‘Constitutioneel Hof dreigt slachtoffer te worden van politieke onwil’

door

De pioniersfase van het Constitutioneel Hof (CHof) is afgesloten. Op 7 mei 2025 eindigde de eerste zittingsperiode van de leden en plaatsvervangende leden die sinds 2020 zijn benoemd. Volgens de gewezen voorzitster van het CHof, mr. Gloria Stirling, heeft het Hof zich in deze beginfase gepresenteerd als een belangrijke pijler van de Surinaamse rechtsstaat. Door wetten en bestuursbesluiten te toetsen aan de Grondwet en enkele ingrijpende uitspraken te doen, heeft het CHof zich ontwikkeld tot constitutionele waakhond.
Toch waarschuwt Stirling dat het Hof institutioneel op losse schroeven staat. Hoewel het juridisch een belangrijke rol speelt, is het politiek kwetsbaar. Het maakt geen deel uit van de rechterlijke macht, wat leidt tot onduidelijkheid over de rechtskracht van uitspraken. Bovendien ontbreekt het aan een volwaardig bemand secretariaat of gespecialiseerde juridische ondersteuning, essentieel voor diepgaande rechtsvergelijking en intern debat.
Ook de benoemingsprocedure is volgens Stirling niet transparant en biedt onvoldoende bescherming tegen politieke beïnvloeding. Daardoor dreigt het Hof afhankelijk te worden van de willekeur van de zittende regering, in plaats van te functioneren als een onafhankelijke hoeder van de Grondwet.
Internationaal bestaan sterke modellen waar Suriname lering uit kan trekken, stelt Stirling. Ze wijst op het Duitse Constitutioneel Hof, dat vermoedelijk model stond voor het Surinaamse, evenals de hoven in Oostenrijk, Zuid-Afrika, Colombia en Jamaica. Al deze instellingen hebben een duidelijke juridische positie, onafhankelijk bestuur en maatschappelijke legitimiteit.
‘’Zonder hervormingen dreigt het Surinaamse Hof te verworden tot een symbolische instelling, een politieke speelbal”, aldus Stirling. Ze roept De Nationale Assemblee op om nu werk te maken van de structurele inbedding van het Hof. Dat betekent: wettelijke verankering, transparante benoemingsprocedures en voldoende middelen om onafhankelijk te kunnen functioneren.
“Het succes van het Constitutioneel Hof moet niet afhangen van toevallige politieke bereidheid, maar van de kracht van zijn fundamenten”, stelt Stirling. “Zonder stevige basis is de rechtsstaat in gevaar.”
The post ‘Constitutioneel Hof dreigt slachtoffer te worden van politieke onwil’ ..