

Weerspiegeling
Latoya benadrukt de creatieve achtergrond van de familie. Aan het begin van het filmpje werden ’s van de twee grootmoeders, Helena Puflijk, grootmoeder van vaderskant en Nancy Griffith-Edwards, grootmoeder van moederskant getoond. “Alles wat Gisella doet, inclusief haar eerdere collecties, is geïnspireerd door de kracht van deze vrouwen. Wij halen kracht uit onze grootmoeders en willen daarmee ook andere vrouwen inspireren”, zegt zus Latoya.
Een van de meest kenmerkende aspecten van Sumters werk is dat ze vanuit haar gevoel en culturele kennis creëert. Dit is niet beperkt tot de Afro-Surinaamse cultuur. “Ik stel mezelf open voor iedereen. Ik krijg klanten van verschillende culturele achtergronden: Afro-Surinamers, Hindostanen en Javanen…. Iedereen komt naar me toe”, zegt ze.
Soms krijgt ze opdrachten voor sieraden met een specifieke culturele betekenis, waaruit ze ook veel kan leren. Met haar creaties weet Sumter niet alleen de rijke cultuur van Suriname te eren, maar ook de diversiteit en verbinding tussen gemeenschappen. Haar collecties zijn een weerspiegeling van de rijke culturele invloeden van het land, en ze hoopt in de toekomst nog meer verhalen te vertellen via haar unieke creaties.
Investering
Een van de personen die Sumter voor achtergrondinformatie en adviezen benaderde is historica Mildred Caprino. Ze is blij dat de ontwerpster alles wat ze besproken hebben in haar creatieve werk volledig heeft verwerkt. “Het begint allemaal bij het voordenken. Er was …