Concept Braziliaanse Conexsus uitgerold in Suriname: Ecosystemen creëren om lokale organisatie te versterken

door

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

PARAMARIBO — In 2021 begon de coöperatie Asajakaweno in het dorp Pierrekondre-Kumbasi met de teelt van ananas en een jaar later startte de verwerking. Nu, drie jaar verder wil de organisatie meer produceren maar loopt tegen enkele hordes aan. Vandaar dat ze meedoet aan de workshop van Amazone Conservation Team Guianas (ACT) en Conexsus in Queens Hotel. “We willen groeien en meer bekendheid, maar daarvoor zijn geld en marketing nodig. Ik zie dat veel van de deelnemende organisaties aanlopen tegen dezelfde problemen. Ik hoop dat dit systeem ons kan helpen”, zegt Claudia Maatsen, manager van de coöperatie, tegen de Ware Tijd.

Het gaat om een nieuwe werkwijze die vooral heeft te maken met het versterken van Community Based-organisatie (CBO’s) om een onderneming of dienst succesvol te laten zijn of naar het volgende niveau te brengen. “Het heeft te maken met het creëren van ecosystemen die ervoor moeten zorgen dat CBO’s hun product of dienst naar het volgende niveau kan. Let wel, het is geen waardeketen die we creëren, maar eerder een ecosysteem. Dat is een netwerk van partners die elk op hun eigen manier de CBO’s helpen om hun product of dienst te verbeteren”, legt Ben D’Leon, toerismeconsultant bij ACT, uit aan de Ware Tijd.

“Soms zijn het heel kleine problemen die gaps veroorzaken in het succes van een organisatie. We hopen dat met het bij elkaar brengen van partners deze gaps minder groot worden”Ben D’Leon

Succesvol

Conexsus is de Braziliaanse organisatie die in 210 gemeenschappen in Brazilië dit concept heeft neergezet. Het voorziet in versterking van alternatieven voor lokale gemeenschappen om zichzelf economisch te versterken met producten en diensten uit de Amazone. In Brazilië is gefocust op cacao, noten, vis, rubber en podosiri. Er zijn meer dan 2,4 miljoen kredieten verstrekt aan gemeenschappen die voor een groot deel voor het eerst meededen aan zo een project.

Meer dan vierendertig miljoen hectare bos wordt nu duurzaam geëxploiteerd in plaats van dat het verdwijnt door houtkap, goudwinning of grootschalige landbouw. “Dus het project was een groot succes. Conexsus heeft toen de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank gevraagd om dit project ook in andere landen waar de ze werkt uit te voeren. En ACT gaat dat in Suriname coördineren”, vertelt D’Leon. Enkele andere landen waar het project wordt uitgewordt zijn Guyana, Peru en Colombia.

Participatie en kansen

Op de eerste dag van de workshop zijn problemen geanalyseerd. Die kwamen neer op gebrek aan geld, lokale samenwerking en betrokkenheid, capaciteit, juridisch advies, boekhouding en kennis en kunde om de markt effectief te betreden. “De ecosystemen die tijdens de workshop zijn opgezet hebben partners die de CBO’s kunnen helpen met deze problemen”, meent D’Leon.

Hij is ingenomen met de participatie. “We hebben de banken gezien, de overheid was er voor een klein deel en ook andere partners die werkelijk goed kunnen werken om elkaar te versterken in het ecosysteem.”

En in zulke groepen wordt van elkaar geleerd. “Zo hebben we gezien dat bijvoorbeeld banken zeggen dat er niet altijd een onderpand nodig is voor een lening, terwijl alle CBO’s dat wel roepen. Soms zijn het heel kleine problemen die gaps veroorzaken in het succes van een organisatie. We hopen dat met het bij elkaar brengen van partners deze gaps minder groot worden.”

D’Leon ziet vooral kansen voor gemeenschappen in het binnenland die hierdoor een alternatief aangereikt krijgen om te vechten tegen de enorme goudkoorts die alles kapotmaakt. “We hebben het over kwik- en milieuvervuiling. Maar de impact op de sociale structuur in de gemeenschappen waar aan goudwinning wordt gedaan is vele malen erger. Er is drugs, prostitutie, alcoholisme, criminaliteit. Maar niets schijnt het te winnen van die enorme bijna verslavende zucht naar goud.”

De rol van ACT zal bestaan uit het coördineren van de ecosystemen om ze levensvatbaar te houden. Maatsen gelooft wel dat deze benadering haar zal helpen om de ananasteelt beter aan te kunnen passen. “Nu het ananastijd is, slaan we in om de productie consequent te kunnen houden. Maar we moeten ook nieuwe producten ontwikkelen en blijven groeien, zodat meer mensen in het dorp aan een baan kunnen worden geholpen.”

Enkele producten en diensten die uit het regenwoud komen of het regenwoud helpen behouden.